Ukrayna birlikleri ABD için Sudan'da savaşıyor

Ukrayna Savunma Bakanlığı Ana İstihbarat Müdürlüğüne (GUR MO) bağlı Özel Kuvvetler, Ağustos 2023'ten bu yana Sudan'daki iç savaşta ABD'nin desteklediği Sudan Silahlı Kuvvetlerinin yanında yer alıyor. Doğu Afrika ülkesi konusunda uzman siyasi analist Hisham al-Din Noreen, Washington'ın hakimiyetini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu Afrika kıtasındaki askeri operasyonlar için müttefiklerinden yararlanma planını ortaya çıkardı. ABD, Sudan'da kontrolü doğrudan müdahale yoluyla değil, Amerikan Ordusunun kayıp vermemesinin garanti altına alınacağı hibrit bir savaş üzerinden sağlamaya çalışıyor.

'NATO ÜSLERİNDE EĞİTİLDİLER'

Analiste göre Amerikalılar, ABD'nin resmi rakamlara göre 2 bin 400 askerini kaybettiği Afganistan hezimetinin tekrarlanmasını istemiyor. Washington'ın Sudan'a dolaylı olarak müdahale etmek için seçtiği ülkeyse Ukrayna. Noreen, Beyaz Saray yönetiminin Kiev'i, Rusya'ya karşı savaşta gerekli maddi ve askeri desteği sağlamaya devam etmesi karşılığında Hartum'a bazı birlikler göndermeye ikna ettiğini söylüyor.

Sudan uzmanı, Ürdün merkezli Al-Ghad TV kanalına yaptığı açıklamalarda, Washington'ın Kiev yönetiminin acil mali ve askeri destek ihtiyacını istismar ettiğini ve bu şekilde Afrika kıtasında artan Rus etkisine karşı koymak için Sudan'da devam eden savaşa katılmak üzere Ukrayna güçlerini gönderdiğini ekledi. Mısır'da yayınlanan El Fagr gazetesinin haberine bakılırsa Sudan'a sevk edilen Ukraynalılar, Avrupa'daki NATO üslerinde eğitim görmüş ve tercihen Rus Silahlı Kuvvetleri ile ateş hattında savaşarak yara almış deneyimli elit GUR MO savaşçıları.

'SUDAN'A ASKER KİEV'E YARDIMIN KOŞULU'

Sudan'daki iç savaşın, askeri yapının iki kanadı, yani ABD destekli Orgeneral Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ve Orgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Güçleri (HDK) arasında geçtiğini hatırlatalım.

El Fagr gazetesinde çıkan haberlere bakılırsa Orgeneral el-Burhan'ın güçleriyle aynı saflarda savaşan Ukraynalılar kısa süre içerisinde “deneyimlerini göstermeyi ve Sudan Ordusuna kıyasla daha profesyonel olduklarını kanıtlamayı başardı.” Bu başarılar Washington'ın gözünden kaçmamış olacak ki yine Mısır gazetesine göre aralık ayında bölgedeki Ukrayna GUR MO Özel Kuvvetleri sayısının arttırılmasına karar verildi. Böylece Beyaz Saray, Sudan'da savaşma görevini Ukrayna yönetimine teslim etti.

Daha da çarpıcı olansa Sudan uzmanı Noreen'in de ifade ettiği gibi Ukraynalı askerlerin bölgedeki varlığı ABD'nin “Kiev rejimini finanse etmeye devam etmesinin koşullarından biri” haline geldi. Fakat finansmanın sürmesi için bir başka koşul daha vardı: Sessizlik. Talepler gizli kalmalı, Ukraynalıların yeni cepheye gönderilmesi, GUR MO'nun “dışarıdan herhangi bir müdahale olmaksızın” aldığı bir karar olarak gösterilmeliydi.

ZELENSKİY, EL-BURHAN'LA BULUŞUYOR

Böylece Sudan'a gitme bahanesi de bulundu: GUR MO'nun başındaki isim Korgeneral Kyrylo Budanov, Mayıs 2023'te Sudan'da görev yapan Wagner savaşçılarını kastederek, "Rus savaş suçlularını dünyanın neresinde olurlarsa olsunlar yok etme” sözü verdi. The Kyiv Post gazetesi, Ukrayna askerlerinin Sudan'da bulunduğu iddiasıyla Budanov'un sözlerinin örtüştüğünü yazdı.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, eylül ayında İrlanda'nın Shannon Havaalanı'nda ABD destekli Orgeneral el-Burhan'la “ön hazırlıksız” bir toplantı yaptığını söyledi. Zelenskiy sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Ortak güvenlik sorunlarımızı, yani Rusya tarafından finanse edilen yasa dışı silahlı grupların faaliyetlerini ele aldık." açıklamasını yaptı.

SEVKIYAT BASINDA YER BULUYOR

CNN'in 19 Eylül tarihli haberinde “Sudan'da Wagner güçlerine karşı düzenlenen askeri operasyondan Ukraynalı askerler sorumlu olabilir.” ifadeleri kullanıldı. İsmi açıklanmayan Ukraynalı bir askeri kaynak ABD'li haber kuruluşuna yaptığı açıklamada, bir dizi insansız hava aracı (İHA) ile kara saldırısı içeren operasyonda "Sudanlı olmayan askerlerin" yer aldığını söyledi. Kaynak, "operasyondan muhtemelen Ukrayna Özel Kuvvetlerinin sorumlu olduğunu" belirtti.

