​2017 bütçesi de umut vermiyor

Bütçeler devletin, işletmelerin, ailelerin ekonomik durumunu gösteren bir ayna gibidir. 2017 Ekim ayı itibariyle bütçe gerçekleşmelerine baktığımızda bütçe açığımızın arttığını ve harcama kalemlerinde ciddi yükselişler olduğunu görüyoruz.

BÜTÇE GİDERLERİ ARTMIŞ

Tablo 1’de görüleceği üzere Ekim ayında geçen yılın aynı dönemine göre bütçe giderlerinde yüzde 30’a yakın artış vardır.

Tablo 2’de görüleceği üzere ise 2017 Ocak-Ekim dönemi toplam bütçe giderleri de yüzde 18 artış göstermiştir.

2017’de bütçe giderleri içinde personel giderleri 136.7 milyar TL, mal ve hizmet alımı 46.2 milyar TL, yatırım harcaması 44.4 milyar TL, faiz harcamaları ise 50.1 milyar TL yer almaktadır. Bütün bu kalemler geçen yılın aynı dönemine göre artmıştır.

Bütçe giderlerindeki artış mal ve hizmet alımları ile yatırım ödeneklerinin 2017 son çeyreğinde serbest bırakılmasından yani serbest harcama yapılmasına izin verilmesinden kaynaklandığını Maliye Bakanı ifade etmektedir.

VERGİ GELİRLERİ COŞMUŞ!

Tablo-3’de 2017 ve 2016 Ocak-Ekim bütçe gelirleri yer almaktadır. Toplam bütçe gelirlerinde yüzde 14, vergi gelirlerinde yüzde 18 artış vardır.

2017’de gelir, kar ve sermaye kazançları üzerinden alınan vergiler 131.2 milyar TL, mülkiyet üzerinden alınan vergiler 10.6 milyar TL, KDV-ÖTV gibi dahilde alınan mal ve hizmet vergileri 172.3 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Dolaylı vergilerin payı toplam vergi gelirleri içinde yüzde 70 civarındadır.

CARİ TRANSFERLER AZALMIYOR

2017 Ocak-Ekim döneminde cari transfer harcamaları 225 milyar TL. Geçen yılın aynı döneminde 183 milyar TL olan cari transferlerde yüzde 23’e varan bir artış söz konusu.

2017’de gerçekleşen cari transferler de şöyle:

Tablo-4 (Milyar TL)

Görev zararları: 5.3

SGK’ya yardımlar: 3.5

Sağlık,sosyal ve emeklilik yardımları: 114.6

Mahalli idarelere hazine yardımı: 1.3

İhracat desteği ve diğer yardımlar: 3.8

Siyasi partilere yardımlar: 0.2

Kar amacı gütmeyen kurumlara yard.: 2.1

Hane halkına yapılan transferler: 4.6

Tarımsal destekleme ödemeleri: 10.5

Teşvik, KOBİ vb destekler: 3.9

Sosyal amaçlı yardımlar: 9.6

Uluslararası kuruluşlara katılım payı : 1.2

Kıbrıs’a yardım: 0.2

Gelirden ayrılan paylar: 58.1

ÖRTÜLÜ ÖDENEK FÜZE GİBİ

Bilindiği gibi Cumhurbaşkanı ve Başbakan’ın harcama yetkisinde olan devletin âli menfaatleri için harcandığı varsayılan örtülü ödenek mal ve hizmet alımları ve yatırım harcaması kalemlerinde gizli hizmetler ödeneği olarak yer almaktadır. 2017 Ekim ayında yapılan harcama 418 milyon TL. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 154 milyon TL idi. Görüldüğü gibi 3 kata varan bir artış söz konusu.

2017 Ocak-Ekim ayı döneminde örtülü ödenek tutarı ise 2.6 milyar TL.

BÜTÇE AÇIĞI BÜYÜK

2017 Ocak-Ekim döneminde genel bütçe dengesi 34.9 milyar TL açık vermiş durumda. 2016’da bütçe açığı 12.1 milyar TL idi. Bu durumda bütçe açığında 2 kata yakın bir artış söz konusu. Faiz harcamaları 2017’de 50.1 milyar TL. Faiz dışı bütçe fazlası var.

Faiz dışı fazlanın aslında bir anlamı yok. “Eğer faiz yükümüz olmazsa idi bütçemiz açık vermeyecekti” şeklinde moral motivasyonu sağlayan bir rakam. Borca batmış, büyümesini borçla finanse eden bir ülkede faiz dışı bütçe fazlasının bir anlamı yok.

Bütçe açığı zarar demektir. Zarar da borçlanma sonucunu doğurmaktadır.

EKONOMİMİZ ÇOK AÇIK!

Ekonomimizde tüm göstergeler açık veriyor. Fazlamız yok açığımız çok. Sürekli açık veren ekonomi borca batık bir ekonomidir.

Çözümü basit; savurganlığa son, lale devrine son, üretim ve tasarrufa yönel¸ üret-biriktir-akıllıca borçlan...