Yeni önlemler için uyarı
Yüz bin nüfusa göre il bazındaki vaka sayıları arttı. Uzmanlar, çok yüksek ve yüksek riskteki il sayısındaki artışı ‘Kısıtlama kararları alınması için bu bir uyarı’ diye yorumladı. Valiliklerin artışın nedenlerini araştırması ve yeni kararlar alması bekleniyor.
Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı son verilere göre 64 ilde vaka sayısı arttı. İstanbul çok yüksek riskli, Ankara yüksek riskli iller arasına katıldı. Mavi renkle gösterilen riskin düşük olduğu bazı illerde de artış görüldü. Sağlık Bakanlığı Toplumda Salgın Yönetimi Bilim Kurulu üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Deniz Çalışkan, yaşanan durumu, “İllerin, kaymakamlıkların artışın nedenini araştırıp yeni önlemler alması için bu bir uyarıydı. Böyle devam ederse daha fazla artış olabilir, hatta patlama söz konusu olabilir” dedi. Kısıtlamaların kalktığı ilk gün cadde ve meydanlarda yaşanan kalabalıkları değerlendiren Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık da vaka artışlarıyla ilgili “Hızla kırmızıya dönüşen iller ile vaka artışının çok hızlı olduğu illerde valilikler yeniden kısıtlama kararı alabilir. Aksaray valiliği tam kapanma kararı aldı. Diğer illerden de benzeri kararlar gelebilir" diye konuştu.
MUTASYON ETKİSİ
Sağlık Bakanlığı önceki gün il bazında yüz bin nüfusa düşen vaka oranlarını açıkladı. İstanbul’da yüz bin nüfusa düşen vaka sayısı 89,9’dan 111,57’ye çıktı. Ankara’da geçen hafta 39,84 olan yüz binde vaka sayısı bu hafta 54,83’e yükseldi. İzmir’de de oran 53,42’den 66,47’ye çıktı. 81 il içinde yalnızca Bolu, Burdur, Çankırı, Düzce, Elazığ, Erzincan, Konya, Nevşehir, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Uşak, Yozgat, Zonguldak’ta düşüş yaşandı. 64 ilde vaka sayıları arttı. Samsun’da vaka sayıları, tüm illerin son dört haftalık rekorunu kırarak 262,17’den 348,36’ya yükseldi. Çorum, Edirne, Sinop, Van’da iki katına varan artış yaşandı. Kilis’te ise yüz binde 68 olan vaka oranı 163,17’ye çıkarak neredeyse üç kat artış oldu. Geçen salı günü başlayan kontrollü normalleşmenin etkisi henüz rakamlara yansımadı. Prof. Dr. Deniz Çalışkan, “Temasın artmasına ilişkin yansımayı 10-15 gün içinde somut olarak göreceğiz. Yaşanan bu artışın iki temel nedeni olabilir. Birincisi mutasyona uğramış virüsün etkisi, ikincisi önlemlere yeterince uyum sağlanmaması” diye konuştu.
YEREL ÖNLEMLER
Artışın nedenlerinin yerel düzeyde araştırılması ve buna yönelik önlemler alınması gerektiğini söyleyen Çalışkan sözlerine şöyle devam etti: “Artış olan bölgenin karantinaya alınması gibi önlemlerle salgının yayılımını sınırlandırmaya çalışacağız. Sağlık hizmetinin gücünün de bir sınırı var. Bu bir ikazdı. Bu ilk uyarıyı çok ciddiye alıp mevcut korunma önlemlerini artırmak gerekiyor. Her il kendi günlük verilerini izliyor. Vaka sayılarının arttığı durumda bir hafta sonrasını beklemek çok riskli olur. Artış olan illerde önlemler alınarak önüne geçilmeli.”
