2015 ekonomik senaryoları

2014 ekonomik performansımız petrol fiyatlarının düşüşü ve FED’in faiz artırmaması sayesinde bir viraj dönmemizi sağladı. Fakat, 2015 yılında dönmemiz gereken bayağı viraj var. Ciddi risklerimiz var. Ekonomide yaşanabilecek senaryolar neler olabilir, gelin birlikte irdeleyelim.

FED FAİZ ARTIRACAK

2015 yılında FED faiz artıracak. Ancak Haziran öncesi mi yoksa sonrası mı, bu bilinmiyor. Ama Cleveland FED Başkanı Loretta Master ABD ekonomisinin güçlendiğini ve bu nedenle yılın ilk yarısında faiz artırımının mümkün olacağını beyan etti.

FED FAİZİ NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ?

FED faiz artırınca gelişmekte olan piyasalarda dolanan sıcak para ABD’ye yani evine döner. Bizde de para çıkışı olur. Para çıkışı demek dolar kurunun artması, rezervlerin azalması, enflasyonun daha da artması ve cari açık ve kısa vadeli borçları çevirememiz demek. Bu bize pahalıya mal olur.

YABANCI SERMAYE GELMEYECEK

Kredi derecelendirme kuruluşları 2015 yılında bir bir not açıklaması yapacaklar. Notumuzu düşürmeseler (artırmalarını gerektirecek bir durum yok zaten) bile doğrudan yabancı sermaye ülke riski ve siyasi risk nedeniyle çok az gelecektir.

SICAK PARA GELMEZ!

2015 yılında daha önce oluk oluk gelen sıcak para çok az gelecek. Türkiye’den çıkan para daha fazla olacak. Bu da döviz ihtiyacını artıracak ve dolar kuru artacaktır.

ENFLASYON DÜŞMEYECEK!

Petrol fiyatlarında düşüş devam etse dahi emtia fiyatlarında belirgin bir düşüş beklemiyoruz. Enflasyon yüzde 9-10 civarında devam edecektir.

İŞSİZLİK DÜŞMEYECEK!

Büyüme oranının yüzde 5’in altında kalacağı herkes tarafından kabul edilmiş durumda. Bu nedenle yeterli istihdam yaratılamayacağı için işsizlik düşmeyecek. Yine 10 milyon işsizimiz olacak.

DIŞ TİCARET AÇIĞI-CARİ AÇIK

Büyüme yeterli olmayacağı için ithalatta azalma ve petrol fiyatlarının düşük seyredeceği tahmini ile dış ticaret açığı daralacak. Ancak Rusya’nın ekonomik durumunda 2015’te bir iyileşme beklenmediğinden ihracat ve turizm gelirlerimizde azalma olacak ve bu nedenle cari açık yine tehlikeli olmaya devam edecek.

KÜRESEL BÜYÜME ZOR

2015’te küresel büyüme oranının yüzde 3’ü geçmeyeceği tahmin ediliyor. Bu nedenle ihracat rekorları kırmak mümkün olmayacak.

KÜRESEL LİKİDİTE DARALACAK

Küresel likiditede FED kararları ve yetersiz ekonomik büyüme nedeniyle bolluk olmayacak. Dolarlar evine dönecek. Bu da bizi cari açığı ve kısa vadeli borçlarımızı çevirmekte zorlayacak. Özel sektör geçmiş yıllardaki gibi rahat dış borç bulamayacak.

BÜTÇE DENGESİ

Seçim dönemi nedeniyle bütçenin 21 milyar TL açık tahmininde sapma olacağını düşünüyoruz. Yapılandırmalardan gelecek paralardan 2015’de 6 taksit Maliye kasasına girecek olmasına rağmen bütçe açığının daha fazla gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz.

YOLSUZLUĞUN ETKİLERİ ÇIKACAK

Yolsuzluk ekonomisinin etkileri 2015’te kendini daha şiddetli hissettirecek. Bunun toplumsal maliyeti ekonomiye yüklenmiş olacak.

İNŞAAT SEKTÖRÜ DURGUNLAŞACAK

İnşaat ve konut sektöründe bir duraklama yaşanacağını ve konut satışlarında düşme olacağını tahmin ediyoruz. Büyük projelerin finansmanı sürekli büyük proje yapılarak sağlandığından büyük projelerde tıkanma olacak ve büyük firmalarda sıkıntılar yaşanacak.

SİYASAL RİSKLER

- AKP’nin HDP ile ittifak yapması

- Anayasa Mahkemesi’nin seçim barajını iptal etmesi

- Güneydoğu’da ayaklanmanın hız kazanması

- Öcalan’ın serbest bırakılması

- Muhalefet yapacak 4. partinin Meclis’e girememesi

- Cumhurbaşkanı’nın ciddi bir şekilde rahatsızlanması

ÜLKE RİSKLERİ

- Rusya’ya uygulanan ambargonun olumsuz sonuçlarının devam etmesi

- Ukrayna’da krizin devam etmesi

- Komşularla olan ilişkilerde düzelme olmaması ve gerginliğin devam etmesi

- Ermeni soykırım meselesinin dünyada gündeme gelerek bize baskı yaratması

- 2015 ekonomisinde senaryolar kaygı verici ve fırtınalar kopacak gibi...