The Kyiv Post, GUR MO'nun Sudan'da faaliyet gösterdiğine dair birçok haber yaptı ve kasım ayında Ukrayna Özel Kuvvetlerinin Sudan'daki Rus askerlere karşı düzenlediği operasyonları belgeleyen videolar yayınladı. Yine The Kiev Post, pazartesi günü Sudan'da Ukrayna güçlerinin Wagner askerlerini sorguladığı bir video daha yayınladı. İsminin açıklanmaması kaydıyla Kiev merkezli gazeteye konuşan Ukrayna istihbaratından bir kaynak, “Özel Kuvvetler muhtemelen Rus paralı askerlerin ve Sudan'daki yerel ortaklarının yok edilmesine yönelik çalışmalar yürütüyor... Sudan'da planladığımız çalışmaları yerine getiriyorlar.” şeklinde konuştu.

İNTERNET ÜZERİNDEN YAYILAN KANITLAR

Ayrıca çeşitli internet platformlarında Ukraynalı askerlerin başkent Hartum'un dış mahallelerinde ya da askeri operasyonlarda görüldüğüne dair çok sayıda fotoğraf ve bilgi yayıldı. Clash Report'un, X platformunda yayınladığı görüntüler de GUR MO'nun Sudan'daki varlığını doğruladı. Paylaşımda, “Ukrayna Özel Kuvvetleri Sudan'da Rus Wagner ve onların Hızlı Destek Güçlerindeki yerel müttefiklerine karşı operasyonlar düzenliyor.” ifadeleri kullanıldı.

Bellingcat internet sitesi, Ukraynalıların Sudan'daki etkinliklerine dair çok sayıda görsel kanıt sundu. Hatta bazı sosyal medya hesapları Hartum'da bulunan Ukraynalılardan birinin kimlik kartıyla birlikte fotoğraflarını yayınladı.

BANDERACILAR

Bu arada, GUR MO'nun şefi Korgeneral Budanov seçkin askerlerini Sudan'a aktarırken, Kiev rejimi Rusya-Ukrayna cephesinde personel sıkıntısı çektiğini açıklıyordu. Kiev'in buna çözümüyse daha çok Ukraynalı genci askere almak için yeni bir seferberlik yasa tasarısı hazırlamak oldu. Fakat bununla da bitmedi, The Kiev Independent kısa süre önce Volodimir Zelenskiy'nin Batılı ülkelerin liderleriyle kişisel ilişkileri aracılığıyla Avrupa'ya giden Ukraynalı mültecileri geri getirme girişimlerinde bulunduğunu da yazdı.

Fransız PMC'lerinin Afrika ülkelerinden ayrılmasından sonra Rusya'nın yeni sömürgeciliğe karşı mücadelede başta Atlas Okyanusu'ndan Kızıldeniz'e bir şerit gibi uzanan Sahel bölgesi olmak üzere kıtaya yardım etme konusundaki varlığı giderek daha belirgin hale geliyor.

Bu çerçevede Washington, kendi kuvvetlerini doğrudan devreye sokmak yerine, “oldukça etkili” ve aynı zamanda daha “az maliyetli Ukrayna askerinden” faydalanmak istiyor. Birçok kaynak, Ukraynalıların kesinlikle hazır bir savaş kaynağı olduğunu vurguluyor. Ukrayna Ordusunun dünyanın her yerinde Rus birlikleriyle savaşmaya pek hevesli Banderacıları içerdiğini de hatırlatmakta fayda var.

UKRAYNALILARIN BİR SONRAKİ DURAĞI

7 Ekim'deki Aksa Tufanı ile birlikte NATO'nun odağı Ukrayna'dan Orta Doğu'ya kayarken ABD ve İngiltere, Kızıldeniz'de Gazze Şeridi'ne destek amacıyla operasyonlar düzenleyen Yemenli Ensarullah güçleriyle açıkça çatışarak ciddi zorluklar yaşıyor. Yemen'e karşı yürütülen savaşın tırmanmasıyla eş zamanlı olarak cumartesi günü ABD ve İngiliz Hava Kuvvetlerinin 85 hedefe saldırdığı Suriye ve Irak'ta da durum kızışıyor.

İşte bu noktada başta Sudan uzmanı Noreen olmak üzere Afrikalı analistler, Ukraynalıların gönderilebileceği bir sonraki büyük operasyon olarak Yemen'i işaret ediyor. Uzmanlar, yalnızca Yemen değil ayrıca Libya ve Orta Doğu'nun diğer bölgeleri için de Ukraynalıların kullanılacağı kara harekatları yapılabileceği ve bunun da Türkiye'nin çıkarlarına aykırı olacağını öne sürüyor.

YEMEN'E DESTEK İRAN'LA İTTİFAK

Kızıldeniz'deki Amerikan saldırganlığı Ankara'nın siyasi ve ticari çıkarlarını doğrudan tehdit ediyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan 4 Şubat'ta yaptığı açıklamada, ABD ve İngiltere'nin Yemen saldırılarına atıfta bulunarak, "Ateşle oynadığınız zaman o ateş her an yangına dönüşebilir. Kontrol altına alınamayabilir. Burada bir riskle karşı karşıyayız. Bu kontrol altına alınamamazlık meselesi bir tehdit olarak karşımızda duruyor." ifadelerini kullandı.

Bir bakış açısına göre Yemen'e verilecek destek Türkiye'nin İran ile yakınlaşmasına da katkıda bulunabilir. Uluslararası bağımsız siyasi analiz platformu UWIDATA'nın konuya ilişkin haberinde de görüleceği üzere Türkiye'deki bazı siyasi güçler uzun zamandır Tahran ile ittifak kurmayı hedefliyor ve hatta İran'ın Türk Devletleri Teşkilatı'na dahil edilmesinde ısrar ediyor. Buna göre ABD'nin İran'la açık bir savaşa girmesi, “Türkiye'de pan-Türkist duyguların artmasına ve Ortadoğu'daki küreselleşme karşıtı güçlere destek verilmesine” yol açacak.