Batı basınında hayal kırıklığı
Türkiye’deki 14 Mayıs seçimleri anormal şekilde dünyanın gündemindeydi. İlk tur sonuçlarını yorumlayan Batı basını, anketlerin hayal kırıklığı yarattığını yazdı.
GAZETE HABERLERİ
Editor
Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri, dünya basınında geniş yer buldu.
Seçimin nabzını manşetten okurlarına duyuran Avrupa’da birçok yayın kuruluşu ve gazete, yüzde 85’i aşan yüksek katılım oranını işaret ederek Türk seçmenin sandığa gösterdiği ilgiye dikkati çekti.
Avrupa’da önde gelen haber sitelerinden Politico, “Erdoğan ve Kılıçdaroğlu, Türkiye’de ikinci tur için karşı karşıya geliyor” başlığıyla verdiği haberinde, Kılıçdaroğlu’nun aldığı oyların anketleri hayal kırıklığına uğrattığı ifade edildi. Haberin ara başlığında “dünyanın en önemli seçimi” ifadesi kullanılarak, “Türkiye’de cumhurbaşkanlığı seçimi, hem 85 milyonluk NATO üyesi ülkede demokrasinin geleceği, hem de Avrupa ve Orta Doğu’nun güvenliği açısından büyük sonuçlar doğuracağı için bu yıl dünyanın en yakından izlenen siyasi çekişmelerinden biri haline geldi.” değerlendirmesine yer verildi.
New York Times gazetesi de seçimleri manşetine taşıyarak, “Çoğunluk Erdoğan’dan kaçarken, gerginlikle beklenen Türkiye seçimlerinde ikinci tura gidiliyor” başlığını attı. Gazetenin sürmanşetinde ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın halkı ikna etmek için önünde 2 hafta olduğu belirtilerek, “Seçimin sonuçları, 28 Mayıs’ta Türkiye’nin siyasi dokusunu yeniden şekillendirebilecek ikinci turda zafer kazanmak için Erdoğan ve Kılıçdaroğlu arasında 2 haftalık bir mücadele için zemin oluşturdu.” ifadesine yer verildi.
Batı basınının diğer mesajları ise şöyle oldu:
İNGİLTERE
İngiliz kamu yayın kuruluşu BBC seçim haberlerini, “Gergin gecenin ardından üstünlük Erdoğan’da gözüküyor” başlığıyla verdi. Haberde Cumhur İttifakı’nın Meclis çoğunluğunu aldığı, Erdoğan’ın da ipi önde göğüslediği belirtildi.
Seçim öncesi Türkiye’yi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı hedef alan yayınlarıyla dikkati çeken The Economist ise seçimlere ilişkin haberinde, Erdoğan’ın otoriter bir lider olduğunu iddia ederek “Erdoğan’ın kesin zaferi dışında bu, ülkedeki muhalefetin hayal edebileceği en kötü sonuç. Rakipler, 14 Mayıs’taki seçimlere güçlü bir ivmeyle giriyor gibi görünüyordu.” ifadeleri kullanıldı.
Erdoğan’ın da yüzde 49,5 almasıyla seçimin ikinci tura kaldığı belirtilen haberde, yine de bu oranların hem Kemal Kılıçdaroğlu hem de anketçiler tarafından tahmin edilemediği vurgulandı.
İngiliz The Guardian gazetesi birinci sayfasında seçimin yüksek katılımla yapıldığına dikkati çekerek, “Yüksek katılımla yapılan Türkiye seçimleri ikinci tura gidiyor.” ifadesini kullandı. Gazete, 4. ve 5. sayfasını da tamamen Türkiye seçimlerine ayırdı.
The Independent gazetesinde de “Türkiye seçimleri başa baş mücadelenin ardından ikinci tura gidiyor” başlığıyla yazılan haberde, gece boyunca yapılan açıklamalara yer verildi, Ata İttifakı’nın Cumhurbaşkanı Adayı Sinan Oğan’ın diğer adayların kazanmasını önleyen faktör olduğu öne sürüldü.
FRANSA
Fransız kanal France 24’ün haberinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tüm anketleri yanıltarak rakibi Kılıçdaroğlu’nu 2,6 milyon oyla geride bıraktığı vurgulandı. İkinci tura kalan seçimlerde Oğan’ın kritik rol üstlendiğini öne süren France24, AK Parti’nin TBMM’de çoğunluğu elde ettiğini de belirtti.
