Türk müziğinin güneşi bozkırın devrimci sesi:Muammer Sun

Türk müziğinin büyük öğretmeni, eşsiz yaratıcısı, ustaların ustası, 'Kurtuluş'umuzun 'Cumhuriyet'imizin sesi Muammer Sun, sonsuzluğa yürüdü. Türk müziğine kazandırdığı eşsiz besteleri, yetiştirdiği öğrencileri, çalışmaları, yazıları, solfej kitapları müzik dünyamıza ve milletimize miras kaldı. Atatürk Cumhuriyetinin anıt isimlerinden olan büyük yaratıcı onu var edeni şöyle anlatmıştı: ''Cumhuriyet olmasaydı konservatuvar kurulmazdı, Musiki Muallim Mektebi kurulmazdı, Askeri Müzika Okulu kurulmazdı. Oradaki hocalar olmazdı. Ben müzik eğitimi alamazdım. Eğer bir şeyler yaptıysam besteler...Yazılar yazdıysam onları da yapamazdım. Bütün bunları Cumhuriyet sayesinde yaptım. Ne mutlu bize ki, çağdaş uygarlığa yönelmiş bir ‘Atatürk Türkiyesi'nin çocuklarıyız. ''

Muammer Sun, eşsiz müzik ustalığıyla birlikte tüm benliğiyle Mustafa Kemal'in Askeri'ydi. Ustaların ustası, müzik çınarı Sun'u, bale sanatçısı kızı Ayhanım Sun, usta piyano sanatçısı Gülsin Onay ve keman virtüözü Cihat Aşkın, Aydınlık'a anlattı.

'UÇMAĞA GERİ ÇIKTI'

Ayhanım Sun: Babamdı, ustamdı. Hem babamı hem ustamı kaybettim. Büyük bir kartal düştü ve düşmesiyle uçmağa geri çıktı. Ben bunu dün gece rüyamda gördüm. Sabah öyle uyamdım. Türklerin Eymür boyundandı. Türk müziğinin ustasıydı. Türk müziğinin, Türk milletinin, Türkiye'nin başı sağ olsun.

'HER ESERİNDE TÜRK KARAKTERİNİ TAŞIYAN UNSURLAR VARDI'

Gülsin Onay şöyle konuştu: ''Türkiye'yi müzikte çok ileri seviyeye getirdi, yaptığı çalışmalarla çokça öğrenci yetiştirdi. Büyük bir besteciydi, hocası Adnan Saygun gibi hem eser yarattı hem öğrenci yetiştirdi. Bir yerde benim ağabeyimdi. Çünkü biz Saygun öğrencileri ailesi olarak birbirimize çok bağlıydık. Yazın kendisiyle bir söyleşi yaptım, orada çok iyidi ama 6 Ocak'ta Saygun'u anma buluşmamızda sağlığı kötülemişti. Muammer Sun'un her eserinde bizim melodilerimiz, Türk karakterini taşıyan unsurlar vardı. Anadolu'yu hissederdiniz aynı Adnan Saygun gibi çok sesli müzikte kendi sesimizi kullandı. Bu beni hep çok etkiledi. Vokal eserlerinde o kadar çok kişiye ulaştı ki... Yaptığı çalışmalarında, solfej kitaplarında pek çok çocuğa dokundu. Ülkemizin büyük bir müzik çınarıydı.''

GÜLSİN ONAY'IN 8 TEMMUZ 2020'DE MUAMMER SUN İLE YAPTIĞI SÖYLEŞİ

'ESERİMİ ONA İTHAF ETMİŞTİM'

Keman virtüözü Cihat Aşkın şunları kaydetti: ''Bu sabah uyanır uyanmaz Muammer hocam aklıma geldi. Yılın başından beri elimde bir çalışma var. Onu bitirmeye uğraşıyorum. Çok uzun sürelerdir bu çalışmanın fikri vardı aklımda. Muammer Sun ise benim bu konuda esin kaynaklarımdan birisiydi. Sabah düşündüm, onunla ilk tanışmamızı ve Ankara’da askerlik yaparken bestelediğim Solo Keman için ‘ Ankara’nın Taşına Bak’ türküsü üzerine çeşitlemelerimi. Eseri temize çektikten sonra, kendisinden randevu alarak Ankara Devlet Konservatuarı’da onu ziyaret ettim. Eserimi ona ithaf etmiştim. Baktı ve inceledi, soyutlamalarımı beğendi bazı öğütler verdi. Daha sonra sık sık onu ziyaret etmeye devam ettim. Konservatuara gider ve sonra onun arabasıyla evine giderdik. Sinemis hanımla tanışmamız, hocamızın kedileri, sohbetlerimiz… 3 saat sonra sevgili arkadaşım Oğuzhan Balcı’dan acı haberi aldım… Üzüntüm tarifsiz.. "

