Yaptırımları etkisiz hale getirdiler
Rusya ve İran, yaptırımları etkisiz kılan bir mekanizma devreye soktu. Takas anlaşmasıyla İran’dan petrol ürünü sevkiyatı başladı. İki ülke serbest ticaret anlaşması imzaladı.
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, takas (swap) anlaşması kapsamında İran’a petrol ürünleri sevkiyatına başladıklarını duyurdu. Rusya’nın Groznıy şehrinde düzenlenen Rusya-İran Hükümetler Arası Komisyon toplantısının ardından açıklamalarda bulunan Novak, “Petrol ürünlerinin takas yoluyla sevkiyatı başladı ve ürün sayısını artırma konusunda da anlaşmaya vardık.” ifadesini kullandı.
EKONOMİDE KAPSAMLI İŞBİRLİĞİ
İki ülke arasındaki ekonomik ve diplomatik ilişkilerin stratejik nitelik taşıdığını kaydeden Novak, “Bu ilişkileri daha da geliştirmek için tüm çabaları sarf etmeye odaklandık.” dedi. Komisyon toplantısının ardından Rusya Hükümeti’nin internet sitesinden yapılan açıklamada, Rusya ve İran’ın büyük tonajlı ve yük gemilerinin ortak üretimi alanındaki işbirliğini geliştirmeye hazır olduklarını teyit ettikleri aktarıldı.
Açıklamada, iki ülkenin petrol, doğalgaz, nükleer sanayi, finans, sigorta, gümrük, lojistik ve transit alanlarındaki işbirliğini geliştirme konusunda anlaşmaya vardığı kaydedildi. Komisyon toplantısı sırasında iki heyetin tarım, sanayi, ulaşım, enerji ve bankacılık alanlarındaki işbirliği artırmanın da değerlendirildiği ifade edildi.
Rusya’nın İran’ın deniz limanlarına yatırım yapma olasılığını değerlendirdiği ifade edilirken İran tarafının da limanlarını, transit dahil Rus yükler için dağıtım merkezleri olarak kullanılmasını teklif ettiği bildirildi. Rus şirketlerin İran’da 100 MW’lık güneş santrallerinin ve rüzgar türbinlerinin yapımının finansmanına katılımının da masada olduğu belirtildi.
YAPTIRIMLAR BÖYLE ETKİSİZLEŞTİRİLİR
Rus enerji devi Gazprom’un 19 Temmuz’da İran Ulusal Petrol Şirketi’yle bir anlaşma imzaladığını hatırlatan Novak, kasım sonuna kadar projelerin teknolojik parametreleri üzerinde de bir anlaşma imzalanmasını umduklarını duyurdu. Anlaşma kapsamında, İran’da petrol ve gaz sahalarının geliştirilmesi, ürün ticareti, büyük ve küçük tonajlı LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) projeleri, boru hatları inşası ve bilimsel-teknolojik işbirliği yer alıyor.
İran Enerji Bakanı Cevad Ovci, yapılan toplantının müspet sonuçlar getireceğini belirterek, “Gelecekte iki ülke arasındaki ilişkilerin seviyesi özellikle ekonomik alanda her geçen gün artacaktır.” dedi. Cevad Ovci, İran ve Rusya arasındaki işbirliğinin genişlemesinin uluslararası yaptırımları etkisiz hale getireceğini vurguladı.
AVRASYA EKONOMİK BİRLİĞİ’NDE SERBEST TİCARET ANLAŞMASI
Rusya ve İran’ın ticaretteki engelleri kaldırma konusunda anlaşmaya vardığını söyleyen Başbakan Yardımcısı Novak, iki ülkenin Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) kapsamında serbest ticaret anlaşmasını imzalamaya karar verdiğini belirtti.
Novak, “Söz konusu olan üçüncü ülkelerin sınırındaki engelleri azaltmak. İran ve AEB arasında serbest ticaret bölgesiyle ilgili anlaşmayı en kısa zamanda imzalama konusunda mutabakata vardık.” dedi.
İran ve Rus şirketler arasında makine, otomobil ve uçak yapımı alanlarında “ortak işletmelerin organizasyonu” ile ilgili anlaşmaların uygulamada olduğu anımsatan Novak, bu anlaşmalar kapsamında ilgili bileşenlerin tedarikinin olacağını kaydetti.
