Prof. Dr. Doğanay Tolunay: Ekim sonuna kadar yangın tehlikesi var

Dünyada artan sıcaklıklar beraberinde orman yangınlarını da getirdi. İnsan ihmalkarlığı da yangına alan açan en büyük sebeplerden biri. Orman Genel Müdürlüğünün (OGM) paylaştığı verilere göre 1 Ocak-10 Ağustos 2024 tarihleri arasında Türkiye genelinde 2 bin 337 orman yangını çıktı. Bunların büyük çoğunluğu yaz aylarında yaşandı sadece 1-10 Ağustos tarihlerinde 202 orman yangınıyla mücadele edildi.

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Orman Fakültesi, Orman Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Doğanay Tolunay, ülkemizin Ekim sonuna kadar büyük yangınlarla karşılaşma ihtimali olduğunu söyledi.

YANGIN MEVSİMİNİN ORTASINDAYIZ

Prof. Dr. Tolunay, şöyle konuştu:

“Orman yangınları basında ve sosyal medyada sadece turistik bölgelerde, büyükşehirlerde olduğu ve yangının geniş alanlara yayıldığı durumlarda yer alıyor. Ama Ağustos ayının ortası aynı zamanda yangın mevsimin de ortası. Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Bölgelerinde hava sıcaklıkları 40 dereceler civarında. Dolayısıyla orman yangını tehlikesi oldukça yüksek. Orman yangını tehlikesi Ekim ayının sonuna kadar devam edecek.”

EGE BÖLGESİ ALARM VERİYOR!

Artan sıcaklıklarla birlikte Ege Bölgesinde yaşanan kuraklıkla orman yangını tehlikesinin arttığını söyleyen Prof. Dr. Tolunay, şu ifadeleri kaydetti:

“Sıcak hava dalgalarına ek olarak Ege Bölgesinde şiddetli bir yaz kuraklığı da yaşanıyor. Bu ikisine zaman zaman şiddetlenen rüzgarlar da eklendiğinde orman yangını tehlikesi artıyor. Örneğin 2024 yılında Ege Bölgesinde çok fazla yangın çıktı. Bu yangınların çıkış nedenleri anız yakma, izmarit, hobi bahçeleri, elektrik hatları gibi tamamen insanların dikkatsizliği ve ihmalkârlığıydı.

"Eğer önlemler alınmazsa önümüzdeki günlerde Ege Bölgesinde yangınların devam edeceği, bugüne kadar çok fazla yangın olmayan Muğla, Antalya, Mersin, Adana ve Hatay’da yangınların çıkabileceğini söylemek mümkün.”

NASIL MÜCADELE EDECEĞİZ?

Prof. Dr. Doğanay Tolunay, orman yangınlarına karşı vatandaşların ve devletin nasıl müdahale etmesi gerektiğini şöyle anlattı:

“Alınması gereken önlemler uzun, orta ve kısa vadeli olabilmekte. Uzun vadeli önlemlerin başında orman yangınlarının yüzde 90’ın insan kaynaklı olduğu dikkate alındığında toplumun orman yangınlarına karşı bilinçlendirilmesi geliyor. Ayrıca yangınlara neden olan yol, elektrik nakil hattı gibi tesislerin orman içinden geçirilmemesi, İmar mevzuatında değişiklik yapılarak ormana 100 metreye kadarki alanların imara açılmaması gibi önlemler de uzun vadeli önlemler.

“Orta Vadeli önlemlere ise yangınlarla mücadeledeki araç, gereç, personel sayılarının arttırılması, orman yangınları konusunda uzman personelin yetiştirilmesi, Orman Genel Müdürlüğü ve Belediyelere bağlı itfaiyeler arasındaki işbirliğinin arttırılması örnek olarak verilebilir.

“Önümüzdeki birkaç ay içinse ormanla iç içe bulunan yerleşimlerde, turizm ve diğer tesislerde uyarılar ve denetimler yapılması, karayolları kenarlarındaki kuru otların sorumlu kurumlar tarafından temizlenmesi gibi önlemlere ağırlık verilmeli. Ülkemizde elektrik nakil hatları en önemli yangın çıkış nedeni. Bu hatların altının temizlenmesinden ve bakımından ilgili şirketler sorumlu.

"Ancak halen altındaki kuru otların temizlenmediği elektrik hatlarının olduğunu görüyorum. OGM bu şirketleri mutlaka uyarmalı ve temizlenmesini sağlamalı. Sıcak hava dalgası olan ve yangın tehlikesinin yüksek olduğu günlerde vatandaşlar yangın konusunda mutlaka uyarılmalıdır.

"Küçük yerleşimlerde belediyelerin anons sistemi, cami hoparlörleri ya da araçlarla yangın için dikkatli olunması duyuruları yapılmalıdır. Özellikle bahçe temizliği yapan ya da ürününü hasat eden çiftçiler bunları yakmaması için uyarılmalıdır.”

YANGINI ÖNLEMEDE EKSİKLİK VAR

Yangınlara karşı devletin olumlu adımlar atmasına rağmen hala eksiklerinin olduğunu söyleyen Prof. Dr. Tolunay, şunları söyledi:

“2021 yılındaki büyük orman yangınlarından sonra uçak ve helikopter sayısı arttırılmış, hatta geçen yıla kadar kiralamayla temin edilen hava araçlarına ek olarak uçak ve helikopter satın alınarak kendi filomuzun oluşturulmasına da başlanmıştır.

"Bunlara ek olarak uzun yıllar yetersiz kalan yangın işçi sayısı da arttırılmıştır. Bunlar olumlu olarak nitelendirilebilir. Olumlu adımlara, yangın çıkış nedenlerinin kamuoyuyla paylaşılması da eklenebilir. Ancak yangın çıkmasını önleyici önlemlerle ilgili eksiklikler bulunmaktadır.

"Örneğin son yıllarda ormanlardan izin verilen enerji tesislerinin sayısı artmıştır ve bu izinler verilirken yangın risk değerlendirmesi yapılmamaktadır. Yangın tehlikesinin yüksek olduğu dönemlerde vatandaşları uyarmada ve denetimlerde eksiklikler bulunmaktadır.”