Verimlilik desteği ile ‘sıfır enerji bina’lara kavuşacağız

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan tarafından açıklanan, "Ekonomi Reformları Eylem Planı"nda Enerji Verimliliği Kanunu'nda değişiklik yapılması öngörüldü. Eylem Planı'nın 4.1.e maddesine göre, kanunda yapılacak değişiklikle binalar da enerji verimliliği desteklerine dahil edilecek. Yani otel, AVM, hastane, okul vb. enerji tüketen binalar yakında VAP (Verimlilik Artırıcı Proje) desteklerinden ve benzeri teşviklerden faydalanabilecek. Bu değişikliğin; binaların, yapı kabuğu, mekanik, elektrik, enerji sağlama ve enerji servisleri gibi tüm alt disiplinlerine ürün ve hizmet üreten birçok sektörü hareketlendireceğini kaydeden ZeroBuild Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Forumu İcra Direktörü Özgür Kaan Alioğlu, bu yıl sonunda yapılması planlanan değişiklikle ilgili sorularımızı yanıtladı.

AVRUPA ÇOKTAN BAŞLADI

Enerji mevzuatının çatı olarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın sorumluluğunda olduğunu belirten Alioğlu, ancak binalar için aksiyonun Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından alındığı söyledi. Enerjinin üçte birinin binalarda tüketildiğini kaydeden Alioğlu, ulaşım ve sanayi alanları kadar binaların da önemli olduğuna dikkat çekti. 1 Ocak 2020'de yürürlüğe giren düzenleme ile bu tarihten itibaren Avrupa Birliği sınırlarında yapılacak bütün binaların “enerji sıfır” olacağını anlatan Alioğlu, Avrupa'da mevcut binaların da yine enerji sıfır prensibine göre renovasyonun yapılmasının sağlanacağı bilgisini verdi. Türkiye'nin de bu yönde bir adım atıyor olduğuna işaret eden Özgür Kaan Alioğlu, “Enerji Bakanlığı, sanayide enerji verimliliği dönüşümünde adımlar attı. Sanayiciler bundan çok faydalandırlar. Biz de yıllardır şunu söylüyorduk: Binalara da teşvik lazım. Çünkü bazı binalar sanayi tesisleri gibi hatta ondan fazla enerji harcayabiliyor; hastaneler, AVM'ler, okullar, kamu binaları...” dedi.

BAKANLIK REHBER YAYINLADI

Elbette bunun bir kaynak meselesi olduğunu dile getiren ZeroBuild Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Forumu İcra Direktörü Alioğlu, eldeki imkanlarla önceliğin sanayiye verildiğini hatırlattı. Ekonomi Reformları Eylem Planı'nda yer alan düzenlemeyi, “Devlet olarak, biz bunları görüyoruz ve bununla ilgili aksiyon alacağız hamlesidir” şeklinde yorumlayan Alioğlu, “Gerisi peyderpey gelecektir. Bu eylem planına girmesi çok önemli. Şu anda yeni yapılacak binalarla ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bir yönetmelik üzerinde çalışıyor. Bu kapsamda sıfır enerji binalar için bir rehber hazırlandı. Yayınlanan kitap kamuoyunun görüşüne açıldı. Yönetmelik denince bunun birçok tarafı olduğundan zaman alıyor. Biz de Avrupa'nın yolunda gidiyoruz” diye konuştu.

TEŞVİKLERİN BOYUTU ÖNEMLİ

Burada tek sorunun hızla ilgili olduğunu belirten mühendis Özgür Kaan Alioğlu, “Ne yapacağımızı biliyoruz. Hızıyla ilgili sorunumuz var. Burada siyasi iradenin ekonomi reform eylem planında bunu görmek mutlu etti. Çıkacak teşviklerin boyutu ve kapsamları da önemli. Beş ana disiplini etkiliyor. Bunlardan biri bina kabuğu, tuğlacısından, camcısına, boyasına kadar. İkincisi elektrik sistemleri. Üçüncü mekanik sistemler. Dördüncüsü binaya enerji sağlayan hizmetler. Beşincisi de mühendislik hizmetleri. Bir taş atınca beş ana disiplini etkiliyor” bilgilerini paylaştı.

KENTSEL DÖNÜŞÜM FIRSAT SUNUYOR

“Beklentimiz ilk olarak yeni yapılacak binaların 'sorunsuz bina' olmasını sağlamak. Stoğa artık problemli bina eklememek. Sıfır enerji binaların gelmesi” ifadelerini kullanan Özgür Kaan Alioğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Mevcut binaların dönüşümü ise kolay değil. Paranız olsa da dönüştüremeyebilirsiniz. Bina el vermeyebilir. Kentsel dönüşüm zorunluluğu bizim için bir şans. Avrupa'da yıkıp yapmak zorunluluğu olmadığı için kentsel dönüşüm bizim için bulunmaz nimet. Bunu kaçırmamamız lazım. Bir binanın ömrü 60-70 yıl dersek. Bina yapıldı mı 70 yıl bu şans kaçıyor. Kabaca mevcut binayı sıfır enerjiye dönüştürmek yüzde 30-40 daha pahalı. Ama sıfırdan yapılacak olan yüzde 10 daha pahalı. Fırsat varken yapalım. Sıfır karbon şehir kendi kendine olmuyor. Binadan başlıyor. Binayı çeviremezseniz şehir de evrilmiyor. Avrupa'dan çok daha hızlı yol alabiliriz, kentsel dönüşüm sayesinde.”

'BİNALARDA SIFIR ENERJİ UZAY TEKNOLOJİSİ DEĞİL'

Binaların dönüşümüne ilişkin 22-26 Eylül tarihlerinde ZeroBuild Uluslararası Sıfır Enerji Binalar Forumu düzenleyeceklerini açıklayan Özgür Kaan Alioğlu, “Dünyanın her yerinden mimar, mühendisler, inşaatçılar yani yükleniciler ve konut sahipleri katılıyor” dedi. Geçen yıl ilkini düzenledikleri forumda 49 oturuma 35 ülkeden 137 konuşmacı katıldığını belirten Alioğlu, “Bu yıl da yine büyük bir etkinlik yapacağız. Sıfır enerji denince ütopik bir şey geliyor. Uzay teknolojisi gibi ama değil. Bizim mühendislik, müşavirlik, sanayi altyapımız var. Türkiye'de her şey hazır. Kamuoyunun motive edilmesi lazım. Bu zor bir şey değil. Uzay teknolojisi gibi düşününce, çok pahalı ve Türkiye'de yoktur diye düşünülüyor. Ama tam tersi bizde ürün, üretim, sanayi hepsi var. Kamunun tetiklenmeye, toplumda bu farkındalığın oluşmasına ihtiyaç var” görüşünü dile getirdi.