Türkiye kira artışında zirvede! Ev sahibi çıkardı, anne kız 7 gündür sokakta
Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD)’nün Konut Fiyat Endeksi'ne dair verilerinde Türkiye, kira artışlarında 663 puanla ilk sırada yer aldı. Kiracı-ev sahibi sorunları da her geçen gün büyüyor. Son örnek Antalya'dan...
Konut piyasasındaki değişiklikler, özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde kiracılar ve ev sahipleri için büyük önem taşıyor. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü'nün (OECD) Konut Fiyat Endeksi'ne dair verilerde Türkiye, kira artışlarında zirveye yerleşti.
OECD'nin açıkladığı verilere göre, Türkiye’nin Konut Kira Fiyat Endeksi 663 puanla ilk sırada yer aldı. Hal böyleyken yeni ev arayanlar fahiş fiyatlarla karşılaşıyor, ev sahipleri de kimsenin aklına gelmeyecek yöntemlerle kira artırmaya çalışıyor.
Antalya'da, kira artışı nedeniyle ev sahibiyle anlaşmazlık yaşayan bir anne ve kızı, imzaladıkları tahliye taahhüdü nedeniyle zor bir durumda kaldı. 2022'de kiraladıkları evde çıkan anlaşmazlık sonrası, ev sahibi tahliye taahhüdünü devreye sokarak kiracıları aniden evden çıkardı.
Avukatlar ve icra memurları tarafından gerçekleştirilen tahliye işlemi, anne ve kızının tüm eşyalarının sokağa çıkarılmasına neden oldu. Geceyi eşyalarının başında sokakta geçiren vatandaşlar, 7 gündür sokakta yaşıyor.
TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİNİN TARİH KISMI BOŞTU
Anne Hülya Gökkara, Aydınlık’a evi 2022 yılında mahallede çilingirlik yapan birinden tuttuklarını ev sahiplerini şu zamana kadar hiç görmediklerini söyledi. 2 yıldır kirayı günü gününe IBAN yoluyla gönderen Gökkara, senelik zammına da hiçbir zaman ısrar etmemiş.
Evi kiraladıkları dönemde kendisine tarih kısmının boş olduğu tahliye taahhütnamesi imzalatıldığını söyleyen Gökkara, şöyle konuştu:
“Ev, iki yıl sonra bir başkasına evi sattı. Evi satın alan kişiyle yıllık zam yaptık. Ev sahibi 3 ay sonra yine geldi ve ‘Bana bu kira yetmez, ya yeni kontrat yapalım ya da evimden çık’ dedi. Zaten ortalıkta kira ücretleri çok yüksek olduğu için ben de sesimi çıkarmadım ve yeniden kontrat imzaladım. Sonra bu zammı da beğenmeyince iki yıl önce imzaladığım tahliye taahhütnamesini bahane göstererek bizi evimizden ettiler.”
İTİRAZI BİLE BEKLEMEDİLER
Gökkara, kızının hastaneye kaldırıldığı dönemde ev sahibiyle mahkemelik olduğunu söyledi. Hastanede refakatçi olarak kalan Gökkara, mahkemeye katılamadı. Mahkeme ev sahibinin lehine karar verdi.
Hastaneden çıktıktan sonra mahkeme kararına itiraz eden Gökkara, itirazının bile beklenilmeden icra memurları ve polisler tarafından evden çıkartıldığını söyledi. Kiracılar hem evden çıkartıldı hem de depozitosunu bile alamadı.
TÜFE YERİNE GRAM ALTINI TERCİH ETTİ
AYDINLIK / ANKARA
Son dönemde kira fiyat oranlarının artışı konusunda ev sahiplerinden birbirinden ilginç talepler gelmeye devam ediyor. Bu durumun son örneği ise Ankara’da bir ev sahibinden geldi.
Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası (ATEM) Başkanı Hakan Akçam, kendilerine ulaşan bilgiyi paylaşarak Altındağ ilçesinde bir ev sahibinin kira artış bedelini gram altın üzerinden belirlediğini ifade etti.
“Ev sahipleri şaşırtmaya devam ediyor” diyen Akçam, odalarına ulaşan bilgiye göre Altındağ ilçesinde bir ev sahibinin kira artış oranını TÜFE yerine gram altın üzerinden belirlediğini ifade etti.
Kira kontratının kendilerine ulaştığını ifade eden Akçam, “Ev sahibi kira bedelini her ay 7 gram altın olarak belirlemiş. Bu yöntem kafa karışıklığına neden olunca kira artırımında gram altının artış oranının baz alınacağını kiracısına belirtmiş ve o şekilde anlaşmışlar.” dedi.
Ev sahibinin aktardığı bilgileri paylaşan Akçam, “Ankara’nın Altındağ ilçesinde bir ev sahibi öncelikle kira bedelini her ay 7 gram altın olarak belirlemiş, fakat bu bir süre sonra kiracıda kafa karışıklığına neden olunca bundan vazgeçilmiş. Her ay 20 bin lira kira ödenmesine karar verilmiş.
