Uzmanlar Sputnik V’Yi anlattı: Koruma oranı yüzde 91

Türkiye’ye ilk sevkiyatının bu ay yapılması beklenen Sputnik V, Kovid-19’a karşı geliştirilen en etkili aşılar arasında yer alıyor. Rusya tarafından geliştirilen ve dünyada Kovid-19’a karşı onay alan ilk aşı Sputnik V’nin güvenliği ile ilgili de tereddüt yok. Aşının ülkemizde üretilmesi de yeni teknoloji konusunda Türkiye’ye tecrübe kazandıracak. Uzmanlar vektörel aşı Sputnik V’yi Aydınlık’a anlattı.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, Sputnik V’nin Türkiye’de üretilmesinin yerli aşı çalışmalarında tecrübe kazandıracağını söyledi. Prof. Dr. Balık, “Bu tip teknoloji paylaşımı hem bunu yapmayan batı ülkelerine örnek olacak, hem de bizim yerli ilaç sanayimize hızla aşı üretebilme kapasitesi kazandıracaktır” dedi. Prof. Dr. Balık, vektörel aşının avantajlarını üretiminin hızla yapılabilmesi, düşük maliyetli olması ve 2-8 C’de saklanabilmesi olarak sıraladı.

KORUMA ORANI YÜZDE 91,6

Verilerin şeffaf olmaması gibi eleştirilere ilişkin Balık şöyle konuştu: “Batının Rusya ve Çin’e karşı yaklaşımı, ürettikleri aşının güvensiz ya da kalitesiz olmasından değil önemli ölçüde ticari ve politiktir. Bazı batı ülkelerinin mecbur kaldıklarında bu ülkelerden de aşı bağlantısı yapmaya başladıklarını görüyoruz. Aşıda ve biyoteknoloji alanında başkasına muhtaç olmayacak düzeye hızla gelmemiz gerekir. Bu alana yatırım teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. Almanya dahil birçok batı ülkesi Astrazeneca’nın benzeri bir vektör aşısı olan Sputnik V’nin güvenilir ve etkili olduğunu biliyordu. Politik nedenlerle Rusya’nın da verileri zamanında paylaşmamasını bahane ederek girişimde bulunmadılar. Lancet’te Sputnik V’nin verileri yayımlandı. Başarı somut olarak gösterildi. Fiyatının da ucuz olması nedeni ile tavır değişikliği oluştu. Lancet’teki faz 3 sonuçlarına göre aşı 16 bin 501 sağlıklı erişkin gönüllüde denendi. 5 bin 746 gönüllü plasebo (boş) grubunda yer aldı. Ciddi yan etki saptanmadı, aşı güvenli bulundu. Aşı çeşitleri arasında enfeksiyon gelişimini önleme oranı yüzde 50 ile 91 arasında değişiyor. Sputnik V’nin yayımlanan faz 3 sonuçlarına göre etkinliği yüzde 91,6.”

BENZERLERİNDEN ETKİLİ

Oxford-Astrazeneca’nın Kovid-19’a karşı geliştirdiği aşı da Sputnik V’ye benzer şekilde vektörel. Yeni aşı teknolojileri arasında yer alan bu yöntemde, Kovid-19’a neden olan SARS-CoV-2 antijenleri vektör olarak kullanılan adenovirus üzerine eklendi. Bu aşı teknolojisinde kullanılan adenovirüs güçsüzleştirildiği için hastalığa neden olmuyor. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Hematoloji Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Taner Demirer iki aşı arasındaki farkı anlattı: “Rusya iki dozda iki ayrı vektörle aşılama yapıyor. Oxford-Astrazeneca ilk dozda kullandığı vektörü ikinci dozda da kullanıyor. Bu yüzden hem vektöre karşı hem de Kovid-19’a karış bağışıklık gelişiyor. O yüzden bağışıklık yüzde 70’lerde kaldı. Ruslar bu işin çözümünü bulmuşlar, iki dozda iki ayrı vektör kullanarak Kovid-19’a karşı bağışıklığı güçlendirmişler. Hem ABD hem de Avrupa Rus tıbbını küçümser ama pandemide ilk aşıyı geliştiren Ruslar oldu. Türkiye ile birlikte 61 ülke bu aşıya onay verdi.”

TURİZM TEHLİKEDE

Prof. Dr. Taner Demirer, haziranda aşılama oranında yüzde 55’e erişebilmemiz halinde Türkiye’nin hem salgının yayılımı hem de turizm açısından daha rahat bir yıl geçirebileceğini söyledi. Demirer, “Sadece kapanma yetmiyor aşılama ile bunun örtüşmesi gerekiyor. Turizm sektöründe 2,5 milyon çalışan var. 8 -10 milyon insan bu sektörden ekmek yiyor. Turistin gelmesi için de aşının hızlanması ve vaka sayısının 5 binin altına düşmesi gerekiyor” dedi.

GEBELER DÖRDÜNCÜ AYDA AŞILANMALI

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, mutant virüste görülen artış ile koronavirüse bağlı hamile kadın ölümlerinin de arttığını söyledi. Ceyhan, DHA'ya yaptığı açıklamada, “Mutant virüs problemi ortaya çıkmadan önce, gebelik sonrasına aşılama önerirken, şimdi mutlaka özellikle gebeliğin ilk 3 ayı bittikten sonra hemen aşılanmalarını istiyoruz” dedi.