Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Emrah Süme: Hasar tespiti yüzde 91 bitti
Hatay’da 350 bin yapı stokunun 315 bini hasar tespiti açısından tarandı. Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Süme, 'Bu, yaklaşık 800 bin bağımsız bölüme tekabül ediyor. Bu hız belki de dünyada bir örnek.' dedi
Çevre, Şehir ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Afet Koordinasyon Daire Başkanı Emrah Süme, Hatay’daki hasar tespit çalışmalarının tamamlanmak üzere olduğunu bildirdi.
Hatay’daki çalışmaları Aydınlık’a anlatan Daire Başkanı Emrah Süme, sahada bugüne kadar toplam 2 bin 400 personelin görev aldığını, Hatay’daki her iki binadan birinin orta, ağır hasarlı, acil yıkılması gereken bina ve yıkılmış bina olduğunu kaydetti.
’04.17’DE HAREKETE GEÇTİK’
Depremin meydana geldiği ilk anda harekete geçtiklerinin altını çizen Süme, şöyle konuştu:
“Saat 04.17’de deprem oldu. Biz o andan itibaren harekete geçtik. Telefonlarımız hiç susmadı. Hemen görevler belirlendi, ekipler bölüşüldü. Kimin hangi illere gideceği kararlaştırıldı. İlk günden beri buradayız.
“Hasar tespit çalışmaları, Yapı İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde koordine edilen bir durum. Hasar tespit bizde. Dolayısıyla burada görevli ekiplerin organizasyonu, koordine edilmesi de bizde. İnşaat mühendisi, mimar arkadaşlar, kamu-özel fark etmeksizin görevlendirme yetkisine sahibiz.
“Hatay’ın durumu biraz ağır. Kamu binaları yerle bir oldu. Acil yıkıIacak binalarımız var. Burada kurduğumuz koordinasyon tırından süreci yönetiyoruz.”
AZ HASARLILAR TEKRAR İNCELENİYOR
Daire Başkanı Süme, şehirdeki çalışmalara ilişkin de şu bilgileri aktardı:
“Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğünde iki büyük deprem yaşadık. Sonra Hatay merkezli 6,4 büyüklüğünde bir deprem daha meydana geldi. Bu son deprem Hatay’a büyük zarar verdi. Hasarsız binalar, az hasarlı veya orta hasarlı; orta hasarlı binalar da ağır hasarlı duruma geldi.
“Dolayısıyla az hasarlı, hasarsız, orta hasarlı binaların tekrar incelenmesi gereği duyuldu. Hatay’daki beş ilçede hasarsız, az hasarlı ve orta hasarlı yapıları tekrar inceliyoruz. Araçlarımız, sensörlerimiz var. Hasar tespit ekiplerine teknolojik anlamda destekte de bulunuyoruz.
İKİ BİNADAN BİRİ HASARLI
“Optik sensörlerimiz var. Bu optik sensörlerle, binaların X, Y, Z düzleminde ölçümünü yapabiliyoruz. Yapının hareketini algılayabiliyoruz. Dakikada bir veri alıyoruz. 0,05 milimetrelik bir hareketi bile ölçebiliyoruz. 360 derece ölçüm yapabilen cihazlarımızla, bir bina yan yattığında veya bir yöne doğru hareket ettiğinde bilgisini alabiliyoruz. Şu an Hatay’da her iki binadan biri orta hasarlı, ağır hasarlı, acil yıkılacak veya yıkık durumda.
“O yüzden çalışmalarımızı titizlikle yürütüyoruz. Ön tespit ekipleri bize yapıların hasar durumuna yönelik bilgilendirme yapıyor. Saha ekipleri de alan taramasını yapıyor.
“Ayrıca insansız hava araçlarımızla havadan görüntüler de alıyoruz. Hasarın boyutunu ve yerini havadan da tespit edebiliyoruz. Bir ön hasar raporunu Bakanımıza da sunduk.
“Bizim için önemli olan binanın taşıyıcı sistemi. Duvar çatlamış olabilir. Duvarı söküp tekrardan duvarı tamir edebilirsiniz. Tuğlaları dizip sıvasını boyasını yapıp bitirebilirsiniz.
