Üniversitelere denetim ortaya çıkardı: Usulsüz atamalar akrabalara kıyak

Sayıştay'ın üniversitelerle ilgili 2021 yılı denetim raporunda dikkat çeken tespitler yer aldı. Sayıştay, Sakarya Üniversitesinde görevde yükselme sınavına tabi kadrolara yapılan atama işlemlerinde kariyer ve liyakat ilkelerine aykırı uygulamaların bulunduğunu, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesinde, çalıntı veya diğer kurumların kullanımında olan eserlerin Resim Heykel Müzesinde kayıtlı göründüğünü, Mersin Üniversitesinde tezsiz yüksek lisans ücret tarifelerinde üniversite personeli ve birinci derece yakınları ile kamu çalışanlarına indirim uygulandığını, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesine ait lojmanların bazı dairelerinin eşyalı ve donatılı misafirhane olarak kullanıldığını, bu yerlerden ise herhangi bir ücret tahsil edilmediğini tespit etti.

YÜKSELME SINAVINA GİRMEDEN ATAMA

Sayıştay'ın 2021 yılı denetim raporları yayınlandı. Üniversitelere ilişkin raporlarda dikkat çeken bulgular yer aldı. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi 2021 yılı denetim raporunda, görevde yükselme sınavına girmeden fakülte veya yüksekokul sekreterlerinin müdürlük kadrolarına atama bulgusu tespit edildi.

Olay raporda şöyle yer aldı: “Eşitlik, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde atama yapılması gereken şube müdürlüğü, yurt müdürlüğü ve hastane müdürlüğü kadrolarına, bu ilkeler gözetilmeksizin ve mevzuatında belirlenen şartlar dikkate alınmaksızın atamalar gerçekleştirildiği görülmüştür. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesinde şube müdürlüğü, yurt müdürlüğü ve hastane müdürlüğü kadrolarına atamalarda mevzuatta öngörülen şartları bertaraf edebilmek ve bu kadrolara sınavsız atama yapabilmek için öncesinde kısa süreli fakülte, enstitü ve yüksekokul sekreterliği gibi üst görevlere atamalar yapıldığı görülmüştür.

'MÜDÜRLÜK SINAVINA DAHİ GİREMEYECEKKEN MÜDÜR OLDULAR'

“Üstelik bu yöntem istisnai olarak değil asıl atama usulü yerine çok sayıda kullanılmıştır. Böylelikle, kısa süreli atamalarla üst görevlere atanan kişiler, Yönetmelik'in söz konusu istisna hükmünden yararlanılarak çeşitli müdürlük kadrolarına atanmış, mevzuatla getirilen eşitlik ve liyakat esası göz ardı edilmiştir. Ataması yapılan kişilerin 6 tanesi, müdürlük görevinden daha alt görev grubu içerisinde üç yıl süreyle çalışma şartını taşımamaktadırlar. Dolayısıyla, müdürlük sınavına dahi giremeyecek kişilerin istisnai yetki kullanımı nedeni ile müdürlüğe atandıkları görülmektedir.”

EN SON 13 YIL ÖNCE GÖREVDE YÜKSELME SINAVI AÇILDI

Sakarya Üniversitesinde de görevde yükselme sınavına tabi kadrolara yapılan atama işlemlerinde kariyer ve liyakat ilkelerine aykırı uygulamaların bulunduğu tespit edildi:

“Görevde yükselmeye tabi kadrolara yapılan atama işlemlerinde, mevzuatta öngörülen usul ve esaslara uyulmadığı, müdür veya müdür yardımcılığına atama yapılabilmesi için aranan sınav şartının bir kısım personel için dikkate alınmadığı ve bu şekilde şube müdürlüğü veya müdür yardımcılığı kadrosuna sınavsız atama yapıldığı tespit edilmiştir. Son üç yıl içerisinde 4 adet personelin önce sınav şartı aranmayan yüksekokul veya enstitü sekreterliği kadrolarına atandıkları, bu kadrolarda çok kısa bir süre bekletildikten sonra bu kişilerin üniversite bünyesinde Görevde Yükselme Yönetmeliğine tabi şube müdürlüğü kadrolarına 'alt görev' adı altında atandıkları görülmüştür. Diğer taraftan, Sakarya Üniversitesinin görevde yükselme sınavları incelendiğinde; şube müdürü ve müdür yardımcılığı alımı için en son 30 Ocak 2009 tarihinde -yaklaşık olarak 13 yıl önce- görevde yükselme sınavının açılmış olduğu o tarihten bu tarafa şube müdürü ve müdür yardımcısı alımı için herhangi bir sınavın açılmadığı, şube müdürü ihtiyacının yüksekokul veya enstitü sekreterliğinden mevzuata aykırı olarak atanan kişilerden karşılanmış olduğu görülmüştür.”