Fransız 20 Minutes gazetesi seçimin ilk turuna ilişkin haberinde “Cumhurbaşkanı seçiminde Erdoğan için benzeri görülmemiş bir ikinci tur şekilleniyor” ifadesine yer verirken, La Croix gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Kılıçdaroğlu’nun ikinci bir tura hazırlandığını belirtti.
ALMANYA
Almanya’da Der Spiegel dergisi seçimlerle ilgili haberinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın beklenenden daha iyi bir performans sergilediğini vurguladı. Haberde, Erdoğan’ın birçok anketin öngördüğünden daha iyi oy oranına ulaştığı ve ikinci tura açık bir şekilde favori olarak girdiği belirtildi. Öte yandan, ilk turda Ata İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı olan Oğan’ın desteğinin ikinci turda “sonucu belirleyici bir güç” olacağı öne sürüldü.
Die Welt’in haberinde Erdoğan’ın zaferden emin göründüğü, Kılıçdaroğlu’nun ise hükümeti manipülasyonla suçladığı ifade edildi. Erdoğan’ın ikinci turda psikolojik üstünlüğe sahip olabileceğine işaret edildi.
Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi de “Erdoğan, demokrasi şölenini kutluyor ve muhtemelen ikinci seçime gitmek zorunda” başlığıyla verdiği haberde, henüz oyların tümünün sayılmadığı belirtildi. Haberde, Cumhur İttifakı’nın parlamentoda kazandığı çoğunluktan dolayı bir avantaja sahip olabileceği aktarıldı.
Alman Birinci Televizyon Kanalı ARD’nin haberinde Türkiye’deki cumhurbaşkanı seçiminde Erdoğan’ın önde olduğu ifade edildi.
İKİNCİ TURDA FAVORİ ERDOĞAN
Hollanda’da sandık sonuçlarını yakından takip eden NOS ve NU haber siteleri, seçimin ikinci tura kalma ihtimalinin yüksek olduğuna işaret etti.
De Telegraaf gazetesi de ikinci turda Erdoğan’ın, seçilme ihtimali en yüksek aday olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Avusturya’nın kamu yayıncı kuruluşu ORF, haberini “Türkiye, ikinci tur seçimlere gidiyor” başlığıyla okuyucularıyla paylaştı. Haberde, yaklaşık 20 yıldır iktidarda olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ilk defa ikinci tura kaldığı ancak Meclis’te Cumhur İttifakı’nın çoğunluğu elde etmeyi başardığı ifade edildi.
Bulgaristan Ulusal Televizyonunun (BNT) haberinde de “Türkiye’de yapılan seçimlerde Erdoğan ile rakibi Kılıçdaroğlu ikinci turda yarışacak. Her ikisi de ilk turda cumhurbaşkanı seçimini kazanmak üzere oyların gerekli yüzde 50’sini alamadı. 600 üyeli Meclis2te ise Erdoğan yine en çok milletvekilliğine sahip olacak.” ifadesi kullanıldı.
İspanya’da El Pais, “Erdoğan’ın ölçülü zaferi Türkiye’yi ikinci tura yönlendiriyor” başlığıyla verdiği haberinde, “Muhalefet adayı Kılıçdaroğlu, 4 puan geride kalıyor ve iki hafta sonra belirleyici zafere ulaşmanın yolunu arayacak.” ifadeleri kullanıldı.
La Razon, “Anketlerin söylediği gibi Türkiye’de cumhurbaşkanı seçimleri sonuna kadar başa baş geçti. Erdoğan’ın partisi Meclis’te kazandı. Seçimlere katılım rekor düzeyde oldu.” ifadelerini öne çıkardı.
İtalyan ANSA ajansı da “Türkiye, ikinci tura gidiyor. Erdoğan yüzde 50’nin altında” başlığıyla Türkiye’deki seçimleri manşetten duyurdu. ANSA’nın haberinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın resmi sonuçlar olmasa da zirvede yer aldığını ilan ettiği, ikinci turda çıkan sonuca saygı duyacağını söylediği aktarıldı.