ŞİÖ’DE ORTAK ÖDEME SİSTEMİ KURMA ÖNERİSİ
Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Hükümet Başkanları Zirvesi’nde ortak ödeme platformu oluşturulması çağrısı yaptı. “Ortak görevimiz, finans alanında üçüncü ülkelerin etkisinden bağımsızlaşmaktır.” diyen Mişustin, bu amaçla “ŞİÖ içinde finansal bilgi iletimi ve ödeme işlemleri için dijital bir sistem kurulmasını” önerdiklerini duyurdu. Bankalar arası ulusal platformların yeni ödeme kanalları açabileceğini belirten Mişutsin; böylece milli paralarla ticareti artırıp dolar ve avrodan kopuşun hızlanacağını, ŞİÖ içinde ticaret için “daha öngörülebilir, net ve güvenilir koşullar” oluşacağını söyledi.
PUTİN DİKKAT ÇEKMİŞTİ
Mişustin, geçen hafta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Valday Düşünce Kulübü’nde yaptığı konuşmada bu konuya dikkat çektiğini hatırlattı. Putin, ulusal paralarla yapılan anlaşmaların ivme kazanacağını ve küresel olarak hakim anlaşma biçimi haline geleceğini söylemişti. Bir gazetecinin bu konuyla ilgili sorusuna “Bam telini yakaladınız.” diyen Putin, uluslararası anlaşmalar için bağımsız finansal platformlar oluşturma çağrısı yapmıştı. Ayrıca alternatif ve tek merkeze bağlanmayan sistemlerin, hegemon ülkelerin küresel finans altyapısını manipüle etme ihtimalini ortadan kaldıracağını belirmişti.
ZAHAROVA SORDU: LİZ TRUSS, ‘İŞ BİTTİ’ MESAJI ATTI MI?
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, eski İngiltere Başbakanı Liz Truss'ın ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’a Kuzey Akım boru hatlarına yönelik sabotajların ardından “İşlem tamam” mesajı attığı iddiasıyla ilgili Telegram hesabından açıklama yaptı. Zaharova, “Dürüst olmak gerekirse, bu bilgiyi kimin ve nasıl elde ettiği beni ilgilendirmiyor. Benim ilgimi çeken, Londra'nın şu soruya vereceği yanıt: İngiltere Başbakanı Liz Truss, Kuzey Akım boru hattı patlatıldıktan hemen sonra ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’a ‘İşlem tamam’ mesajı attı mı, atmadı mı?” ifadelerini kullandı.
Zaharova, küresel enerji güvenliğinde yaşananları ve Anglosaksonların düzenlenen terör saldırısındaki rolünü bilme hakkına sahip tüm dünyadan milyonlarca kişinin bu sorunun cevabını beklediğinin altını çizdi.
İDDİA SAHİBİ KAYNAĞINI AÇIKLADI
Liz Truss’la ilgili iddiayı dile getiren Kim Dotcom lakabını kullanan bulut depolama sistemi kurucusu Kim Schmitz, BBC’den gelen sorular üzerine bu bilgiye nereden eriştiğini açıkladı. BBC’nin “Kanıtınız ne?” sorusuna yanıt veren Schmitz, şunları söyledi: “ABD istihbarat kaynaklarının isimsiz olarak ABD medyasına sağladığı ve daha sonra olgu olarak yayımlananlarla aynı kanıta sahibim. BBC de buna aşinadır, zira sürekli yapıyor.”
Devletten emekli bir veri analiz uzmanı olduğunu ve veri güvenliği şirketi olduğunu belirten Schmitz, dünyanın en iyi veri güvenliği uzmanlarını şirketinde istihdam ettiğini ifade etti. Halihazırda istihbarat endüstrisinde çalışan eski hacker dostları olduğunu açıklayan Schmitz, bunlardan birinin Orta Doğu’da ABD SİHA saldırılarına gerçek zamanlı konum bilgisi sağlamak için telefon sağlayıcılarını hack’lediğini söyledi.
RUSYA İNCELEMEYE BAŞLADI
Öte yandan Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Rus uzmanların, eylülde patlamaların meydana geldiği Kuzey Akım ve Kuzey Akım-2 doğalgaz boru hatlarında inceleme çalışmalarına başladığını anlattı.
Henüz resmi belgelerin olmadığını belirten Novak, “İnceleme daha sürüyor. Elbette olay yerinden direk Gazprom yönetimine bildiriyor. Sanırım bazı bilgiler var ama söyleyemem. Çalışmalar her gün devam ediyor, işe yeni başladılar.” ifadesini kullandı.
İskandinav ülkeleri, patlamayla ilgili elde ettikleri bulguları Rusya’yla paylaşmamış ve olayın hemen ardından Rusya’nın saldırı bölgesinde inceleme yapmasına izin vermemişlerdi.
