Türkiye-Azerbaycan birliğinin ana hedefi Şuşa Beyannamesi

Dünyanın gözü bugün Güney Kafkasya'da. Bu bölge çok ilginç jeopolitik süreçlerin yaşandığı bir yer haline geldi. 44 günlük Karabağ savaşının ardından Azerbaycan sadece Güney Kafkasya'da değil, tüm dünyada aktif bir oyuncu haline geliyor. Nedeni Türkiye...

Uzun yıllardır Azerbaycan'a destekleyen Türkiye, 44 günlük Karabağ savaşında da Azerbaycan'a destek verdi... Sonuç olarak resmi Bakü istediğini elde etti...

44 gün süren savaşın ardından Türkiye'nin Güney Kafkasya'daki etkisi artıyor. Türkiye'nin bugün sadece siyasi olarak değil askeri olarak da Güney Kafkasya'da olduğunu söyleyebiliriz...

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 15 Haziran'da Karabağ'a yaptığı ziyaret ve Azerbaycan ile Türkiye arasında Şuşa Beyannamesi`nin imzalanması, Türkiye'nin bölgedeki askeri-politik varlığını resmileştirdi... Türkiye şimdiden Şuşa'da bir başkonsolosluk açıyor...

TÜRKİYE ARTIK KARABAĞ`DA

Ermenilerin endişesi anlaşılandır, çünkü Şuşa, Hankendi'den bir adım uzakta. Bu, Azerbaycan'ın yakında Karabağ üzerinde tam kontrole sahip olacağı anlamına geliyor. Aslında bu, resmi Bakü'nün uluslararası kabul görmüş hakkıdır. Tüm Birleşmiş Milletler (BM) üye ülkeleri gibi Azerbaycan da topraklarını tam olarak kontrol etme ve tüm sınırlarını koruma hakkına sahiptir.

Şuşa Beyannamesi`ne Türkiye ve Azerbaycan'ın dünyaya bir güç gösterisi diyenler var. Peki bu anlaşma hangi hükümleri içeriyor?

15 Haziran 2021 tarihli Şuşa Beyannamesi aslında 13 Ekim 1921 tarihli Kars Anlaşması'nın güncellenmiş halidir. Kars anlaşmasına göre Nahçıvan topraklarının savunması Türkiye Cumhuriyeti'nin güvencesi altındaydı. Şuşa Bildirgesi'ne göre ise Azerbaycan'ın tamamı Türkiye'nin garantisi altındadır.

Şuşa Beyannamesi iki ülke arasındaki işbirliğini her alanda daha da güçlendirmekte ve Türkiye-Azerbaycan tek ülke olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Bu anlaşmadan sonra Türkiye'nin ulusal çıkarları ile Azerbaycan'ın ulusal çıkarları bir tutulacaktır. Yani Azerbaycan'ın ulusal güvenliği, toprak bütünlüğü ve sınırlarının dokunulmazlığı Türkiye'nin ulusal çıkarları olarak kabul edilecektir. Azerbaycan'a saldıracak ülke veya ülkeler karşılarında Türkiye'yi göreceklerdir. Azerbaycan, Türkiye'nin ulusal çıkarlarıyla ilgili konularda da aktif rol alacaktır.

Şuşa Beyannamesi`nin ana koşulları şunlardır:

• Türkiye ve Azerbaycan Milli Güvenlik Kurulları birlikte çalışacak;
• Türkiye ve Azerbaycan askeri işbirliğini güçlendiriyor ve birleşik bir askeri güç oluyor;
• İki ülkenin medyası tek bir platform gibi çalışacak;
• Türkiye ve Azerbaycan diasporaları birlikte hareket ediyor;
• Türkiye Şuşa'da başkonsolosluk açıyor;
• Zengezur koridoru en geç 2023 yılına kadar hayata geçirilecek ve böylece Azerbaycan ile Türkiye arasında kara ve demiryolu bağlantıları kurulacaktır.

- Kısacası Şuşa Beyannamesi Türkiye ile Azerbaycan'ı tek bir güç haline getirecektir.

ŞUŞA BEYANNAMESİ BARIŞTIR, ÇATIŞMA DEĞİL

Şuşa Beyannamesi aynı zamanda bölgede işbirliği için yeni ufuklar açmaktadır. Güney Kafkasya'da 6 ülkeli bir platformun oluşturulması gündemde. Azerbaycan, Türkiye, Rusya ve İran, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın önerisini uygulamaya hazır gibi görünürken, Gürcistan hala tereddütlü ve Ermenistan ise bir karar veremiyor.

Çünkü Ermenistan 44 günlük savaşın şokuna henüz uyanamadı ve ülke bir iç savaşın eşiğinde. 20 Haziran seçimlerinden sonra bile Ermenistan'daki durum bir süre istikrara kavuşamayacak. Çünkü Ermenistan'da bölgede kalıcı barış ve uyum için tehdit oluşturmaya devam eden intikamcı güçler var.

Şuşa Beyannamesi aynı zamanda intikamcı güçlere de bir mesajdır: Bölgede yeni provokasyonlar kararlılıkla önlenecektir. Barışı tehdit eden güçler etkisiz hale getirilecektir.

RUSYA BEYANNAMEYİ MEMNUNİYETLE KARŞILADI

Aslında Şuşa Beyannamesi 44 gün süren savaşın ardından imzalanan 10 Aralık Rusya-Azerbaycan-Ermenistan anlaşmasını güçlendiren bir anlaşmadır. Rus tarafı da Şuşa Beyannamesi`nin imzalanmasını memnuniyetle karşılıyor. Moskova, bu anlaşmanın üçüncü ülkelere karşı olmadığını, bölgede barışa hizmet ettiğini ve kalıcı barışı tehdit eden güçlere karşı bir mekanizma olduğunu anlıyor.

Bölgede kalıcı barış sadece Azerbaycan ve Ermenistan için değil, aynı zamanda bölgedeki diğer ülkeler ve dünya güçleri için de arzu edilir. Çünkü Çin'den başlayıp İngiltere'ye kadar uzanan küresel projeler bölgeden geçmekte ve Şuşa Beyannamesi bölgeyi işbirliği ve ortak faaliyetleri birleştirerek bir barış merkezi haline getirmeye hizmet etmektedir.