Savaşın yıl dönümünde ‘sınırsız dostluk’ görüşmesi
Rus lider Putin, Ukrayna Savaşı’nın yıl dönümüne günler kala Çin’in en kıdemli diplomatı Wang Yi’yle Moskova’da görüştü. Wang’ın ziyareti, iki ülkenin stratejik dostluğu sürdürme kararlılığıyla Batı’nın artan baskısına meydan okuduğunu ortaya koydu
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Siyasi Bürosu Üyesi ve Merkez Dışişleri Komitesi Başkanı Wang Yi ile görüştü. Başkent Moskova'daki Kremlin Sarayı'nda yapılan görüşmenin başında konuşan Putin, Rusya ile Çin arasındaki ilişkilerin istikrarlı bir şekilde ilerlediğini ve “yeni dönüm noktalarına ulaştığını” söyledi. Wang Yi ise çok kutuplu dünyanın inşasında kapsamlı işbirliğini güçlendireceklerini vurguladı. Atlantik medyasında çıkan haberlerde, Putin ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in özel askeri harekatın hemen öncesinde açıkladıkları “İki ülke arasında dostluğun hiçbir sınırı yoktur.” ifadesinin geçtiği bildiri hatırlatıldı.
Görüşmelerde Putin’e Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Güvenlik Konseyi Sekreteri Nikolay Patruşev; Wang’a ise Çin Halk Cumhuriyeti'nin Rusya Federasyonu nezdindeki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Zhang Hanhui ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Deng Li eşlik etti.
‘DÜNYANIN İSTİKRARI İÇİN YAPACAĞIMIZ ÇOK İŞ VAR’
Putin, görüşmeye Çin’in “ülkesinin güçlenmesine katkıda bulunan ve ÇKP’nin planlarını uygun gelişimini sağlayan çok önemli iç siyasi adımları hayata geçirdiğini” kaydederek başladı. “Rus-Çin ilişkilerinde istikrarlı şekilde ilerliyor ve yeni dönüm noktalarına ulaşıyoruz.” diyen Putin, “Uluslararası ilişkiler şu anda karmaşık bir halde ve iki kutuplu sistemin çöküşünden sonra durum daha iyiye gitmedi, tam tersine gerilimler tırmanmıştır.” dedi. Uluslararası arenada Rus-Çin işbirliğinin dünyanın istikrar ve barışına katkı söylediğini belirten Putin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, BRICS ve Şanghay İşbirliği Örgütü gibi platformlarda bu doğrultuda çaba gösterdiklerini ifade etti. Rus lider, “Birlikte yapmamız gereken pek çok ortak çalışma var.” diye konuştu.
Putin, iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2024'te 200 milyar dolara ulaşmasını beklediklerini belirterek söz konusu hacmin geçen yıl 185 milyar doları aştığının altını çizdi. Xi Jinping’i Rusya’ya davet ettiğine dair haberleri ilk ağızdan doğrulayan Putin, “Çin Devlet Başkanı Sayın Dostum Xi Jinping’i Rusya’ya bekliyoruz.” dedi.
‘BASKILARIN SEBEBİ ORTAKLIĞIMIZIN GÜCÜ’
Rusya’nın daveti üzerine Moskova’ya gelen Wang Yi, sözlerine Xi Jinping’in selamlarını ileterek başladı. Çin-Rusya ilişkilerinin karmaşık ve değişken uluslararası ortama rağmen “baskılara dayandığını ve sürdürülebilir bir şekilde geliştiğini” vurgulayan Wang, kriz gibi görünen durumların ciddi fırsatlar barındırdığını kaydetti. “Bu fırsatları değerlendirmek ve işbirliğimizi derinleştirmek için çabalarımızı iki katına çıkarmamız gerekiyor.” şeklinde konuştu.
Çin ve Rusya arasındaki ilişkilerin hiçbir zaman üçüncü taraflara karşı olmadığının altını çizen Wang, “Elbette çok güçlü bir ekonomik, siyasi ve kültürel temele sahip olduğumuz için üçüncü tarafların baskısına maruz kaldığımızı vurgulamak istiyoruz.” ifadelerini kullandı.
Çok kutupluluğu ve uluslararası ilişkilerin demokratikleşmesini destekleme konusunda önemli bir deneyim kazandıklarını söyleyen Wang, “Bu eğilimler zamanın ve tarihin ruhuna tamamen uygundur. Ülkelerin çoğunun çıkarlarına yanıt vermektedir.” diye kaydetti.
Çin’in Rusya’yla birlikte “siyasi kararlılığı, siyasi karşılıklı güveni ve stratejik işbirliğini derinleştirme” konusunda ilerleyeceğini belirten Wang, “Dünya çapında ilerlemeyi teşvik etmek için pratik işbirliğini kapsamlı bir şekilde genişletmeyi dört gözle bekliyoruz.” dedi.
UKRAYNA’DA BARIŞ PLANI
Wang, Putin’le görüşmesi Ukrayna meselesine ilişkin de görüş alışverişinde bulundu. ÇKP’nin yayın organı Global Times’ın haberine göre Wang, Çin'in Rusya'nın sorunu diyalog ve müzakere yoluyla çözme isteğini yeniden teyit etmesini takdirle karşıladığını söyledi. Çin Dışişleri Bakanlığı tarafından perşembe günü yapılan açıklamaya göre Çin her zaman olduğu gibi objektif ve adil bir duruş sergileyecek ve krizin siyasi yollardan çözümünde yapıcı bir rol oynayacaktır. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’la da bir görüşme yapan Wang, “durum ne kadar karmaşık olursa barış çabalarından vazgeçilemeyeceğini” vurguladı.
Çinli diplomat, önceki hafta Münih Güvenlik Konferansı’nda Çin’in Ukrayna için bir barış planını açıklayacağını ilan etmişti. Pekin, teklifin özetini Ukrayna’ya önceki gün sundu. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ile ortak basın toplantısında Wang’ın kendisiyle “belgenin tam metnini alır almaz Ukrayna tarafınca ayrıntılı olarak incelenecek olan barış planının kilit noktalarını" paylaştığını söyledi.
Planın bugün Xi Jinping tarafından ilan edilmesi bekleniyor.