Yaz okumaları için listenize bunları da alın!

Kitapların da kendi yazgıları vardır, her birinin kendi zamanı. Onlar raflarda kendilerine uzanacak eli beklerler. Ne zaman ve nasıl hayatları olacaklarına, sevilip sevilmeyeceklerine okur karar verir.

Yaz, hele yaz tatili kitap okumadan düşünülemez. Kitap tutkunları, kimi kumsalda kimileri bir doğa içinde kimileri ise evinde çayını-kahvesini yudumlarken kitap keyfi yapar. Bu yaz keyifli kitaplar okumak için şimdiden, hazırlık yapma zamanı. Yazın okuyacağınız kitaplar için eminim herkesin bir seçkisi vardır. Yoksa, ya da seçtiklerinize ek olarak size bazı kitapları yeniden hatırlatmak istedik. Yaz okumaları için bu listeyi oluşturmak kolay olmadı. Malum yazın bizi daha az zorlayacak, daha iyi vakit geçirecek kitaplar seçmek gerekiyor. İşte yaz aylarında okunmanız için öneriler. İyi okumalar.

l Kızıl Kayalar - Yang Yiyen

Bu kitap büyük Çin devrimine giden süreçteki mücadeleleri canlı ve sürükleyici bir şekilde tasvir eden tarihsel bir romandır.

Çin Devrimi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşu emperyalizme karşı on yıllar süren bir mücadele sonucuydu.

Elinizdeki kitap devrimin arifesindeki bir dönemde, 1947 yılı ortalarından 1949 sonuna kadar halkın, Çin Komünist Partisi önderliğinde verdiği kahramanca mücadelelerin ve emperyalizm ile onun yerli işbirlikçilerinin ülkeden temizlenmesinin görkemli öyküsüdür.

Bu roman baskıya, sömürüye, işkenceye karşı halk mücadelesinin öyküsü ve burjuvazinin yoz sanatına karşı halkın güçlü bir silahıdır.

Kuşaklar boyu devrimler, onları anlatan ünlü romanlarla belleklerde yer edinir. Büyük Fransız romancısı Victor Hugo, 1789 Büyük Fransa İhtilalini ünlü eseri 1793 romanıyla anlatır. Rusya’nın Ekim Devrimi, John Reed’in Dünyayı Sarsan On Gün’üyle bilinir. Çin devriminin romanı da bir bakıma Kızıl Kayalar’dır.

l İki Neslin Tarihi - Ahmet Cevat Emre

Kitapla ilgili olarak Mustafa Kemal Atatürk şunları söyler; “Bu işi (harf devrimi) yapan Cevat’tır: kitabını aldık, Başvekille (İnönü) yedi saat baş başa kapanıp okuduk, konuştuk; ondan sonra Başvekilin muvafakatini aldım.”

Vâ-Nû ise; “Ahmet Cevat Emre benim hocamdır. Herkesin bildiği gibi bu zat yazı ve dil inkılabımızın belli başlı kumandanlarındandı” der.

Giritli, İttihatçı, sürgün, muallim, gramerci, gazeteci, propagandacı, komünist, “İddia”, Kemalist, Muhit naşiri, dilci, mütercim, mebus: Ahmet Cevat Emre’nin 1877’den 1961’e uzanan, Girit’ten İstanbul’a, Trablusgarp’tan Avrupa’ya, Bakü’den Moskova’ya ve sonrasında Ankara’ya uzanan maceraları ve mücadeleleri Cumhuriyet’in kurucu neslinin en özgün sayfalarından. Şeref vapurunda sürgün bir Harbiyelidir, II. Meşrutiyet’in eğitim ve basın hayatının öncü isimlerinden olur, 1920 sonrası Türkiye Komünist Fırkası’nın baş aktörlerinden biridir, Nazım’a ve birçoklarına şeflik eder, 1928 sonrası çıkardığı dergi Muhit’te Kadro’cuları bir araya toplar, Atatürk’ün dil devrimini borçlu bildiği, emanet ettiği isim olur, Homeros’u Antik Yunancadan çevirir, Türkçe dilbilim alanında anıt eserler kaleme alır. Yakup Kadri’nin deyişiyle solcuların döneklik, sağcıların komünistlikten aforoz ettiği ve unuttuğu Ahmet Cevat’ın hatıratı İki Neslin Tarihi devrimler çağında bir cevelanın tanıklığıdır.

l Boğaziçi Mehtapları - Abdülhak Şinasi Hisar

Abdülhak Şinasi Hisar'ın 1930'larda yayımlamaya başladığı anıları, temel olarak çocukluk yıllarını içine alır. Hoca Ali Rıza'nın resimlerinin Proustvari etkisiyle zihninde canlanan, Sultan II. Abdülhamid'in saltanatına denk gelen bu dönemi Hisar, "Çocukluğumuzun tattığı dünya elbette bir cennetti," ifadesinde cisimleşen bir bakışla hikâye eder. Yazar, bilincinde olduğu siyasi ve kültürel çelişkileriyle bütün bir dönemin içinden bir "cenneti" taşın içinden bir heykel yontarcasına biçimlendirir: Hem kendi çocukluğu hem İstanbul'un yaşayışı böylece maddi ve manevi varlığıyla; hatıra, roman, şiir arasındaki sınırları ihlal eden bir metne dönüşür. "Hatıraların ağacını kendi içinde büyütmesini o kadar iyi biliyor," diye tanımlar onun bu özel yaklaşımını Ahmet Hamdi Tanpınar.

