Yüksekte çalışma

Maalesef 16 Ağustos'ta Yalova Sefine Tersanesi'nde 19 yaşındaki Yasin Demirdağ, yüksekten düşerek hayatını kaybetti. Ölümlü iş kazasının ardından birçok iddia ortaya atıldı. Ne yazık ki öyle ya da böyle bir emekçi daha iş kazası yüzünden hayatını kaybetti. Bugün yüksekte çalışma nedir, önlemler alınmaz ise neler olur, kaza sonrası cezai yaptırımları nedir, işveren, işçi ve iş güvenliği uzmanlarına düşen sorumluluklar nelerdir... Bu konular üzerinde duracağız.

Yüksekte çalışma tehlike sınıfı fark etmeksizin her iş yerinde karşımıza çıkan bir çalışma şeklidir. Seviye farkı bulunan yerlerde yapılan tüm çalışmalara yüksekte çalışma demekteyiz. Seviye farkının 1 veya 50 metre olması önemli değildir. Düştüğümüzde bize zarar gelme potansiyeli taşıdığı için bütün yüksekte çalışmalar titizlikle ele alınmalıdır. Düşme sonucunda bizi yaralama ihtimali olabilecek bütün çalışmalar yüksekte çalışmadır.

KULLANILACAK EKİPMANLAR VE BAKIMI

Yüksekte çalışma yapılırken öncelikle gerçekten çalışmanın yüksekte yapılması gerekli midir buna karar verilmelidir. Örneğin iskele montajları yerde yapılıp daha sonrasında yerlerine monte edilebilir mi? Bunların yolu aranmalıdır. Yüksekte çalışma gerçekten gerekli ise muhakkak merdiven, sabit veya hareketli platform, emniyet kemerleri, iskele sistemleri gibi yüksekte güvenli çalışmamızı sağlayacak ekipmanlar kullanılmalıdır.

Kullandığımız ekipmanlar çalışanların güvenli çalışma yapabilmesi için en önemli unsurlardır. Birçok iş yeri bu güvenlik ekipmanlarının periyodik muayene ve bakımlarını düzenli olarak yapmamaktadır. Oysa kullandığımız bu ekipmanlar yılda en az 1 kere periyodik olarak muayeneden geçmelidir. Hasarlı veya eskimiş durumdaki ekipmanlar asla kullanılmamalıdır. İşverenler bu periyodik muayenelerin her sene yaptırılmasından sorumludur. Maddi kaygı içerisine girildiği için bakımı yapılmayan ekipmanlar çok daha büyük sonuçlar doğurabilir.

Yüksekte çalışma yapılırken takılan emniyet kemerinin sabitlendiği noktalar ve kurulacak yaşam hatları da çok önemlidir. Kemerin sabitlenmiş olduğu noktaların da düzenli olarak bakımları yapılmalıdır.

YÜKSEKTEN DÜŞME SONRASI CEZAİ YAPTIRIMLAR

İş kazası sonrası cezai yaptırımların yerine getirilebilmesi için öncelikle kazanın araştırılması gerekir. Bilirkişi raporunun ardından müfettişlerce kasıt veya kusur oranları belirlenir. Bu oranlar neticesinde işveren, çalışan veya üçüncü şahıslar ceza alabilir. Ölümlü iş kazaları sonrasında kazazedenin ailesi de iş yeri veya gerekli kişiler hakkında hukuki yollardan hak arayışına girebilir.

SORUMLULUK İŞVERENDE

Maalesef iş güvenliği uzmanları iş kazalarında günah keçisi ilan edilebiliyor. Oysa asıl önlem alması gereken taraf işverendir. İşçilerin önlemlere uyması ise hayati derecede önemlidir.

İş güvenliği uzmanları başta risk değerlendirme çalışmaları ile iş yerinde risk teşkil edebilecek bütün konuları iş yeri ile paylaşarak risklerin takibini yapmalıdır. Sonrasında önlem alma çalışmaları işverenin sorumluluğundadır.

İş güvenliği uzmanlarının her iş yerinde çalışan başına hizmet vermesi gereken bir süre vardır. Yani uzmanlar tam zamanlı çalışma yürütmüyor ise bütün çalışma süreleri boyunca iş yerinde bulunmayabilir.

İş güvenliği uzmanlarının işçiye zorla emniyet kemeri taktırmak gibi bir sorumluluğu bulunmamakta. Uzman eğitimini verir, riskleri tespit eder ve önerilerini sunar. Acak iş kazalarında uzman eksikliği varsa bu değerlendirilir. Bütün sorumluluğun iş güvenliği uzmanında olması gerektiği algısı yanlıştır.