2023’te işletmelere kimi vergi-SGK uyarıları (2)

Yayınlanma: 27 Mart 2023, 00:10

Melih Baş

Gazete Yazarı

Tüm Yazıları

A⁺ A^-

Yazımıza geçen hafta kaldığımız yerden devam ediyoruz.

KİRA ÖDEMELERİ

İşyeri kira ödemelerinin tutarı fark etmeksizin mutlaka PTT, banka, finans kurumları aracılığıyla ödenecektir.
Gerçek kişiden yapılan işyeri kiralamalarında kira ödemeleri sırasında % 20 kaynakta vergi kesintisi uygulanacaktır.
İşyeri kira ödemelerinde Katma değer Vergisi oranı yüzde 20’dir.

BİNEK OTOLARDA GİDER KISITLAMASI

Binek otonun adı geçer durur da, hiçbir yerde tarifi yok! Bulan beri gelsin. Ama biz yine de onların gider kısıtlamasından söz edelim.

Sıfır araç için ÖTV ve KDV tutarları gider veya maliyet yazılabilecek sınır: 440.000 TL.
Sıfır araç için alım tutarı amortisman olarak indirim yapılabilecek tutar: 500.000 TL.
Binek araç kiralamalarda tek bir araç için gider yazma üst sınırı KDV hariç: 17.000 TL.
Vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya ikinci el araçlarda kanunen kabul edilen gider olarak amortisman sınırı: 950.000 TL.
Binek otomobillere ait giderlerin en fazla yüzde 70’i kanunen kabul edilen gider olarak yazılabilir. Faaliyetleri kısmen veya tümüyle binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli biçimlerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otolar dışlak elbette!

FATURA VE AMORTİSMANA TÂBî OLMA SINIRI

2023 yılı için fatura kesme ve düzenleme sınır KDV içrek 4.400 TL. (kuyumcular için 13.200 TL) olmuştur.
Bilindiği üzere bu demirbaş ve amortismana tabi olma sınırını da belirlemektedir. Kısacası o da 4.400 TL olmuştur.
Kesinti (tevkifat) kapsamında olan ve işlem bedeli KDV içrek 2.000 TL üzerinde olan teslim ve hizmetler için faturalar kesintili olarak düzenlenecektir. Kısmi kesinti kapsamındaki işlemlerde KDV içrek fatura bedeli 2.000 TL'yi aşmadığında, hesaplanan KDV kesintiye tabi tutulmamaktadır.
Alacakların amortismanı meselesine gelince, bilanço esası ve işletme hesabı esasına göre defter tutan tüccarlar tarafından yazılı olarak bir defadan fazla istendiği veya protesto edildiği halde borçlu tarafından ödenmeyen 8.900 TL’yi aşmayan alacaklar şüpheli alacak olarak kabul edilir ve bunlar doğrudan giderleştirilebilmektedir.
Bilanço gerçeği göstermeli. 31Aralık 2022 tarihinden itibaren reeskont işlemlerinde uygulanacak avans faiz oranı yüzde 10.75 olarak belirlenmiştir.

BAŞBELASI BA-BS BEYANLARI

Ocak-2023 dönemi beyannamelerinden başlamak üzere (Şubat/2023 tarihinde verilen) bildirim verme yükümlülüğü bulunan fakat tüm alış ve/veya satışları belirlenen sınırın altında (KDV dışlak 5.000 TL) kalan veya elektronik belge olarak düzenlenen belgelerden oluşan yükümlülerin, ilgili dönem Form BA ve/veya Form BS bildirimi boş da olsa verilmeyecektir. Bazı BA form yükümlülükleri devam diyor: Kira Ödemeleri / Sigorta Poliçeleri (Kâğıt ortamında düzenlenen) / İthalat Alımları / Gider Pusulası.

ÜCRETLER VE VERGİLER VE SGK

2023 yılı için personel özlük dosyalarının düzenlenmeme cezası 9.303 TL’dir.
2023 Yılı’nda asgari ücretin brüt 10.008 TL ve net 8.506,80 TL olduğunu anımsayalım. Asgari ücretin net tutarı 7.000 TL üzerinde, bu nedenle 5 kişiden az çalışanı olan işverenlerin işçi ücretlerini mutlaka PTT, banka veya finans kurumları aracılığıyla yapması gereklidir.
Asgari ücretlilerin geliri ve diğer ücretlilerin ücretlerinin asgari ücrete dek olan kısmı vergiden (gelir ve damga vergileri) istisnası 2023 yılı içinde uygulanmaya devam edilmelidir.
Asgari ücret destek tutarının 1.1.2023’den bu yana 400 TL’dir.
Sigorta primine tabi tavan ücret bu yıl 75.060 TL’dir.
İşyeri ve parçalarının dışında kalan yerlerde işçilere verilen yemek bedelinin vergiden istisna sınırı 110 TL olarak uygulanmaktadır.
İşyerinde çalıştırılan engelliler için indirim tutarları bu yıl şöyle: Birinci derece engelliler için 4.400 TL; ikinci derece engelliler için 2.600 TL; üçüncü derece engelliler için ise 1.100 TL.
İşletmeler işçilerin işyerine gidip gelmesi için onlara yol ücreti veriyorlarsa vergiden istisna kısmın tutarı 56.000 TL olarak uygulanmaktadır.
1.1.2023-30.6.2023 tarihleri arasında işçilere ödenecek kıdem tazminatının tavanı: 17.904,62 TL. olmuştur. Bu arada belirtelim, tahakkuk eden fakat ödenmeyen kıdem tazminatlarının gider olarak yazılması mümkün değildir. Üstüne su içmeli!
Sendikalar hak olarak almayı koparmışlarsa, çalışanların aylık bordrolarına elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderleri ilgili yapılan ödemelerde aylık toplam 1.000 TL’ye dek olan kısmı istisna kapsamında bulunmaktadır. İşverenler açısından bu uygulamadan yararlanma zorunluluğu bulunmamaktadır. Çalışanlardan bununla ilgili herhangi bir belge istenmemektedir. Uygulama tarihi 30.06.2023 tarihine kadar olan ödemeleri kapsamaktadır. Çalışan maaşında bir artış olmadan sadece ücret ödeme kalemlerinin değiştirilmesi ile uygulamadan yararlanılamaz. 1.000 TL’yi aşan ödeme yapılması durumda, aşan kısım gelir vergisi ve SGK primine tabi tutulacaktır. 1.000 TL’ye kadar olan ödemeler gelir vergisi ve SGK primine tabi olmayıp, damga vergisine tabidir. Şunu da almasalar olmaz sanki!
Asgari ücret artınca haliyle işsizlik maaşı da aylık en düşük net 3.972,82 TL ve en yüksek 7.945,63 TL oldu.
Kadınların ve gençlerin işgücüne katılımını aynı zamanda istihdamı artırmak amacıyla düzenlenen 6111 sayılı SGK prim teşvikinden yararlanma süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmıştır. Yararlanacakların dikkatine!