“Hatay’ın tamamında hasar tespit çalışmalarını yüzde 91 oranda tamamladık. Beş ilçedeki hasarsız, az hasarlı ve orta hasarlı binaları da tekrar tarıyoruz.
“Hatay’da 350 bin yapı stoku var. 315 binini taradık. Yaklaşık 800 bin bağımsız bölüme tekabül ediyor. Taranan konut sayısı yaklaşık 677 bin, hayvanların barındığı yerler 3 bin 800, ticarethane de 100 bin. Bu hız belki de dünyada bir örnek.
2 BİN 400 PERSONEL GÖREV ALDI
“Şu anda aktif ekip sayımız 400. Toplamda gelip gidenlerle birlikte bu sayı bin 200. Yani 2 bin 400 teknik personel, inşaat mühendisi, mimar demek bu.
“Hatay’da hasarsız ve az hasarlı bağımsız bölümün toplamı 215 bin. Yaklaşık 11 bin de orta hasarlı bina var. Acil yıkılacak, yıkık binalarımızın toplamı da 18 bin. Yıkılan bina sayısı da 11 bin 600.
“Molozların nasıl değerlendirileceğiyle ilgili Bakan Yardımcımız Mehmet Emin Birpınar dile getirmişti. Bu enkazların toplu bir şekilde alınması, bertaraf edilmesi, geçici bir depolama alanında ayıklanması, sonra da kalıcı depo alanında bertaraf edilmesi gibi bir çözüm önerisi getirdi. Hatta enkaz döküm sağlığıyla ilgili de Bakanımız bir çalışma yürüttü. Rastgele bir enkaz kaldırma ve döküm işlemi kesinlikle yapılmıyor. Bertaraf alanında geri dönüşümü sağlanıyor.”
EKİPLER NASIL ÇALIŞIYOR?
“Kamu ve özel sektörde çalışan mimar, mühendis ve teknik personellerle ekipler oluşturduk. Ekiplere bir tablet bilgisayar eğitimi veriyoruz. O tabletlerde özel bir yazılımımız var. Bu yazılımı 2019’dan beri kullanıyoruz. Sahada görevli personel, bu yazılıma kaydoluyor. Hasar tespitiyle ilgili kayıtlar yapılıyor. Hasar tespitin nasıl yapılacağıyla ilgili kısa bir özet geçiliyor. Zaten kendilerine uzun bir hasar tespit eğitimi de veriliyor. Ayrıca ihtiyaç duyurulursa her türlü desteği de buradan sağlıyoruz.
“Ekiplerin hepsi farklı sahalarda çalışıyor, mükerrer tespit yapmamaları adına. Gittiği bölge, bina ve bağımsız bölümle ilgili bilgiyi sistemden edinebiliyorlar. Binayı gezip fotoğrafını çekiyorlar. Ekipler akşama kadar bütün görev yerleriyle ilgili bu işlemleri yapıyorlar. Akşam olduğunda internete bağlanıp verileri sisteme aktarıyorlar.
“Ekipler, dışarıdan yaptığı gözlemlerle yapının kolonunun, kirişinin patladığını veya binanın yan yattığını görürse ağır hasarlı olduğuna karar veriyor. Ama dışarıdan herhangi bir problem görünmezse içeri giriliyor, çatlak vb. durum tespit edilirse kaydediliyor.
“Tabi ekiplerin ellerinde çekiçler de oluyor. Bu çekiçler çok konuşuldu, ‘adam dövmeye gider gibi’ denildi. Ama böyle bir durum söz konusu değil. Çekiç neden önemli? Kiriş, perdeler üzerine sıva, boya yapılıyor. Kalın kalın alçı sıvalar oluyor. O sıvalarda çatlaklar oluşabiliyor. Ekipler o çatlağı kaldırdığında altında, hava kolunda, kirişte herhangi bir kılcal çatlak olmadığını tespit edebiliyor. Çekiçle buna bakıyorlar.”