YÜZYILA DAMGA VURANLARDAN

Muammer Sun, ulusal Türk müziğinin en büyük temsilcilerinden biridir. Gerek çocuk eğitimi alanında yazmış olduğu şarkılar, eğitim kitapları, solfej kitapları, fikir yazıları, solo çalgı için besteler, oda müziği ve orkestra eserleri ile büyük çapta koro ve orkestra için yazmış olduğu eserlerle 20. Yüzyıla en büyük damga vurmuş bestecilerimizinden birisidir.

'HAYATI MÜCADELE İÇİNDE GEÇMIŞ BİR MÜZIK İNSANIYDI'

Durmak bilmeyen azmi ve çalışkanlığı, sevgisi, öğrencilerine olan hoşgörüsü onu sevenler nezdinde babacan tavırlarıyla kendisini bir kutup haline getirmiş ve yaşarken en büyük sevgi ve ilgiyi gören müzik insanlarından biri olmuştur. Hayatı mücadele içinde geçmiş, her gittiği yerde yeni filizler yeşertmiş, fikirlerinden asla taviz vermemiş, saygınlığı bağımsız fikirlerinden ve gücünden gelen bir müzik insanıydı.

'BENİ CESARETLENDİRİRDİ'

1989 yılında Evin İlyasoğlu’nun programında onun Söyleşi isimli solo keman eserini çalmıştım ilk defa. Kendisiyle o dönemde telefonda tanışmıştık. Daha sonra bu eser ve Keman-Piyano için Şarkı, Türkü, Köçekçe'yi konser repertuarıma alarak, radyo kaydı yaptım. Her Ankara ziyaretimde hocamı arayıp sorardım. Gelebildiği zaman konserlerime gelir, beni cesaretlendirirdi. Ankara’da beni ve Nisan’ı Budak Kafe’ye davet edişindeki içtenliğini hiç unutamam. Daha sonra evinde de onu ziyaret ettik.

'CAKA FELSEFEMİ ETKİLEYEN EN ÖNEMLİ KAYNAKLARDANDI'

Sevgili hocamın eserlerini yurt içi ve yurt dışında bir çok defa seslendirdim, hatta oda orkestrası ile yönettim. Maastricht radyosu ve Concertgebouw konserleri dahil olmak üzere dünya izleyicileri de Sun’un eserlerini beğenerek dinledi. Yurt dışı ve yurt içi konserlerimde vazgeçilmez bestecilerimden olan Sun, benim için bir güneş gibiydi. Başım dara düştükçe onun fikirleri benim yol göstericim oldu. Sadece müzik değil ama onun sanat adına açtığı yol, ülkemiz müzik eğitimi alanında önerileri, yaygınlaştırdığı faaliyetleri beni ve CAKA felsefemi etkileyen en önemli kaynaklardandı.

'DAİMA BİZE YOL GÖSTERECEKSİNİZ'

Ona gerekli saygıyı ve vefayı gösterebilmek adına o hayattayken gerek başında bulunduğum MİAM, gerekse programlar hazırladığım TRT bünyesinde Onur ve Saygı geceleri gerçekleştirdik. Bu davetlere icabet eden hocamız tüm içtenliğiyle ve yol göstericiliğiyle bizleri onurlandırdı. Sevgili Muammer Sun hocam…

Tüm haklarımız size helal olsun. Sonsuzluğa giden bu yolculukta bir ışık olarak parlamaya devam edecek ve daima bize yol göstereceksiniz….

Allah rahmet eylesin, başta eşi Sinemis Sun, evlatları ve torunları, ailesi, öğrencileri, kurduğu kurumların yöneticileri, tüm müzik camiamıza baş sağlığı diliyorum.''

TRT'de Sun için başsağlığı yayımladı ''Türk müziğinin önemli bestecisi ve eğitmeni Muammer Sun bu sabah Ankara'da vefat etti. TRT Müzik Dairesi ve TRT Ankara Radyosu Çoksesli Korosu’nun kurucusu olan Sun’un ölümü, sanat dünyasını yasa boğdu'' diyerek büyük usta için programlar yayınlayacaklarını belirttiler.

