Muş mu Huş mu? Yemen Türküsündeki 'yokuşlu yol' gündem oldu

Osmanlı döneminde Yemen'de şehit düşen askerler için yakılan bir türkü olan Yemen Türküsünde geçen 'Burası Muş'tur yolu yokuştur' ifadeleri tartışmalara sebep oldu. Türküde geçen ifadenin aslında, Yemen'de bir Türk kalesi olan Huş olduğu iddia edildi. Hatta TRT'nin bir dönem türkü repertuvarında böyle bir değişikliğe gittiği öğrenildi.

MUŞ MU HUŞ MU? YEMEN TÜRKÜSÜ TARTIŞMASI GÜNDEM OLDU

Peki usta Türkücüler bu konu hakkında ne düşünüyor? Yemen Türküsünde geçen 'yokuşlu yol' Muş'ta mı yoksa Huş'ta mı?

Muzaffer Sarısözen, Halil Bedii Yönetken ve Rıza Yetişen'den oluşan Ankara Devlet Konservatuvarı ekibi tarafından 1944 yılında Düriye Keskin'den derlenen Yemen Türküsü, Muzaffer Sarısözen tarafından notaya alınmıştır. Türküyle ilgili yapılan tartışma ise bitmiş değil. "Burası Muş'tur yolu yokuştur
Giden gelmiyor acep ne iştir?" 

Türk Halk Müziği derleyicisi ve sanatçısı Yücel Paşmakçı, Yemen Türküsünde bahsi geçen yerin Muş olduğunu belirtti. "Ben türküyü hep Muş olarak okudum" diyen Paşmakçı, "Birincisi, bu türkü Düriye Keskin isimli bir Türk'ten derlenmiş. İkincisi, Osmanlı ordularının Yemen'e yaptığı seferlerde ordunun toplanma yeri Muş'tur. 'Muş'un yolu yokuş değildir' derler. Ben gittim, gördüm ve Muş'a bir rampadan çıkılır. Yolu da yokuştur. Dördüncüsü de 'Burası Huş'tur, Yolu Yokuştur' olamaz. Çünkü 'Huş'ta bulunan biri 'Giden Gelmiyor' demez 'Gelen Gitmiyor' der. Doğrusu 'Burası Muş'tur'. Birileri çıktı, bunun 'Huş' olduğunu söyledi. Ben türküyü hep Muş olarak okudum." 'Yokuş yok' derler ama.." ifadelerini kullandı. 

MUSA EROĞLU: HUŞ ŞEKLİNDE OKUMAYA DEVAM EDECEĞİM

Türk Halk Müziği'nin ustalarından Musa Eroğlu Yemen Türküsüyle ilgili olarak bugüne kadar Huş şeklinde okuduğunu söyledi:

Türküde 'Burası Huş'tur, Giden Gelmiyor Acep Ne İştir' deniyor. Bu Yemen Türküsü ise adamlar savaşmaya Muş'a gitmemişlerdir. Askerler Yemen'e gitmiş. Türkü, Yemen türküsüdür. 'Yemen'e gelir mi sandın?' diye ağıt yakılıyor. Ben şimdiye kadar 'Huş' olarak okudum, okumaya da devam edeceğim" dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Ankara Türk Halk Müziği Korosu Şefi Mehmet Özbek ise şöyle konuştu:"Söz konusu eser bir 'Muş Türküsü'dür. Ancak türküde adı geçen yer 'Muş' değil, 'Huş'tur. Muşlular 'Muş' olsun diye ısrar ediyor. Muş türküsü olması için de illa 'Muş'ta geçmesi gerekmez."

YEMEN TÜRKÜSÜ SÖZLERİ

TRT Repertuvarı'na göre Yemen Türküsünün sözleri şöyle:

havada bulut yok bu ne dumandır
mehlede ölüm yok bu ne şivandır
şu yemen elleri ne de yamandır
ano yemendir gülü çemendir
giden gelmiyor acep nedendir
şu dağın ardında redif sesi var
varın bakın çantasında nesi var
bir çift pabuç ile bir de fesi var
burası huş’tur yolu yokuştur
giden gelmiyor acep ne iştir
kışlanın önünde çalınır sazlar
ayağım yalnayak yüreğim sızlar
yemen’e gidene ağlıyor kızlar
burası huş’tur yolu yokuştur
giden gelmiyor acep ne iştir