19 Mayıs: Gençlik, Refah ve Genç Dostu Şirket

1935’de ‘Atatürk Günü’ olarak kutlanmaya başlayan, 1938’de ‘Gençlik ve Spor Bayramı’na evrilen, 1981’de de  ‘19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’ olan bu anma gününde hem Atatürk (Samsun’a çıkarak Bağımsızlık Savaşı’nı başlatması, tinsel doğum günü olması açısından), hem gençlik hem de spor üçü bir arada kutlanagelmektedir. 1970-73 arasında üç kez o zamanki adıyla Mithatpaşa Stadyumu’nda 19 Mayıs törenlerine katılan bir Kuleli öğrencisi olmanın anılarını arkadaşlarımla arada yad ederiz.

Gençlik ve spor ilişkisi güzel ama, yanı sıra Atatürk geleceği gençlere emanet etmemiş miydi? Peki ya  (14-29 yaş aralığındaki) gençlerin geleceği?

GENÇLERİN REFAHININ ÖLÇÜMÜ

Gençlerin gönenç durumunu değerlendiren çalışmalardan biri Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi (CSIS) tarafından yayınlanıyor: ‘Küresel Gençlik İyi Olma Hali Endeksi’. Gençlerin yaşam niteliğini ölçmek amacıyla altı ayrı alanda 40 gösterge ile 30 ülke incelenmiş. Türkiye bu endekste genel puanı itibariyle 30 ülke arasında 20’inci! Şükür mü desek?

Diğer bir ölçüm ise, ‘Uluslar Topluluğu Küresel Gençlik Gelişim Endeksi’. Bu endekste, 183 ülkede 15-29 yaş arası gençlerin gelişimiyle ilgili beş alanda 18 gösterge kullanılarak ölçüm yapılıyor. Türkiye, 181 ülke arasında 73. sırada yer alıyor. Beterin beteri var, olsun!     

GENÇ DOSTU ŞİRKET NASIL OLUR?

Gençler belki girişimci olup, kendi işlerini kurabilirler.  Ama gençlerin iş aradıklarında iş buldukları şirketler acaba genç dostu şirketler mi?

Dünyada her 100 çalışanın yüzde 25’i Z kuşağından, yüzde 35’i Y kuşağından imiş. Bu kuşakların tanımlanmasıyla ilgili tartışmalar çok, onları bir yana koyalım, konumuz o değil. Meraklısı, ilgili yayınlara bakabilir: Z kuşağı (Kaynak Yayınları); Z Bir kuşağı Anlamak (Evrim Kuran); Z Kuşağı Ekonomisi (J.Dorsey); İşte Z kuşağı (İstanbul Kültür Üniversitesi Yayını) vd.

Peki, bu Z kuşağı (1995-98 gibi doğanlar) gençleri, şirketlerin hangi özelliklerine bakıyorlar? Şöyle gözüküyor: empati (yüzde 27), teknoloji (yüzde 30), eleştirel düşünme (yüzde 26), kapsayıcılık (yüzde 17).

Z kuşağının iş yaşamındaki en önemli üç sorunu ise şöyle: sağlık hizmetleri /hastalık önleme (yüzde 28), işsizlik (yüzde 27), iklim değişikliği /çevre (yüzde 26).

Genç dostu şirketlere örnekler verilebilir. Örneğin, Gitti Gidiyor adlı şirket, Teknoloji Akademisi çatısı altında ön lisans mezunu gençler için Yazılım Mühendisliği ve Yapay Zeka adlı iki eğitim veriyor. Boyner Grup, Buluşum Platformu çatısı altında, genç sosyal girişimcilere maddî destek sağlamayı hedefliyor. Doğuş Teknoloji, Geleceğe Giriş Yetenek Programı ile yeni mezun gençlere kariyer fırsatı sunmayı amaçlıyor. Atelier Rebul, Genç Fidanlar Projesi ile iki yıldır Kimya Mühendisliği eğitimi alan kız öğrencilerin kariyer yolculuğuna ortak oluyor. Akbank, girişimciliği bir kariyer seçeneği olarak düşünen gençleri çeşitli eğitim seminerleri ve programlar ile destekliyor.

Gitti Gidiyor adlı şirkette ilginç bir yönetici pozisyonu da var: CPCO (Chief People and Culture Officer) yani eski adıyla insan kaynakları müdürü ama adı değişmiş ve ‘İnsan ve Kültür Tepe Yöneticisi’ olmuş. 

Genç dostu şirketler kimler ve neler yapıyorlar konusunda ayrıntılı bir dosya Inbusıness Mayıs 2022 sayısında mevcut. Meraklısı derginin bu dosyasına bakabilir.

SONSÖZ

Şöyle demiş Nazım Usta:

Gelmiş dünyanın dört bir ucundan/ Ayrı dilleri konuşur, anlaşırız/ Yeşil dallarız dünya ağacından/ Gençlik denen bir millet var, ondanız…