MUAMMER SUN'DAN TÜRK GENÇLİĞİNE ŞÖYLE SESLENMİŞTİ: 'GENÇLİĞE HİTABE VE BURSA NUTKU ÖZÜMSENMELİ, HAZIR OLUNMALI'

Büyük usta Muammer Sun, Türk gençliğine şöyle seslenmişti: ''Bugün gençliğimizin büyük Atatürk'ün izinde giderken unutmaması gereken bir şey var. Türkiye'nin koşulları Nutuk'un sonundaki Atatürk'ün gençliğe hitabesindeki ortamı andırıyor. Atatürk'ün Bursa Nutku'ndaki ortamı andırıyor. Her Türk gencinin, Atatürk'ün ''Ey Türk Gençliği'' diye başlayan söylevini, Bursa Nutku'nu okuması, özümsemesi ve gerektiğinde gerekeni yapmaya hazır durumda bulunması gerekiyor.''

'ESERLERİ GELECEĞİMİZE IŞIK TUTMAKTADIR'

Türkiye Sanatçılar Derneği adına müzisyen Ali Ulusoy, şöyle konuştu: ''Muammer Sun, Türkiye’nin müzik eğitimi için çok önemli bir isimdir. Müzik eğitiminde milli bir ekol yaratmak için en önemli katkıyı sağlamış önemli bir bestecimizi kaybetmiş bulunmaktayız. Konservatuvarlarda, müzik okullarında Muammer Sun solfej kitaplarıyla öğrenciler yetiştiriliyor. Bıraktığı eserleri geleceğimize ışık tutmaktadır. Müzik dünyasının ve milletimizin başı sağolsun.''

ÜRETEREK VE ÖĞRETEREK YAŞADI

1932 yılında Ankara'da doğdu. 1947'de Askerî Muzıka Okuluna, 1953'te Ankara Devlet Konservatuvarı'na girdi; Ahmet Adnan Saygun'un kompozisyon öğrencisi oldu. Bu kurumda, Saygun'un yanı sıra, Mahmut Ragıp Gazimihal, Mithat Fenmen, Muzaffer Sarısözen, Ruşen Ferit Kam gibi öğretmenlerden ders aldı. Özel olarak da Kemal İlerici ile Türk Musikisi Makamları ve Armonisi konularında çalıştı. Saygun'un öğrencisi olarak 1960 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı Kompozisyon Bölümü'nden pekiyi derece ile mezun oldu. Mezuniyetinden sonra Ankara, İzmir, İstanbul Devlet Konservatuvarlarında, GEE Müzik Bölümünde, Siyasal Bilimler Fakültesi Basın Yayın Yüksekokulu'nda, Ankara Radyosu'nda öğretmenlik yaptı. 1969 yılında, sanat kurumlarının temsilcisi olarak TRT Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi.

ÇOCUK VE GENÇLİK KOROLARININ TEMELİNİ OLUŞTURDU

TRT Ankara Radyosu Çoksesli Korosu'nu ve TRT Müzik Dairesini kurdu. 1971'de TRT Kültür Sanat Ödülleri Sistemini (Murat Katoğlu ile birlikte) hazırladı, TRT'nin gerçekleştirmesini sağladı. 1968'de atandığı Milli Eğitim Bakanlığı Müşavirliği sırasında, Çocuk ve Gençlik Koroları Yönetmeliği'ni hazırladı. Bütün Türkiye'de 166 çocuk ve gençlik korosu kuruldu. Koro şeflerine 1968 -1969 yazlarında, Gazi Eğitim Müzik Bölümü öğretmenleriyle birlikte, iki kez yaz kursu düzenledi. Bu kurslara Gazi Müzik bölümü'nde 40, Sinop kursunda 80 olmak üzere 120 müzik öğretmeni katıldı. Bu korolar ve kurslara katılan müzik öğretmenleri, bugünkü Türkiye'de yaygınlaşan çocuk ve gençlik korolarının temelini oluşturdu.

KURTULUŞ VE CUMHURİYET'İN SESİ OLDU

Sun, 1967 ve 69'da, biri TRT adına; öteki de TRT ve ODTÜ adına, iki büyük folklor derlemesi düzenledi; kendisi de bu derlemelere uzman derleyici olarak katıldı. Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Kompozisyon bölümü öğretim üyeliğinden Ekim 1999'da emekli oldu. Eylül 2004'te Sun Yayınevi'ni kurdu.

Çok önemli bir müzik insanı olan Muammer Sun, TRT'nin yapımını üstlendiği ve tarihsel olarak çok büyük önem taşıyan Kurtuluş ve Cumhuriyet filmlerinin film müziklerini de yaptı.