Doğu Akdeniz'de gözler burada! BM’den Kıbrıs’ta yeni müzakere hamlesi

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo’nun Lefkoşa, Ankara ve Atina temaslarının ardından, Kıbrıs meselesinde yeni bir hareketlilik dikkat çekiyor. Fileleftheros gazetesi, “Güven Yaratıcı Önlemler (GYÖ) ve Gevşek Federasyon Gündemde” başlıklı haberinde, BM’nin çekmeceden çıkarılmaya hazır bir formül olarak GYÖ'lere odaklandığını yazdı. Rum Yönetimi Lideri Nikos Hristodulidis’in, Ada’da iki ayrı varlık olduğu izlenimi yaratacak hiçbir formüle yaklaşmayacağını BM yetkililerine net bir şekilde bildirdiği belirtiliyor.

AB GÖZETİMİNDE TİCARET BAĞLANTISI

Haberde, Rum tarafının Kapalı Maraş konusunda, AB gözetiminde ticareti de içeren eski GYÖ’leri gündeme getirdiği ifade ediliyor. Kıbrıs müzakerelerinde uzman kaynaklara göre, Maraş konusunun Türkiye’nin Kıbrıs kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirmesi ve Türkiye-AB gümrük birliğinin geliştirilmesiyle ilişkilendirilebileceği görüşü öne çıkıyor.

Gazetenin haberine göre, konferans öncesi perde gerisinde iki kurucu devlet arasındaki ilişkinin konfederasyona yakın bir modele dayanması yönünde fikirler tartışılıyor. Ademimerkeziyetçi yönetim modeli de bu bağlamda gündeme getiriliyor. Tarafların her birinin anlaşmayı kendi şekliyle yorumlayabileceği bir formül tartışmalarda öne çıkan başlık olarak dikkat çekiyor.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in bölgedeki gelişmeleri yakından takip ettiği ve temsilci atama konusunu Cenevre’de ele almayı planladığı belirtiliyor.

‘GÜNDEM NETLEŞMEDEN KONFERANS OLMAZ’

Rum Lider Hristodulidis, konferans öncesi gündemin belirlenmesini ve yapısal bir diyalog olmasını talep ediyor. Cenevre konferansının tarihine ilişkin de değişikliklerin söz konusu olduğuna dikkat çekerek, BM’nin yakın zamanda kesin tarihler belirleyeceğini ifade ediyor.

AKEL’DEN BM’YE ELEŞTİRİ

GKRY’deki Emekçi Halkın İlerici Partisi (AKEL) Genel Sekreteri Stefanos Stefanu ise BM’nin gündem belirlemede net bir tavır ortaya koymamasını eleştiriyor. Stefanu, “Yeni geçiş noktalarının açılması gibi daha küçük meselelerde bile ilerleme kaydedilememesi, konferans öncesinde olumlu bir atmosfer oluşmadığını gösteriyor.”dedi.

Haftalık Simerini gazetesine göre, BM Genel Sekreteri ve ekibi, Rum tarafından esneklik bekliyor. GYÖ’ler konusunda adım atılmasını isteyen BM yetkilileri, yeni geçiş noktalarının açılması için de baskı yapıyor. Medyada çıkan haberlere göre Hristodulidis, 14 Şubat’taki Ulusal Konsey toplantısında, “Gaziler ve Erenköy’ü de kapsamazsa herhangi bir geçiş noktası açılmasını kabul etmeyeceğini” belirterek gelişmelere göre siyasi parti başkanlarını Cenevre’ye beraber gitmeye davet edeceğini söyledi.

2004 SENARYOSU

Alithia gazetesi ise “Kıbrıs Sorunu Bıçak Sırtında” başlıklı haberinde, BM yetkililerinin Cenevre konferansına Annan Planı'na benzer bir nihai süreç niteliği kazandırmayı hedeflediğini yazdı. DiCarlo’nun Tatar ile olan görüşmesini olumlu nitelendirdiği, ancak Hristodulidis ile ilgili aynı ifadeleri kullanmadığına dikkat çekildi.

Haberde, “2004’te Annan Planı görüşmelerinde yaşanan atmosferin bir benzeriyle karşı karşıya kalma riski bulunuyor.” ifadeleri kullanıldı.