Türkiye Afrika Ortaklık Zirvesi: ‘Birlikte kazanma’ vurgusu

“Birlikte Kalkınma ve Refah için Güçlendirilmiş Ortaklık" temasıyla İstanbul Kongre Merkezi'nde 3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi düzenlendi. Zirvede Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Afrikalı liderlerin katılımıyla açılış oturumunun ardından kapalı oturum yapıldı.

Açılış konuşmasını yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Dönemin işgalcilerine karşı yürüttüğümüz İstiklal Harbi'mizin de özgürlük mücadelelerinde Afrika halklarına cesaret ve ilham verdiğini biliyoruz.” dedi. Türkiye-Afrika ilişkilerinin hayal dahi edilemeyecek seviyelere geldiğini söyleyen Erdoğan “Kıtayla 5,4 milyar dolar olan ticaret hacmimiz 2020 yılında 25,3 milyar doları aştı. Bu senenin ilk 11 ayındaki ticaretimiz şimdiden 30 milyar doları yakaladı. Kıta çapındaki yatırımlarımızın değeri ise 6 milyar dolara ulaştı.” şeklinde konuştu. Erdoğan, 1 Ocak 2021'de yürürlüğe giren Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi Anlaşması'nı yakından takip ettiklerini dile getirerek, "İkili ticaretimizi, müşterek çabalarımızla önce 50 milyar dolara, ardından da 75 milyar dolara taşıyacağımıza inanıyorum." diye konuştu.

'AFRİKA İÇİN DE MÜCADELE'

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Dünya 5'ten büyüktür bayrağı altına yürüttüğümüz mücadeleyi sadece kendimiz için değil Afrikalı kardeşlerimizin için de veriyoruz. Son birkaç yılda yaşadıklarımız tüm insanlığın kaderini, Güvenlik Konseyi üyesi 5 ülkenin insafına bırakmanın yanlışlığını göstermiştir. 1,3 milyar insanın yaşadığı Afrika kıtasının Güvenlik Konseyi'nde söz ve karar hakkının olmaması çok büyük bir adaletsizliktir. Afrika'nın Güvenlik Konseyi'nde hak ettiği şekilde temsil edilebilmesi için güç birliği yapmamız gerektiğine inanıyorum. Mevcut statükodan nemalananlar bizim çabalarımızdan rahatsız olsa da evlatlarımızın geleceği için biz bu mücadeleyi vermekte kararlıyız."

'HEDEF İLİŞKİLERİMİZİN KURUMSALLAŞMASI'

Bugün üçüncüsünü gerçekleştirdikleri zirvenin, Türkiye'nin Afrika kıtasına ve kıtanın meselesine yönelik ilgisinin geçici olmadığını ortaya koyduğunu belirten Erdoğan, bu zirvelerle Afrikalıların de Türkiye'yle iş birliğine verdikleri önemi müşahede etme imkanı bulduklarını söyledi. Erdoğan, artık birbirlerini daha yakından tanıdıklarını, samimiyetlerini bildiklerini, ülkeleri arasında çok ciddi bir iş birliği potansiyelinin var olduğunu gördüklerini dile getirerek, “Bundan sonra öncelikle hedefimiz ilişkilerimizin kurumsallaştırılması, derinleştirilmesi ve çeşitlendirilmesi olmalıdır.” dedi.

Yaklaşık 40 yıldır bölücü terörle mücadele eden bir ülke olarak Afrikalıların karşılaştığı güvenlik sınamalarını gayet iyi bildiklerini belirten Erdoğan, Boko Haram, Eş-Şebab, DEAŞ gibi örgütlerin sadece birkaç ülkenin sorunu olmadığına, herkesin ortak düşmanı olduğuna dikkati çekti.

'SAVUNMA TECRÜBELERİMİZİ PAYLAŞACAĞIZ'

Cumhurbaşkanı Erdoğan, FETÖ ve PKK ile masum Afrikalıların canına kasteden bu terör örgütleri arasında hiçbir ayrım olmadığını vurgulayarak, "Türkiye'nin ileri teknolojiye sahip savunma sanayi ürünlerini ve terörle mücadelede edindiği tecrübeleri Afrikalı dostlarımızın istifadelerine sunmaya hazırız. Bu vesileyle FETÖ'yle mücadelemize destek veren, bu teröristlerin faaliyetlerini yasaklayan, örgütle iltisaklı sözde eğitim kurumlarını Maarif Vakfı'mıza devreden veya kapatan tüm dostlarımıza bir kez daha teşekkür ediyorum." ifadelerini kullandı. Zirvenin açılış oturumunun ardından kapalı oturuma geçildi.

