Üretici zeytinini satmama kararı aldı

Ege ve Marmara illerinde zeytin hasadı başladı. İlk etapta sofralık zeytin dalından toplanacak, ardından da yağlık zeytin. Geçen yıl ürünün yok yılında hasat düşük, fiyatlar ise yüksekti. Sızma zeytin yağı 1 Ağustos 2023 tarihinde fabrikada 160 lira iken bu fiyat kısa süre içinde 330 liraya kadar yükseldi. Hükümet dökme zeytin yağı ihracatını durdurmak zorunda kaldı. İç piyasada fiyatlar buna rağmen düşmedi. Yeni sezon ürünü piyasaya girmeden eski ürün 250 liraya kadar düştü. Ancak bu yine de yüksek fiyat…

Üretici bu yıl için 125 lira fiyat istiyor. Şu an piyasada ortalama zeytinin kilosu 30 lira. Üretici buna isyan ediyor. 15 Ekim’e kadar ürününü satmama kararı aldı.

ZEYTİNCİ BU YIL UMUTLU

Bu yaz Ege illerinde neredeyse yağmur yağmadı. Mart ayından buyana havalar kurak geçti. Dağdaki zeytin ağaçları yeterli yağış almadığı için ürününü besleyemedi. Üreticinin umudu sonbahar yağışlarına kaldı. Ancak o da toprağı ıslatmanın ötesine geçmedi. Bu yıl zeytinde var yılı. Ancak daha ürün toplanıp fabrikanın yolunu tutmadan tüccarın oyunuyla karşı karşıya kaldı.

Fiyatlar geçen yılın da altında seyrediyor. Bu da üreticiyi isyan ettirdi. Aydın’ın sofralık zeytin merkezi Kuyucak, Karacasu ve Buharkent ilçelerinde üretici kara kara düşünmeye başladı. Bu yıl geçen yılın açığını kapatırız diye sevinirken piyasada dolaşan tüccar fiyatı onları kızdırdı. Üreticiler “bu fiyata malımızı satmayalım.” diyorlar.

ÜRETİCİLERİN ORTAK KARARI

Geçen yıl 15 ile 70 lira arasında alınıp satılan sofralık zeytin bu yıl 25- 26 lira arasında, yağlık ise 6-8 lira arasında alınmaya başlandı. Üreticiler bu fiyatı kabul etmeyeceklerini belirttiler. Üreticiler sofralık zeytinde 45 ile 125 TL, yağlık zeytinde ise kiloda 25-45 lira arasında fiyat bekliyor. Bu amaçla dün akşam Buharkent’in Feslek ve Gelenbe Mahallelerinde toplantı yaptılar. İzlenecek yolu tartıştılar.

Aydın Ziraat Odalarının ortak kararı gereği 15 Ekim’e kadar zeytinin satılmaması kararlaştırıldı. Piyasalar 15 Ekim’e kadar takip edilecek ve buna göre tavır belirlenecek. Bu tarihe kadar da üretici toplantıları devam edecek.

Buharkent Ziraat Odası Başkanı Naim Özdamar, üreticileri düşük fiyata karşı uyararak tüccarların oyununa gelmemelerini istedi. Özdamar toplantı sonrası Aydınlık’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:

‘ZEYTİN SATMAYALIM’

“Buharkent olarak sofralık zeytin üretiminde ülke genelinde yüzde 5,4, GEKA (Denizli-Muğla-Aydın) Bölgesinde yüzde 11 paya sahibiz. Zeytinimiz incirle beraber en fazla gelir elde ettiğimiz ürünümüz.

"Kilogram maliyeti 113,5 lira olan zeytin, şu anda hal dışı esnaf, aracı, çengelci, tüccar ve komisyoncu tarafından Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin operasyonu doğrultusunda kaba ve memecik çeşitlerde elek ortalaması 18-20, domat ve eşekte ise 20-25 lira ortalama ile satılmaktadır. Geçen yıl ise 90 liraydı. Bu fiyatlar tamamen zarar içeren bir rakam olup üreticimize hiçbir şey kazandırmamaktadır.” dedi.

‘KONSEY’İ TANIMIYORUZ’

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin tüccarı tuttuğunu belirten Özdamar son olarak şunları söyledi:

“Duble kalibrede zeytin fiyatlarını tüccarlar 40-60 lira arasında açıkladılar. Üreticilerimizin bilgisi dahilindedir ki duble zeytinin yetişkin bir bahçede hasat oranı ortalama olarak yüzde 7'yi geçemez. 3 Numara olarak adlandırdığımız zeytin sınıfı ise ana gövdeyi ve zeytin fiyat ortalamasını verir. Sadece toplama ücreti ele alındığında ortalama zeytin fiyatı 20-25 TL aralığına iner. Diğer girdileri saymıyorum.

"Bu fiyatları tanzim eden, işlevsiz, gereksiz, işletmeci ve zeytin/zeytinyağı ihracatçılarının kulübü olan Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK)'dir. Bu konsey derhal kapatılmalıdır. Üreticilerimize düşen ise borcunu falan düşünmeyip sofralık zeytin hasadından ve satışından vazgeçmektir.

"Aracılar şu anda UZZK'nın daha düşük fiyat açıklamasını beklemekteler. UZZK ve uzantılarına fırsat vermemek için zeytin hasadı ve satışlarımıza derhal son verme kararı aldık. Ayrıca UZZK’nın tavsiye niteliğinde de olsa fiyat belirleme yetkisi yok.

"Süt Konseyi de öyle… Orada tüccar ve sanayiciler toplanarak piyasayı yönlendirmeye çalışıyorlar. Bu doğru değil. Onların fiyatına uymayacağız. Ürünümüzün fiyatını biz belirleyeceğiz. Bunun için de toplantılarımız sürecek ve bütün üreticilerimizi haklarını korumaya davet edeceğiz. Çağrımıza üreticiler destek vereceğini söyledi.” değerlendirmesini yaptı.

Devletin tarım politikasını da eleştiren Özdamar son olarak şunları söyledi:

“Bu yıl bütün üreticiler fiyatlardan dolayı dertli. Üreticinin ürününe düşük fiyat vererek fiyatların ve enflasyonun düşeceğini sanıyorlar. Bu son derece yanlış bir politikadır. Zarar eden üretici seneye üretmiyor. Bu da ithalatçının önünü açıyor.

"Maalesef Türkiye’de tarımı ithalat lobileri yönetiyor. Tarım Bakanlığı da buna bir şey yapamıyor. Bakanlık, fiyatların düşmesini istiyorsa aracıları ortadan kaldıracak, üretici kooperatiflerle malını satacak. İnanın şu an bizden ortalama 30 liradan zeytin alsalar bunu marketlerde 300- 400 liradan satacaklar.”