Yaptırım için teşekkürler ABD
ABD, yaptırım kararıyla Türkiye'yi düşman ilan etti. Rusya, İran, Azerbaycan ve KKTC, Türkiye’nin yanında olduklarını açıkladı. Birinci Dünya Savaşı ve Kıbrıs Harekatı'ndaki yaptırımlar milli ekonominin önünü açmıştı. Şimdi yaptırımları fırsata çevirerek üretim devrimimizi tamamlama zamanı.
Türkiye'nin savunma sanayiisini hedef alan ABD yaptırımlarının şiddeti ya da yaratacağı ekonomik tahbirattan çok siyasi anlamı önem taşıyor. CAATSA, “Yaptırımlar Yoluyla Amerika'nın Düşmanlarıyla Mücadele Yasası”nın kısaltması. 2017'de çıkan yasa Rusya, İran ve Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (KDHC)'ne uygulanan yaptırımların yolunu açmıştı.
Yasayı hazırlayan isim ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Edward Royce. Royce, yasa geçtiği gün yaptığı konuşmada İran, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti ve Rusya’nın ABD ulusal güvenliği için ciddi tehdit içerdiğini, söz konusu yasanın da bu tehditlerin önüne geçmek için hazırlandığını söylemişti.
Zaten bahsi geçen ülkeler ABD'nin Ulusal Güvenlik Strateji Belgelerinde mücadele edilmesi gereken “düşman ülkeler” olarak görülüyor. 70 sayfadan oluşan yasa esas olarak Rusya'nın petrol, gaz, savunma, güvenlik ve finans sektörlerine yönelik yaptırımları hedefliyor. Eğer bir kurum ya da bir kişi bu sektörlerle ilişki içinde olur ve alım yaparsa yaptırımlara tabi tutuluyor. Ayrıca İran'ın balistik füze ve kitle imha silahları geliştirme programına, bu ülkeye askeri techizat, teknik ve mali yardım yapılmasına karşı ABD Başkanı yaptırım uygulamaya zorluyor.
TRUMP İMZAYA ZORLANDI
Kırım'ın Rusya'ya katılması ve Ukrayna'nın doğusundaki halk hareketlerinin desteklemesine karşı 2016'da Barack Obama döneminde uygulamaya konan yaptırımları güvence altına alan yasa, ABD Başkanı'nın söz konusu yaptırımları kaldırma yetkisini sınırlıyor. Yasanın çıkarıldığı dönem ABD'deki 2016 başkanlık seçimlerine Rusya'nın Donald Trump lehine müdahale ettiği yönündeki tartışmaların yoğunlaştığı bir dönemdi. Trump “anayasaya aykırı bazı içerikler” taşıdığını ve “başkanın dış politikayı yönlendirme yetkisini sınırladığı” itirazına rağmen söz konusu seçimlere müdahale tartışmasının baskısıyla yasayı Ağustos 2017'de imzalamak zorunda kaldı.
ABD, CAATSA kapsamında doğrudan hedef alınan Rusya, İran ve KDHC dışında bir ülkeye ilk kez Eylül 2018'de uyguladı. Rusya'dan Su-35 uçağı ve S-400 füze sistemi aldığından dolayı Çin, söz konusu yaptırıma maruz kaldı. Çin, Trump'ın başkanlığı ile birlikte ABD Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi'nde “hegemonik rakip”ten “jeopolitik tehdit”e yükselmişti. Dolayısıyla söz konusu yaptırımların Çin'e uzanması şaşırtıcı değildi.
İLK KEZ BİR NATO 'MÜTTEFİKİNE' UYGULANDI
Ancak, ABD'nin resmi belgelerinde düşman olarak ilan ettiği ülkeleri hedef alan CAATSA yaptırımı ilk kez “müttefik” kategorisinde sıraladığı bir ülkeye, Türkiye'ye uygulanıyor. Washington bu adımıyla Türkiye'yi “mücadele edilmesi gereken düşman ülkeler” listesine yerleştirmiş oldu.
Suriye’nin kuzeyinde ABD'nin “kara gücü” PKK/YPG'ye yönelik harekatlar ve Akdeniz’deki enerji tartışmaları ile Dağlık Karabağ ve Libya krizlerinde Türkiye'nin kararlı tutumu Türkiye'yi ABD ile uzun zamandır cepheden karşı karşıya getiriyordu. Söz konusu yaptırımlar, Türkiye'nin bölgesel ittifaklara verdiği ağırlık ile Rusya ve Çin'le geliştirdiği olumlu ilişkilere karşı ABD'nin Türkiye’ye yönelttiği “tehditlerin” somut bir ifadesi oldu.
