Vietnam’da hedef: Açlığı sıfırlamak

Vietnam Komünist Partisi (VKP) Genel Sekreteri Nguyen Phu Trong, bu sene partinin üçüncü kez genel sekreterliğine seçildi. Partinin 13. Kurultay’ının genel hedefleri olarak 2021-2025 Beş Yıllık Kalkınma Planı ve 2021-2030 yıllarını kapsayan On Yıllık Sosyo-ekonomik Kalkınma Stratejisi içerisinde VKP önderliğinin yeniden inşası, yolsuzlukla mücadele ve açlıkla amansız mücadele başlatıldı.

Kovid-19 ile başarılı bir mücadele yürüten ülke, buna rağmen salgının yıkıcı ekonomik sonuçlarından nasibini aldı. Salgının ülkede yaklaşık 5 milyon insanı yoksullaştırdığı tahmin ediliyor. Vietnam Genel İstatistik Ofisi’nin açıklamasına göre 30 milyondan fazla emekçinin salgından olumsuz etkilendiği, 18 milyon kişinin de eskisinden daha az gelir elde eden işlerde çalıştığı belirtildi.

Aslında Vietnam’ım ‘sıfır açlık’ kampanyası 2015’lere kadar ulaşıyor. O dönem, Birleşmiş Milletler’in 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri içerisinde Vietnam da ülke insanının yiyeceğe erişim ve yetersiz beslenme sorunlarını çözmek için kampanya başlattığını duyurmuştu. Ülkede bu süreçte yetersiz beslenme ve açlık probleminde ciddi bir ilerleme kaydedildi.

Kovid-19 salgınının olumsuz etkilerini artırması, ekosistemde yaşanan bozulmalar sonucu pirinç üretiminin azalması, özellikle dağlık ve kırsal alanlarda kış aylarında et ve sebze temininde yaşanan zorluklar ise yeniden ‘açlık’ problemini gündeme getirdi.

VKP’nin 13. Kurultayında alından kararlar ışığında kırsal bölgelerden kentlere kadar bütün ülkede açlığı bitirme programı uygulamaya konuldu. Hükümet, çiftçiler ve diğer üreticilerle, gıda üretimini artırma, kaliteli ve sağlıklı besin temini konusunda ‘yeni kırsal kalkınma’ adlı bir dizi strateji belirledi. Tarım sisteminde modernizasyon ile besin maddelerinin kalitesinin de artırılması hedefleniyor. VKP yönetimi ayrıca su sorunu ve gıda güvenliğinin sağlanması için de ek önlemler almaya başladı.

‘KARARGÂHI BOMBALAYAN ADAM’

Halkın sağlıklı ve kaliteli gıdaya ulaşımı stratejisi aslında ülkenin yolsuzlukla mücadelesinden ayrı değil. Trong önderliğinde önce Çin’dekine benzer şekilde, bölüşüm ilişkilerini düzenlemek ve özellikle parti içinde yolsuzluğa bulaşmış ‘kaplanlar’ı tasfiye harekâtı başlatıldı. 2013'ten bu yana Merkez Yolsuzlukla Mücadele Yönlendirme Komitesi'nin başkanı olan Trong, Vietnam'ın yolsuzlukla mücadele iradesini yeniden egemen kıldı. Trong'un son sekiz yıldaki çabaları onun “karargâhı bombalayan adam” olarak ün kazanmasını sağladı.

‘ÜÇ BÜYÜK BALIĞA CEZA’

VKP’nin 91 yıllık tarihinde daha önce hiç bu kadar çok görevli disiplin cezasına çarptırılmadı, partiden ihraç edilmedi veya yolsuzlukla bağlantılı olarak hapsedilmemişti. 2020'nin sonunda, 11,700'den fazla yolsuzluk davası soruşturuldu, kovuşturuldu ve ilk duruşmalar için mahkeme heyetine sunuldu. Mahkemeye sunulan davalar toplamda, bin 400 şüpheliyi içeren bin 900 yolsuzluk davasını içeriyor. İçlerinde bir Politbüro üyesi, merkez komitenin yedi eski ve görevdeki bir üyesi, dört eski ve görevdeki bir bakan ve yaklaşık 90 yolsuzluk yaptığı tespit edilen yedi ordu ve polis generali dâhil olmak üzere 800'den fazla kişi mahkûm edildi.

Bu dönemde başkent Hanoi, en büyük şehir Ho Şi Minh’in eski parti liderleri ile Vietnam Devlet Bankası eski başkanına (üç büyük balık olarak adlandırıldılar) yolsuzluk soruşturmaları açıldı, üçü de disiplin cezası aldı ve görevlerinden uzaklaştırıldı.