Vatikan Kütüphanesi’nde Yunus Emre Divanı bulundu

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Yeni Türk Edebiyat Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Himmet Büke, Vatikan Kütüphanesinin hizmete sunduğu dijital koleksiyondaki Türkçe eserlerde arşiv taraması yaparken Yunus Emre Divanı'nın nüshasına ulaştı. Osmangazi Üniversitesi Yunus Emre Araştırma Merkezi (YUMER) yürütücülüğünde düzenlenen çevrimiçi Uluslararası Yunus Emre ve Dünya Dili Türkçe Bilgi Şöleninde söz alan Doç. Dr. Büke, bugüne kadar Yunus Emre ile ilgili pek çok çalışma yapıldığını belirterek, bu çalışmaların bugün elde bulunan mevcut nüshalara dayanılarak yapıldığını belirtti.

Yunus Emre'nin Risaletü'n-Nushiyye ve Divan-ı İlahiyat adlı iki eserini içeren divanının, yurtiçi ve yurtdışında farklı nüshaları bulunduğunu, bu nüshalar içerisinde Fatih, Karaman, Raif Yelkenci, Ritter, Nuruosmaniye gibi nüshaların en derli toplu ve muteber nüshalar olarak kabul edildiğini belirten Büke, önemli bir kısmı bu nüshalara göre yapılan çalışmalara şimdi yeni bir nüsha daha eklenmesinin sevincini yaşadıklarını belirtti.

‘NÜSHA 400 YIL ÖNCE YAZILDI’

Doç. Dr. Himmet Büke, düzenlenen etkinlikte şunları söyledi:

“Akademik çalışmalarıma bağlı olarak yaptığım arşiv taramalarım esnasında Vatikan arşivinde yeni bir Yunus Emre Divanı nüshası tarafımızdan tespit edilmiştir. Bu nüsha daha önce gün yüzüne çıkmamış, tanıtımı yapılmamış ve incelenmemiş bir nüshadır. 196 varaktan oluşan Vatikan nüshasında Yunus Emre'nin her iki eseri önce Risaletü'n-Nushiyye daha sonra Divan-ı İlahiyat olarak kaydedilmiştir. Nüsha hicri 1038, miladi 1629 yılında, günümüzden yaklaşık 400 yıl önce istinsah edilmiş olup içinde Yunus Emre'ye ait 200'e yakın şiir bulunmaktadır. Şiirler Eski Anadolu Türkçesi döneminin Türkçesine uygunluk arz etmekle birlikte arkaik ögeler de barındırmaktadır."

İKİ AY İÇİNDE ÇIKACAK

Doç. Dr. Büke, nüshanın dil özellikleri ve söz varlığı bakımından değerlendirildiğinde eldeki nüshalar içinde en eski nüshadan istinsah edilmiş bir yazma olma ihtimalinin çok güçlü durduğunu bildirdi. Yaklaşık 5 aydır süren yoğun çabaları neticesinde nüshayla ilgili çalışmasının bittiğini aktaran Büke, gerekli dil ve içerik çalışmalarının yapıldığını, sözcük dizininin hazırlandığını dile getirdi. Türk Dil Kurumu (TDK) yetkililerinin konuyla yakından ilgilendiği bilgisini veren Büke, "Çalışma iki ayrı kitap halinde TDK yayınları arasından bir iki ay içinde çıkacak ve okuyucusuyla buluşacaktır" dedi. Büke, Yunus Emre ve Türkçe Yılı'nda Yunus Emre ile ilgili bu güzel haberi, Yunus'un diliyle "muştu-müjde" vermek için Eskişehir’de düzenlenen bu etkinliği beklediklerini sözlerine ekledi. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), Eskişehir Valiliği, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir Teknik Üniversitesi, Mihalıççık Kaymakamlığı, Mihalıççık Belediyesi, Türk Dünyası Vakfı ve Türk Ocakları Eskişehir Şubesi işbirliğinde düzenlenen etkinliğin ardından gazetecilere açıklamada bulunan Türk Ocağı Eskişehir Şube Başkanı Nedim Ünal, 3 gün süren şölene 46 bilim insanının katıldığını aktardı. Vatikan Kütüphanesinde Yunus Emre Divanı'nın bir nüshasının