BİLDİRİ KABUL EDİLDİ

Zirve'de 40 maddelik bildiri de kabul edildi. Bildirinin “İnsan Odaklı Kalkınma” başlığının altında şunlar kaydedildi: “Özellikle sağlık, genel ve yüksek öğrenim, mesleki eğitim, gençlerin güçlendirilmesi, kadın ve erkek arasındaki eşitliğin teşvik edilmesi, bilim, yönetişim, teknoloji ve sanayi, imalatın teşviki, madencilik, kültür ve turizm, tarım, kırsal kalkınma, çevre koruma ve ormancılık alanlarındaki ortak faaliyetler yoluyla, insani kalkınmada iş birliğine devam etmek konusunda güçlü bir arzuyu paylaşıyoruz. Başta gençlerimiz, kadınlarımız, sanatçılarımız, sporcularımız ve gazetecilerimiz olmak üzere milletlerimiz arasındaki bağları güçlendirmeyi de taahhüt ediyoruz.”

Bildiride Dördüncü Afrika-Türkiye Ortaklık Zirvesi'nin 2026’da Afrika’da yapılması kabul edildi.

'KRİTİK BİR EŞİĞİ AŞTIK'

Zirvenin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afrika Birliği Dönem Başkanı Kongo Demokratik Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi ve Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki Mahamat ortak basın toplantısı düzenledi. Zirveyle Türkiye-Afrika ilişkilerini yeni ve daha ileri bir seviyeye taşındığını söyleyen Erdoğan “Birlikte kalkınma ve refah için güçlendirilmiş ortaklık temasıyla düzenlediğimiz zirvemizde kabul ettiğimiz bildiri ve ortak eylem planıyla ilişkilerimizi daha da derinleştirecek bir yol haritası üzerinde mutabık kaldık.” dedi.

DÖRT YILLIK EYLEM PLANI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2022-2026 dönemini kapsayan eylem planının kıtada barış, güvenlik ve adaletin tesisinden altyapı yatırımlarına, ticaretten gençlik ve kadınların gelişime kadar geniş bir yelpazede ortaklığa rehberlik edeceğini söyledi.

Zirve kapsamında sağlık, eğitim, tarım, savunma sanayisi gibi konularda oturumlar düzenlendiğini anlatan Erdoğan Erdoğan, 5 yılda kıtanın eğitim, sağlık, tarım ve insan kaynakları kapasitesinin artırılmasına yönelik fikir alışveriinde bulunulduğunu, belirtti:

“Biz birlikte kazanalım, birlikte kalkınalım, birlikte büyüyelim, insanlarımızın refahını birlikte artıralım istiyoruz. Ticaret Bakanlığımız ile Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Alanı Genel Sekreterliği arasındaki mutabakat zaptını bu bakımdan son derece önemsiyorum. Zirvede alınan kararların hayata geçirilmesini bakanlıklarımız, ilgili kuruluşlarımız ve özel sektör temsilcilerimizle iş birliği içinde çalışarak hayata geçireceğiz. Türkiye olarak Afrika içi ticaretin geliştirilme çabalarını destekliyor, kıtayla iş yapan firmalarımızı yerelleşme hususunda teşvik etmeyi sürdüreceğiz.”

DÜZENLİ ARALIKLARLA ZİRVE

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle tamamladı: “Zorlu salgın şartlarına rağmen başarıyla icra ettiğimiz bu zirveyle Türkiye-Afrika ilişkilerinde kritik bir eşiği daha aştığımıza inanıyorum. Zirvelerin düzenli aralıklarla yapılmasına önem atfediyorum. Siz değerli misafirlerimizi 11-13 Mart 2022 tarihlerinde 'Diplomasiyi yeniden kurgulamak' ana teması altında ikincisini düzenleyeceğimiz Antalya Diplomasi Forumu'nda yeniden görebilmeyi temenni ediyorum.”