l Küçük Ağa - Tarık Buğra

Küçük Ağa, Kurtuluş Savaşı yıllarında, siyasal karar ve tartışma merkezlerinin uzağında, Kuvvacı/Millici denilen, ama ne oldukları, neyi temsil ettikleri pek bilinmeyen birilerinin açtığı savaşa katılıp katılmamanın vebalini tartarak bir karar verme durumunda kalan insanları anlatır. Asırlardır sadece "halife-i ruyi zemin"in, padişahın açtığı sancağın altında savaşılacağı bilgi ve inancıyla yaşamış taşra insanlarının, halife-padişah çağrısının yokluğunda ve işgal haberleri yayılırken yaşadıkları ikilemlerin, açmaz ve iç çalkantıların, kendileri ve kaderlerine sahip çıkma hakkında yeniden düşünmek zorunda kalışlarının hikayesidir. Tarık Buğra'nın kendi deyişiyle Küçük Ağa, destanlara yakışır bir konuyu ele almasına rağmen, destan değil, gerçekliği anlatan bir roman.

l Raziye - Melih Cevdet Anday

Melih Cevdet Anday'ın Raziye adlı romanında Dayı'nın kendi ütopik dünyasını kurma ve Çingene asıllı bir kızı ideal insana dönüştürme tasarısı, Dayı'nın ütopik düşünce yapısında olduğunu gösterir. Değişim, onun düşünce yapısının temelini oluşturur.

Melih Cevdet Anday Ekim 1976'da günlüğüne şunları yazmıştı: "Raziye'yi baştan yazmak istiyorum. Dayının, yeğenin kişiliklerinde birçok memleket suretini ele alabilirmişim meğer onları karşılaştırarak. Ama bunu yapacağım. İkinci baskı için kafamda birçok sayfalar var. Şimdi onların birçoğunu şu anda kaleme alabilirim. Ama bunu, kitabın ikinci baskısı hazırlanırken yapacağım. (...) Nerden, nasıl bulacak yeni yazılmış sayfalan? Bulsa da gereğini kavramaz belki. Ama bu ikinci baskılar yazarda, bütün yazarlarda değişiklik, ekleme yapmak hevesi uyandırır sanıyorum. Uyandırmak. Yazılarımızı taşların üzerine kazısak, onlara son biçimlerini vermek için belki daha titiz davranırdık."

l Moby Dick - Hermann Melville

"Pequod adlı bir balina gemisinin son yolculuğunu, balinaların nasıl avlandıklarını, geminin sonunda nasıl battığını anlatan Moby Dick, ilk bakışta denizlerde geçen bir serüven romanı sayılabilir. Ne var ki insan Moby Dick'i okudukça, okuduklarını düşündükçe, kitabın derinliğini, gerçek anlamını sezmeye başlar. Bu derinliği, bu gerçek anlamı sezmeyenler ise, balina avıyla ilgili, heyecanlı bir öykü olarak, gene de Moby Dick'in pekâlâ keyfini çıkarabilirler." Mîna Urgan böyle tanımlıyor Beyaz Balina'nın romanını.

l Aganta Burina Burinata - Halikarnas Balıkçısı

Cevat Şakir Kabaağaçlı (Halikarnas Balıkçısı) Balıkçılar, sünger avcıları, dalgıçlar, gemiciler... Halikarnas Balıkçısı nın hikâye ve romanlarıyla gelen bu tipler, sadece edebiyata ilk kez geldikleri için ilginç değillerdir. Balıkçı, denize bağlı olarak, güzelliği, özgürlüğü, başkaldırıyı, insanoğlunun geçmişteki ve gelecekteki arayışlarını, kayıplarını, bunalımlarını, korkularını, ışığı kırar gibi kendiliğinden alabildiğine etkin bir anlatımla ortaya koyarak, çağdaş insancıl bakışla eski uygarlıklar arasındaki bağları göstermiştir.

l Aylak Adam - Yusuf Atılgan

Düşünüyordu: “Çağımızda geçmiş yüzyılların bilmediği, kısa ömürlü bir yaratık yaşıyor. Sinemadan çıkmış insan. Gördüğü film ona bir şeyler yapmış. Salt çıkarını düşünen kişi değil. İnsanlarla barışık. Onun büyük işler yapacağı umulur. Ama beş-on dakikada ölüyor.

Yusuf Atılgan’ın Aylak Adam’ı, yayınlandığı günden bu yana edebiyatımızın en sevilen, üzerinde en çok tartışılan romanlarından biri oldu. Roman, 60’lı yılların başında bizimle birlikte tüm dünyada da konuşulmaya başlanan kentli aylak aydın bireyi konu alıyordu. Bugün artık çağdaş klasiklerimiz arasında yer alan Aylak Adam’ın dikkat çektiği entelektüel sorunlar güncelliğini koruyor.