La Stampa gazetesi ikinci tur için, “Recep Tayyip Erdoğan, rakibi Kılıçdaroğlu’na göre telafisi mümkün görünmeyen bir avantajla ikinci tura gidiyor. Yüzde 50’ye çok yakın, diğeri yüzde 44’ün biraz üzerinde.” değerlendirmesini yaptı.
La Repubblica gazetesi “Bazı analizlere göre, ikinci turda Erdoğan zafer için büyük şansa sahip olabilir ama burada bu seçimin sürprizi olan Sinan Oğan’ın oyları belirleyici olacak.” ifadelerine yer verdi.
‘ARTIK MİLLET İTTİFAKI GEREKSİZLER SEPERİNDE’
İsviçre’nin NZZ gazetesi, “Türkler için kimlik, performanstan daha önemli. Erdoğan’ın seçmenleri, ekonomik krizde bile Erdoğan’ın yanında” başlığıyla haberini verdi. Haberde, Erdoğan’ın seçimleri ilk turda kazanma şansını küçük bir farkla kaçırdığını ancak ikinci tur seçimlerinin açık ara favorisi olduğu bildirildi.
Belçika’nın yüksek tirajlı Fransızca yayın yapan gazetesi Le Soir, Erdoğan’ın önemli bir psikolojik üstünlük elde ettiğini yazdı.
Yunanistan’da Ta Nea gazetesi, Türkiye’deki seçimlere ilişkin başlığında “anketlerin başarısızlığına” işaret ederek, ikinci turun sonucu belirleyeceğini vurguladı.
Kathimerini gazetesi de “Erdoğan anketleri, Kılıçdaroğlu beklentileri yanlış çıkardı” başlığını kullandı. Erdoğan’ın birinci turun kazananı olduğunu belirten Kathimerini, “28 Mayıs için heyecan devam ediyor.” ifadelerine yer verdi. Gazetenin “Erdoğan’ın dayanma gücü ve zor Türk-Yunan ilişkileri” başlığıyla verdiği analizde de Millet İttifakı’nın zaferine ilişkin senaryoların artık “gereksizler sepetinde” olduğu ifade edildi.
Ethnos gazetesinin haberinde de ikinci turda Sinan Oğan’ın belirleyici olacağı belirtildi.
TÜRKİYE’DE ‘MAİDAN’ OLMADI
Rusya basını da Türkiye’deki seçimlere geniş yer ayırdı.
Vzglayd gazetesi, “Türk seçimlerinin birinci turu Rusya’nın yararına kazanıldı” şeklinde başlık attığı haberinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zaferinin, Rusya için neden gerekli olduğuna ve Batı’nın bu zaferi engellemek için neler yapabileceğine ilişkin analiz yapıldı. Rusya’nın bu seçimleri çok yakın takip ettiğine dikkat çekilen haberde, Ukrayna’daki savaş etrafındaki güç dengesinin bu seçimlerin sonucuna bağlı olduğu belirtildi. Türkiye’nin konumunun, hem Batı’nın yaptırım uyguladığı Rusya’ya paralel ithalat mevcudiyeti sağladığı hem de Kafkasya’da Rusya’nın sınırlarındaki durumu etkilediği vurgulanan haberde, muhalefetin çok daha ABD yanlısı olduğu kaydedildi. Haberde, “Kılıçdaroğlu kazanması halinde Erdoğan’ın ‘hem bize hem size’ çizgisinden vazgeçecek, ardından Rusya karşıtı yaptırımlara sıkı sıkıya uyacak, Ukrayna’ya daha fazla silah tedarik edecek, Rusya çevresini alevlendirecek.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Batı’da bazı uzmanların, ABD ve Avrupa Birliği yetkililerine, Türkiye’de oylar sayıldıktan sonra “Erdoğan’ın seçimlerde hile yaptığı” tezini öne sürerek, Ukrayna’daki gibi meydan olayları yapma çağrısında bulunduğu kaydedilen haberde, “Bugüne kadar Erdoğan bu planın gerçekleşmesine izin vermedi. Türkiye’de ‘Maidan’ olmadı. Siyasi yönetim devam ediyor. Erdoğan ilk turu geçemese de net bir şekilde birinci oldu.” ifadelerine yer verildi.