ÜNİVERSİTE PERSONELİ VE YAKINLARINA İNDİRİMLİ TARİFE

Mersin Üniversitesi 2021 yılı denerim raporunda da tezsiz yüksek lisans ücret tarifelerinde üniversite personeli ve birinci derece yakınları ile kamu çalışanlarına indirim uygulandığı belirlendi. Raporda şöyle denildi:

“Üniversite personeli ile birinci derece yakınları ile kamu çalışanlarının tezsiz yüksek lisans programına indirimli ücret üzerinden kayıt yaptırdıkları görülmüştür. Üniversite Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Kurulu’nun 31 Ağustos 2020 tarihinde, 2020-2021 Akademik Yılı Tezsiz Yüksek Lisans ücret tarifesinin belirlenmesine ilişkin yönetim kurulu kararında; üniversite personeli için yüzde 20, üniversite personelinin birinci derece yakınları ile kamu çalışanlarına yüzde 10 oranında indirim öngörülmüştür. 2021-2022 Akademik Yılı Tezsiz Yüksek Tarifesi için de aynı karar korunmuştur. Üniversite personeli ile birinci derece yakınları ve kamu çalışanlarının tezsiz yüksek lisans programından indirimli bir şekilde yararlandırılmasının, yer verilen mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir.”

LOJMANLAR MİSAFİRHANE OLDU!

Sayıştay'ın Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi 2021 yılı denetim raporunda da dikkat çeken bir bölüm yer aldı. Raporda şu tespitlere yer verildi:

“Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi’ne ait lojmanların bazı dairelerinin eşyalı ve donatılı misafirhane olarak kullanıldığı, günübirlik veya uzun süreli misafirhane olarak kullanılan bu yerlerden ise herhangi bir ücret tahsil edilmediği tespit edilmiştir. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi’ne ait, lojman mahiyetindeki konutlardan bazılarının 'eşyalı misafirhane' olarak kullandırılarak herhangi bir ücret tahsil edilmemesinin, gerek 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi Kontrol Kanunu’nun ilgili hükümleri, gerekse 2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu ile Kamu Konutları Yönetmeliği hükümlerine uygun olmadığı değerlendirilmektedir.”

REKTÖR YARDIMCISININ KADROSU BAŞKA ÜNİVERSİTEDEN ÇIKTI

Sayıştay'ın Harran Üniversitesine yönelik hazırladığı raporda da, şunlar yer aldı: “Harran Üniversitesi Rektör Yardımcısının, kadrosunun başka bir üniversitede bulunduğu görülmüştür. Kamu idaresi cevabında Rektör Yardımcılarının aylıklı olmasının kanun gereği şart koşulduğu; ancak aynı üniversiteden olma şartının kanunda yer almadığını ifade etmişse de kanun hükmü başka yorum yapmaya veya başka türlü anlamaya müsaade etmeyecek şekilde açık ve anlaşılırdır. Rektör yardımcılarının üniversitenin kadrolu profesörleri arasından atanması şarttır. Bu itibarla, üniversitenin aylıklı profesörlerinden olmayan öğretim görevlisinin rektör yardımcısı olarak atanmasının kanunun 13'üncü maddesine aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir.”