AKSARAY ÖRNEĞİ
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İsmail Balık, vaka artışlarının yaşandığı bir dönemde normalleşme adımlarının atıldığını hatırlattı. Balık, “Bir ay kadar önce vaka sayıları 6 binlerdeydi, on binlerin üzerine çıktığı bir dönemde normalleşme başladı. Restoran ve kafelerin açılmasıyla birlikte salgın sona erdi algısı oluştu. Alarmda olmamız ve iki kat dikkat etmemiz gereken bir durumdayız” dedi. İllerde yeni kararlar alınabileceğini ifade eden Balık, sözlerine şöyle devam etti: “Çok yüksek riskli bölge olan Aksaray, tam kapanmaya gitti. Diğer illerde de valilikler benzer kararlar almak zorunda kalacak. Yoksa vaka sayılarımız 30 binlerin üzerine çıkabilir ve bu da sağlık hizmetinin kapasitesini zorlayacaktır. Valilikler, İl Pandemi Kurulları özellikle kırmızı olan bölgelerde vaka artışlarının nedenlerine bakarak kısıtlama tedbirlerini hızla devreye sokmalı. Kalabalığın olduğu her aktivite yasaklanabilir, hafta sonu tam kapanmaya gidilebilir. Restoran ve kafeler kapanabilir. Yaş gruplarına kısıtlama gelebilir.
KURALLARA UYUM
“Kapanmaya gitmek istemiyorsak tedbirlere daha fazla uymamız gerekiyor. Kalabalıklara engel olacağız. Kabalık ortama girmeyeceğiz. Kapalı ortama zorunlu olmadıkça girilmemeli, girilmek zorundaysa kısa süre kalınmalı. Kapalı ortamda maske çıkarılmamalı. Restoran ve kafelerde HES kontrolü yapılmalı. Böyle bir dönemde kurallara uymayanların, HES uygulaması aracılığıyla ihbar edilmesi bir vatandaşlık görevi. Restoran, kafe, okullar ve işyerleri sık sık havalandırılmalı. Restoran ve kafeye gidilecekse mümkün olduğunca açık havada oturulmalı. Nişan, düğün, taziye gibi kalabalık etkinliklerden uzak durulmalı. Ev ziyaretleri ertelenmeli, toplu taşıma mümkün olduğu kadar kullanılmamalı. İş yerlerindeki metrekareye düşen kişi sayısı seyreltilmeli.”
AKSARAY KAPANDI
Pazar günleri sokağa çıkma yasağının uygulandığı Aksaray’da istisnalar da ortadan kalktı. Kentte, pazar günleri market, fırın, bakkal, kuruyemişçiler de kapalı olacak. Ayrıca merkeze bağlı Yeşiltepe beldesinde karantina kararı alındı. Beldede 7 gün boyunca sokağa çıkma yasağı uygulanacak. Yenitkent beldesinde 7 gündür uygulanan karantina ise bir hafta daha uzatıldı.
ŞEHİRLERARASI SEYAHAT YAPMAYIN
Sağlık Bakanlığınca açıklanan verilerine göre, haftalık 100 bin nüfusa karşılık gelen Kovid-19 vaka sayısı 314,15'e yükselen Sinop'ta, vatandaşlardan sağlık gibi çok mecburi sebepler olmadıkça şehirlerarası seyahat yapmamaları istendi.
Haftalık vaka artışı hızında Türkiye'de Samsun'un ardından ikinci sırada yer alan kentte, polis ve jandarma ekipleri, denetimlerini sıklaştırdı. Vali Erol Karaömeroğlu, "Vatandaşlarımız, mecbur kalmadıkça, sağlık ve ticaret gibi nedenler olmadıkça şehirlerarası seyahatlerini bir süre ertelesinler. Ev, komşu, taziye ziyaretlerini ay sonuna kadar yapmayalım. Yani artışımız devam ederse tabii ekstra bazı önlem ve tedbirler almak zorunda kalabiliriz. Ama ben Sinop'u, el ele vererek bu kırmızıdan çıkmaya karar vermiş olarak görüyorum” dedi.