Kerkük operasyonunun perde arkası

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin 25 Eylül'de gerçekleştirdiği tartışmalı referandumun ardından, geçtiğimiz günlerde Irak ordusuna bağlı kuvvetler, Kerkük'e bir operasyon düzenlemiş Peşmerge kuvvetlerinin çatışmadan geri çekilmesinin ardından şehir 24 saatten kısa bir sürede Irak ordusunun kontrolüne geçmişti.

Reuters haber ajansı, operasyonda İranlı general Kasım Süleymani'nin oynadığı kritik rolü detaylı bir şekilde yazdı.

İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun yurtdışı operasyonlardan sorumlu birimi olan Kudüs Gücü'nün lideri olan Süleymani, operasyon öncesinde bu ay içerisinde 3 kez Kuzey Irak'a seyahat ederek burada Kürt yetkililerle bir araya geldi.

SÜLEYMANİ: YA VAZGEÇİN YA DA...

Irak kuvvetleri Kerkük'e yönelik operasyonuna başlamadan bir gün önce de İranlı general, Kuzey Irak kentlerinden Süleymaniye'deydi. Reuters'ın bir parti yetkilisine dayandırdığı iddiaya göre, Süleymani kentte Talabani'nin partisi KYB'nin yetkilileriyle bir araya geldi.

Mesajı ise açıktı: Vazgeçin ya da Tahran'ı stratejik bir ortak olarak kaybetmeyi göze alın

KYB yetkilisine göre Süleymani toplantıda Kürt yetkililere şunları söyledi: "Abadi bütün bölgesel güçlere sahip ve Batı onun arkasında. Eğer isterse sizi yeniden dağlara gönderme konusunda onu hiçbir şey durduramaz"

Konunun hassaslığı nedeniyle ismini vermek istemediğini söyleyen KYB yetkilisi, "Süleymani'nin ziyareti, karar vericilerin ölümcül bir hata yapmaması için verilmiş bir son dakika şansıydı" ifadelerini kullandı.

'KERKÜK PETROLÜ İRAN İÇİN KİLİT BİR KONU'

Üst düzey Peşmerge komutanları, İran'ı Bağdat hükümetini kışkırtarak kendi ellerindeki bölgelere yönlendirdiği yönünde suçlamalarda bulunuyor ancak İran'ın Irak'taki varlığı artık bir sır değil.

Ruhani'ye yakın bir yetkili Reuters'a yaptığı açıklamada durumu, "Tahran'ın askeri yardımı artık bir sır değil. Irak'ta her yerde General Süleymani'nin fotoğraflarını bulabilirsiniz. Politik konuların yanında, Kerkük'teki petrol OPEC üyesi olan İran için çok kilit bir konu. Bu petrolün düşmanlarımızca kontrol edilmesi, bizim için korkunç olur. Neden onların petrol pazarına girmesine izin verelim?" sözleriyle açıklıyor.

25 Eylül'deki tartışmalı referandum öncesinde Süleymani'yle bir araya gelen Kürt yetkililerden biri ise, "İranlılar bir çatışma olacağı konusunda çok netti" ifadeleriyle İran'ın yaklaşımını özetliyor.

TALABANİ'NİN CENAZESİNDEN SONRA GÖRÜŞME

Kuzey Irak'taki tartışmalı referandumdan bir hafta sonra, 6 Ekim'de, General Kasım Süleymani, hayatını kaybeden Celal Talabani'nin cenazesinde görülmüştü. Reuters'a konuşan üst düzey bir İranlı diplomat ile İran dini lideri Hamaney'e yakın bir yetkili, Süleymani'nin cenazenin ardından Kürt yetkililerle bir araya geldiğini söylüyor. Süleymani, daha öncekine benzer bir mesajı burada da iletiyor:

'Kerkük'ten vazgeçin, karşılığında Tahran sizin çıkarlarınızı korusun'

Süleymani'nin temasları burada da bitmiyor. Cenazeden birkaç gün sonra Süleymani bu kez de Talabani'nin oğlu Bafel Talabani ile bir araya gelerek uyarılarını yineliyor. Kerkük operasyonundan iki gece önce de şehre giderek Irak güçlerine askeri rehberlik yapıyor.

Reuters'a konuşan Iraklı bir istihbarat yetkilisi, "Sahadaki kaynaklarımızdan anladığımız kadarıyla İran, KYB'nin çatışmadan çekilme kararında belirleyici bir rol oynadı" ifadelerini kullanıyor.

KÜRT SİYASETİNDE BÖLÜNME

İran'ın tarihsel olarak Kuzey Irak'ta daha yakın ilişkilere sahip olduğu KYB'nin çekilme kararı IKBY'deki bölünmeyi de derinleştirdi.

Kerkük'teki Peşmerge güçlerinin önemli bir bölümüne sahip olan KYB'yi ihanetle suçlayan IKBY başkanı Mesut Barzani, "Talabani ailesi Kerkük operasyonunun arkasındaki güçlerden biridir. Kasım Süleymani'den yardım istediler ve onun birlikler, orada, sahadaydı. İran'ın KDP'yi yok etmek için operasyonlar yürütmesi açık hale geliyor." ifadelerini kullandı.

KYB ise alınan referandum kararının ardından yaşananlardan dolayı Mesut Barzani ve partisi KDP'yi sorumlu tutuyor.