DENETÇİLERİN GİDERLERİNİ DENETLENENLER KARŞILAMIŞ

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü denetçilerinin geçici görevlendirmelerinde, konaklama ve ulaşım giderlerinin denetlenen işletmeler tarafından karşılandığı Sayıştay raporunda ortaya çıktı.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne ilişkin raporda, genel müdürlük denetçilerinin geçici görevlendirmelerinde konaklama ve ulaşım giderlerinin denetlenen işletmeler tarafından karşılandığı bulgusuna rastlandı. Raporda, "Genel müdürlük denetçilerinin haberli ve habersiz denetimlerinde, yol veya konaklama giderlerinin kurum fiyat tarifesinde belirtilen düzenlemeye istinaden denetlenen işletmelerce karşılandığı tespit edilmiştir. Kurumun Harcırah Kanununa uygun olmayacak şekilde yeni bir kural koyarak tesis etmiş olduğu düzenlemenin hukuki dayanağı bulunmamaktadır.” denildi.

45 MİLYON LİRALIK MEVZUATA AYKIRI ÖDEME

Sayıştay'ın Merkez Bankası'na ilişkin hazırladığı raporda da Merkez Bankası bütçesinden Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) genel sağlık sigortası primi ödenmesine rağmen, Merkez Bankası personeli ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerin tedavi ve ilaç giderleri için özel bir sigorta şirketi ile bağıtlanan sözleşme kapsamında 45 milyon 167 bin TL tutarında mevzuata aykırı ödeme gerçekleştirildiği belirtildi. Raporda şunlar kaydedildi: “Bulgu konusu husus, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017,2018, 2019 ve 2020 yılı Sayıştay Denetim Raporlarında yer almışsa da konu, 2018 yılı içerisinde banka tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3 (c) maddesine istinaden 'istisna' kapsamında 'Dış Kaynak Temini' ile Grup Sağlık Sigortası hizmeti satın alınarak geçmiş yıllardaki uygulamadan başka bir boyuta taşınmıştır. Önceki yıllarda banka personeli her türlü tedavi gider faturasını bankaya getirmekte ve tutar banka bütçesinden karşılanmakta iken 2018, 2019 ve 2020 yılındaki Grup Sağlık Sigortası hizmet alımı ile banka personeli ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için özel sigorta şirketine banka bütçesinden sağlık primleri ödenmektedir. Söz konusu uygulamada; banka, personel veya bakmakla yükümlü olduğu kişiler herhangi bir tedavi görmese dahi sağlık primlerini bütçeden ödemektedir. 2021 yılında da TCMB bütçesinden sağlık pirimi ödemesi SGK'ya yatırıldığından aynı uygulamanın devam ettiği görülmüştür.”

KAYITLI RESİM VE TABLOLARDAN 404'Ü MÜZEDE YOK

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiyle ilgili raporda ise kayıp, çalıntı veya diğer kurumların kullanımında olan eserlerin Resim Heykel Müzesinde kayıtlı göründüğü tespit edildi: “Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Resim ve Heykel Müzesi Müdürlüğünde, fiilen diğer kurumlarda bulunan, kayıtlarda kayıp, demirbaştan düşülmüş, çalıntı veya sahte olarak görünen tarihi ve sanat değeri olan resim veya tabloların taşınır kayıtlarında göründüğü, eserlerin gerçek durumunun tespiti için uzman kişilerden oluşturulan komisyonun halen çalışmalarını tamamlamadığı ve envanter çalışmalarının sonuçlandırılmadığı görülmüştür. Resim Heykel Müzesi taşınır kayıtları üzerinden yapılan denetimlerde; Resim ve Heykel Müzesi malzeme sicil raporunda kayıtlı 12 bin 924 taşınırın kaydı bulunduğu, kayıtlı taşınırlardan Resim ve Heykel Müzesi malzeme sicil raporunda kayıtlı resim ve tablolardan 404 adedinin müzede fiili olarak bulunmadığı, müzede bulunmayan 404 adet resim/tablodan 23 adedi ile ilgili kayıp, 7 adedi ile ilgili 'demirbaştan düşülmüş', 4 adedi için 'çalınan' şeklinde açıklama yapıldığı ve bunlardan ayrı olarak bir tablonun da kayıtlarda 'sahte' şeklinde bulunduğu tespit edilmiştir.”