"Fakat bundan da memnun olmayan ev sahibi 12 ayın sonunda belirlenecek olan yeni kira oranını TÜFE üzerinden yapmak yerine 12 ay içerisinde gram altın ne kadar artmışsa onun üzerinden belirlemeye karar vermiş. Bunu da kira kontratına eklemiş. Ev sahiplerinin geliştirdikleri metotlar bizi de şaşırtıyor artık.” diye konuştu. Ev sahibi örnek bir kontratta göndermiş.
KİRACININ MAAŞI AYNI ORANDA ARTMIYOR
Ev sahiplerini kira artışlarında kanuni sınır olan yüzde 65’lik TÜFE oranı da kesmiyor. Çalışanın maaşı yüzde 65 oranında artmazken, bazı ev sahiplerinin yasal sınırın üzerinde ve sene dolmadan dayattıkları zam talepleri, sabit gelirli kiracıyı oldukça zor durumda bırakıyor.
Kira fiyatları yükseldikçe ev sahiplerinin de kira oranlarına ilişkin yeni modeller geliştirdiklerini belirten Akçam, “Geçtiğimiz sene bir ev sahibi, evinin kira bedelini ‘asgari ücret primi yatırılarak sigorta yaptırmak’ olarak belirlemişti. Daha da ilginci bizim odamıza ulaştı. Ev sahibiyle bizzat görüştük. Kirayı temin etme ve kiraya zam yapmaya dair uyguladığı metot açıkçası bizi de şaşırttı.” sözleriyle şaşkınlığını dile getirdi.
‘KONUT AÇIĞINI SOSYAL KONUT PROJELERİ GİDERİR’
Kira fiyatlarının çok yüksek olduğunu ve her geçen gün yükselmeyi de sürdürdüğünü vurgulayan Akçam, “Ev sahiplerinin kendilerine göre çeşitli sebepleri var. Fakat TÜFE zaten çok yüksekken onu baz almayıp gram altını baz almak da ne kadar adil tartışılır. Bizim ATEM olarak her fırsatta dile getirdiğimiz sosyal konut projelerinin artırılmasına yönelik bir önerimiz bulunuyor.
"TOKİ, Emlak Konut gibi kurumlara ürettikleri konutların yüzde 10 oranında sosyal konut imal etme zorunluluğu getirilirse ve gerçekten ihtiyacı olan ailelere konutlar hibe edilirse sorun bir nebze çözülmüş olur. Bu tür projeler ağırlık verilmedikçe konut açığı devam edecek ve çeşitli yöntemlerle kira fiyatlarının şişirilmesi sürecektir. Bu süreç devam ettikçe bizler bu tür haberleri okumaya devam ederiz.” diye kaydetti.
TAHLİYE TAAHHÜDÜ NEDİR?
Fahiş kira artışları ve tahliye taahhütnamesi kiracıların baş belası oldu. Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Hukuk Komisyonu Üyesi Av. Iyaz Çimen’e tahliye taahhütnamesini sorduk. Av. Çimen kiracıları şöyle bilgilendirdi:
-Tahliye taahhütnamesi kiracının kiralananı belli bir tarihte boşaltmayı yazılı olarak üstlenmesidir. Tahliye taahhütnamesinin geçerli olabilmesi için belirli şartları bulunmaktadır. Taahhütname yazılı olmalı, kiracı tarafından verilmiş olmalı, kiralananın tahliye edileceği tarih belirtilmiş olmalı ve kiralananın fiili tesliminden sonra yapılmalıdır. Bu şartları sağlamayan taahhütname hukuken geçerli olmamaktadır.
- Tahliye taahhüdü kime avantaj sağlar kime sağlamaz?
-Tahliye taahhütnamesi kiraya verenin başkaca bir sebep olmaksızın kira ilişkisini sona erdirmesini sağlamaktadır. Kira artışı yapmak isteyen kiraya veren bakımından taahhütname kolaylık ve avantaj sağlamaktadır.
‘BELGEYİ NOTERDE TASDİK EDİN’
- Bu durumların yaşanmaması için kiracılara önerileriniz nelerdir?
-Kiracılara tahliye taahhütnamesi vermemelerini tavsiye ederiz. Ancak zorunlu kalındığı anlarda belirtilen şartları sağlamayan taahhüt verebilirler. Kiraya veren ile taşınmazın kiralandığı dönemde yapılacak işlemlerin yazılı bir şekilde gerçekleştirilmesi ispat kolaylığı sağlayacaktır. Kiracılar tahliye verdikleri tarihte tahliye taahhütnamesinin fotoğrafını çekerek hazırlanan belgeyi noterde tasdik ettirebilirler. Bununla birlikte kiracılar kiralananın teslim alındığı tarihte teslim tesellüm tutanağı tutabilirler.
- Ev sahibi-kiracı anlaşmazlığına karşı yetkililer ne yapmalı?
-Tahliye taahhüdünün yargı tarafından denetimi artırılabilir. Uygulamada taşınmazın tahliye edileceği tarih boş bırakılarak kiraya verenin bunu istediği tarihe göre doldurduğunu görmekteyiz. Tahliye taahhütnamesi noter aracılığıyla tanzim edilmesi kiracı kiraya veren arasındaki güçler eşitsizliğini ortadan kaldırmaya katkı sağlayacaktır.