Yoksulun gıda enflasyonu zenginin iki katından fazla
DİSK-AR, TÜİK’in gıda enflasyonunun farklı gelir grupları tarafından ne ölçüde hissedildiğini hesapladı. Grafikler, eşitsizliği bir kez daha gözler önüne serdi
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR)’nin enflasyon raporuna göre toplumun en düşük gelir grubu gıda enflasyonunu yüzde 110,6 olarak hissederken bu oran en yüksek gelir grubu için yüzde 51,3 oldu. 2024 Mart dönemine ait TÜİK Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’na göre bir önceki aya göre yüzde 3,16, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 57,5 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 68,5 oldu. 2024 yılının ilk üç ayında ortalama fiyat artış oranı ise yüzde 15,06 olarak açıklandı. En yüksek fiyat artışları eğitim, lokanta ve oteller ile sağlıkta meydana geldi.
EMEKLİLER 10 PUAN DAHA FAZLA HİSSETTİ
DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre gıda enflasyonu ortalama yüzde 70,4 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 86,5 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 80,3 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 92 ve en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 110,6 olarak hesaplandı.
YÜKSEK GELİRLİ ORTALAMANIN ALTINDA
DİSK-AR araştırmasında yüksek gelir gruplarının daha düşük gıda enflasyonu hissettiğine dikkat çekildi. Dördüncü (yüksek) yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 67,3 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 51,3 oldu.
ALGILANAN ENFLASYON AÇIKLANSIN TALEBİ
Resmi ortalama enflasyon oranlarının da düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar olmadığı vurgulanan DİSK-AR raporunda, şu ifadeler yer aldı: “
Uluslararası alanda Avrupa, ABD, Almanya ve Japonya Merkez Bankaları gibi çeşitli kuruluşlar tarafından hissedilen/algılanan ve beklenen tüketici enflasyonu düzenli olarak yayımlanıyor. Ancak TÜİK, aylık Tüketici Eğilim Anketi gerçekleştirmesine rağmen, bunun çıktısı olan ‘hissedilen/algılanan enflasyon’u açıklamıyor. TÜİK, uluslararası kuruluşların yaptığı gibi halkın hissettiği/algıladığı enflasyon oranı ve beklenen enflasyonu da elinde hazır bulunan verileri işleyerek yeni bir veri olarak yayımlamalıdır. TÜİK ayrıca gelir gruplarına göre enflasyon farklılaşmasını da açıklamalıdır.”
KARARIN UYGULANMASINI İSTEDİ
DİSK, enflasyon hesaplamasının temelini oluşturan madde fiyat listesinin açıklanmasının durdurulmasına karşı TÜİK’e açtığı davanın kesinleşen kararına ilişkin açıklama yaptı. Genel Başkan Arzu Çerkezoğlu’nun yazılı açıklamasında “TÜİK’in Haziran 2022’de enflasyona esas madde fiyat listesini açıklamaktan vazgeçmesi üzerine TÜİK’e karşı açtığımız davayı kazandık ve bakanlık ile TÜİK tarafından temyiz edilen karar kesinleşti. İstinaf tarafından da onanan yargı kararı gereği TÜİK madde fiyat listesini yeniden yayımlamak zorunda. TÜİK Başkanlığı yargı kararlarını çiğneme yeri değildir. Anayasa’nın 138. maddesi gereği, mahkeme kararları TÜİK Başkanlığı dahil herkesi bağlar.” ifadeleri yer aldı.
