YÖK’ten tartışmalı İngilizce tez kararı

YÖK Başkanlığı üniversitelere gönderdiği genelgede öğretim dili Türkçe olan yüksek lisans ve doktora programlarında tezlerin İngilizce yazılabileceğini duyurdu. YÖK’ün 9 Mart tarihli toplantısında verilen hüküm danışmanın gerekçeli görüşü, anabilim dalı kurul kararı, enstitü yönetim kurulunun onayı ve geniş bir Türkçe özet şartlarına bağlandı. Genel Sekreter Süleyman Necati Akçeşme imzasıyla yayınlanan düzenleme tartışmalara neden oldu. Prof. Dr. Kemal Üçüncü Türkçe’nin bilim dili etkisini zayıflatacağı gerekçesiyle kararı yanlış bulurken Prof. Dr. Semih Koray ve Prof. Dr. Cüneyt Akalın toptan reddetmemek gerektiğini tartışmaya değer olduğunu dile getirdiler.

‘SÜRATLE KALDIRILMALI’

Karadeniz Teknik Üniversitesi öğretim görevlisi ve Kültür Bilimleri Akademisi Başkanı Prof. Dr. Kemal Üçüncü kararın kaldırılmasını savundu. Üçüncü, “Antiemperyalist bilinci olmayan İslamcı, sözde milliyetçi retoriğin iflas noktası burasıdır.” dedi. Üçüncü şöyle konuştu:

“YÖK’ün ihtiyaç yokken Türkçe eğitim yapan lisansüstü programlarda tez yazım dilini talep gelmesi üzerine İngilizce olabileceği yönündeki kararı yeniden gözden geçirilerek süratle kaldırılmalıdır. İngilizce kabile diliyken Türkçe milyonlarca kilometrekarelik Avrasya’da kültür ve iletişim, bilim ve medeniyet diliydi, halen de öyledir. Halkımızın vergileriyle finanse edilen yüksek öğretim sistemimizin üreteceği bilgilerden öncelikle Türk halkı faydalanmalıdır. Bu karara sessiz kalan akademiye üzüntülerimi belirtmek isterim. Türkçenin önemini pide yerken ve çay ocağında hatırlayan Batıcı kompleksi mahkûm ediyorum. Adorno'nun ‘Anadili, insanın anavatanıdır.’ sözünün üzerinde YÖK’ün bir daha düşünmesi icap eder. Dağlarca’nın ifadesiyle Türkçemiz bizim ses bayrağımızdır.”

‘TOPTAN REDDETMEMELİ’

Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı, Bilkent Üniversitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Semih Koray kararı toptan reddetmemek gerektiğini anlattı. Uyarılarda bulunan Koray iki dilli yazımın olabileceğini aktardı. Koray şöyle değerlendirdi:

“İngilizce tezi toptan reddetmek doğru değildir. İyi dil bilme ön koşulu da eklenebilir. Çünkü özellikle İngilizce yayınlar konusunda ciddi bir çıkmaz var. Sahte yayıncılık, sahte kongrecilik çok yaygın. Maalesef para karşılığı bazı hileler yapılıyor. Buna karşı tedbirler geliştirilmeli. Hem uluslararası bilim topluluğuyla verimli ve canlı ilişkilerin kurulması lazım hem de Türkçenin bilim dili olarak gelişmesinin önüne engel olmaması lazım. İki dilli yazım olabilir.”

‘SAKINCALAR DA VAR AVANTAJLAR DA’

Arel Üniversitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Cüneyt Akalın uygulamanın olumlu ve olumsuz olabilecek yanlarını sıraladı. Akalın da İngilizce kaynaklar içindeki nitelik sorununa dikkat çekti. Akalın, “İlk bakışta bazı çevrelerin bunu kötüye kullanması akla geliyor ama aynı şey Türkçe için de geçerli.” dedi. Tümüyle karşı olmadığını bildiren Akalın şunları şöyledi:

“İngilizce uluslararası bir dil. Bu bir gerçek. YÖK kararındaki şartlar meselenin denetim altında olacağını ifade ediyor. Çinliler yabancı öğrencileri ülkeye çekmek için öğretim üyelerini İngilizce eğitime tabi tuttular. Öyle anlaşılıyor ki YÖK’ün de böyle bir düşüncesi var. Yabancı öğrencileri çekmek ve onların işlerini kolaylaştırmak. Sakıncaları neler olabilir? Türkçe kaynaklara ilgi azalabilir. Maalesef yabancı kaynakların çoğunda da nitelik sorunu var. Yetersiz ve yönlendirici. O bakımdan Türkçe kaynaklara atfın azaltılması çok sağlıklı olmaz. İngilizce tez yazımı literatürün oradan gelmesi nedeniyle fen bilimlerinde işleri kolaylaştırabilir ama sosyal bilimlerde de zorlaştırır. Sakıncaları gidermek, kararı olgunlaştırmak ilgili kurumların görevi.”