Yavaş’tan renkli darbelerin foncusuyla toplantı
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, CHP’li ilçe belediye başkanları ile ABD’li Ulusal Demokratik Enstitüsü yetkililerini bir araya getirdi
Yusuf Tunçer
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, ABD’ye bağlı Ulusal Demokratik Enstitüsü’nün desteğiyle Ankara’da “Yeni Dönem Başkanlar Buluşması: Yerelde Güçlü Liderlik, Katılımcı Yönetim” toplantısı düzenlediğini duyurdu.
Yavaş’ın ev sahipliğinde 3-4 Ağustos’ta Gölbaşı Mogan Konukevi’nde düzenlenen toplantıya; Ulusal Demokratik Enstitüsü Türkiye Direktörü Janet Sawaya, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kemal Görmez, Büyükşehir Belediyesi bürokratları, CHP’li ilçe belediye başkanları ve Ulusal Demokratik Enstitüsü’nün yöneticileri katıldı. Konaklama masrafları da NDI tarafından karşılandı.
Enstitünün sitesinde toplantının içeriği ile ilgili ipuçları da yer aldı. İki günlük toplantıda, ABD’li kuruluşun yöneticileri, Mansur Yavaş’la birlikte Büyükşehir Belediyesi bürokratları ve ilçe belediye başkanlarına “yeniden yapılandırma”, “etkili yönetişim”, “kriz yönetimi”, “ağ kurma fırsatları” üzerine önerilerde bulundu.
Toplantının açılış konuşmasında Mansur Yavaş, her konuda işbirliği yapmaya hazır olduklarını belirterek, “Türkiye’ye model olacağız.” dedi.
ULUSAL DEMOKRATİK ENSTİTÜSÜ (NDI)
Mansur Yavaş’ın “Desteğiyle toplantıyı gerçekleştirdik.” dediği NDI’ya yakından bakalım. “Dünya çapında demokrasiyi güçlendirmek ve desteklemek” adına çalışmalar yürüttüğünü öne süren ABD’ye bağlı enstitünün 50'den fazla ülkede saha ofisi bulunuyor. Enstitü, ‘Türkiye’de kadınların ve gençlerin demokrasiye katılımı’ gibi başlıklarla, CHP gençliğiyle ve Ali Babacan gibi siyasilerin katıldığı çeşitli toplantılar yapıyor.
BAŞKANI ABD’NİN ‘ARAP BAHARI’ KOORDİNATÖRÜ
Enstitüsünün başkanlığını uzun yıllar eski ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright yürüttü. Albright’ın Dışişleri Bakanlığı döneminde ABD’nin Ekim 2000’de Sırbistan’daki “Kadife Devrim”i finanse ettiği biliniyor.
Enstitünün 2024'te göreve gelen başkanı Tamara Cofman Wittes ise, 2009 - 2012 yılları arasında ABD Dışişleri Bakanlığı'nda Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yapmış ve ‘Arap Baharı’ sırasında ABD'nin Ortadoğu'da demokrasi ve insan hakları politikasını koordine etmiş.
Enstitü başkanlığı öncesi ABD Dışişleri Bakanlığında Rusya yaptırımlarına liderlik etmiş. Wittes ayrıca, Brookings Enstitüsü'nde Orta Doğu Politikaları Merkezi'nin direktörlüğü de dahil olmak üzere, ABD'nin Ortadoğu'daki dış politikası ile bölgedeki siyasi ve ekonomik değişim üzerine odaklanmış.
RENKLİ DARBELERİN FONCUSU NED’E BAĞLI
Ulusal Demokratik Enstitüsü, kısa adı NED olan ve ABD’nin renkli darbelere fon akıtan vakfı “National Endowment for Democracy (Ulusal Demokrasi Vakfı)” ile bağlantılı. Mansur Yavaş’ın destek aldığı NDI, NED’e bağlı dört temel kuruluştan biri. NDI, esas olarak yerel siyasi grupları desteklemekten sorumlu. NED için, “Bu dört enstitü aracılığıyla, renkli darbelerin dünyanın dört bir yanına sızmasının arkasındaki beyin oldu.” değerlendirmesi yapılıyor.
ABD Kongresi, 2019 yılında NED'in yıllık finansmanını önemli bir artışla 180 milyon dolardan 300 milyon dolara çıkarttığında, NED Başkanı Carl Gershman ve NDI Başkanı Derek Mitchell, ABD Kongresine teşekkür etti. Enstitü Başkanı Mitchell, teşekkür konuşmasında, "Kongre desteği, ABD değerlerinin ve ulusal çıkarlarının bir yansımasıdır. Daha müreffeh ve güvenli bir Amerika'yı teşvik etmek için vergi mükelleflerinin dolarlarının sağlam bir şekilde yönetilmesini sağlamaya kararlıyız." dedi.
ABD’NİN İKİNCİ CIA’SI
Ulusal Demokrasi Vakfı (NED), ABD dış politikasının önemli bir enstrümanı ve ABD’nin “düşman ülkelere karşı” organize ettiği renkli darbeler için sağladığı fonlarla tanınıyor. NED kurucusu Alan Weinstein’ın 1991’de Washington Post'a verdiği bir röportajda, “faaliyetlerinin çoğunun CIA'nın 25 yıl önce yaptığı şey olduğunu” açıkça itiraf ettiği kaydediliyor. NED’in bu nedenle dünya çapında ‘ikinci CIA’ olarak bilindiği dile getiriliyor. Hakkında hazırlanmış raporlara göre, NED’in fonladığı ve ‘renkli devrim’ ismiyle tanımladıkları darbelerden yalnızca birkaçı şöyle:
Kadife Devrimi (2000): Ekim 2000’de Sırbistan’da Miloseviç hükümetini deviren renkli darbeyi finanse etti ve kışkırttı. 1999-2000’de Sırp muhalefetine 41 milyon dolar fon sağladı. Otpor (Direniş) isimli öğrenci grubunu gizlice eğitti ve şiddet isyanlarını körükledi.
Gül Devrimi (2003): Gürcistan’da Eduard Şevardnadze’yi istifaya zorlayan renkli darbeyi başından sonuna kadar planladı ve sahneledi. Muhalefet liderlerini seçti, eğitti. Sadece 2004’te ülkedeki 12 STK’ya 540 bin dolar fon sağladı.
Turuncu Devrim (2004): Ukrayna’da 2004 sonunda başlayan “Turuncu Devrim” sırasında Ukrayna muhalefetine 65 milyon dolar teklif etti. Ne kadar verdiği tam bilinmiyor.
Arap Baharı (2011): NED, Arap Baharı olarak bilinen ayaklanmalarda da etkin bir rol oynadı. NED’in oynadığı role ilişkin rapora göre; Mısır, Yemen, Ürdün, Cezayir, Suriye, Libya ve diğer ülkelerde feminizmi, basın özgürlüğünü ve insan hakları faaliyetlerini destekleme bahanesiyle Amerika yanlısı bireylere ve gruplara mali destek sağladı. Arap dünyasını savaşa, toplumsal huzursuzluğa ve ekonomik durgunluğa sürükledi.
Maidan Devrimi (2013-14): Ukrayna'da hükümet karşıtı kitlesel gösteriler patlak verdiğinde, NED ülkedeki 65 kadar STK'yı finanse etti. Yanukoviç hükümetini deviren büyük gösterilere yol açan bir projeye 14 milyon dolar yatırım yaptı.
