2023’te iyi bir yaşam

Yılsonu / yılbaşı dileklerimizde mutlu bir yıl dilemek geleneğimiz oldukça yaygındır. Ancak ben mutlu bir yıl dilemek yerine okurlarımıza iyi yaşam unsurlarına, doyumlayıcı düzeyde iye oldukları bir 2023 diliyorum. Bunun gerçekleşmesi için çok istemek yeterli midir? Acaba ‘her şeyin gönlümüzce olması’ ile bu olanaklı mıdır? Ayrıca bu her şey nelerdir? Yeni yılın ilk yazısında bunu irdeleyelim mi?

İyi yaşamdan herkesin anladığı şeyin öznel anlamda farklılaşması çok doğal, ekinsel bir şey çünkü! Ancak iyi yaşamın nesnel anlamda veya toplumun ortak anlayışı çerçevesinde ele alınması ve tanımlanması da bir kerteye dek olanaklıdır.

İYİ YAŞAM UNSURLARI

GfK adlı araştırma kuruluşunun bir çalışması var: İyi Yaşam Unsurları (*dipnottaki kaynağa bakılabilir). GfK şirketi 17 ülkeden yaşları 15 ve üstü olan 23 bin kişiyle bir çalışma yapmıştı. Hemen kimileriniz merak edebilir, ne yazık ki Türkiye bu 17 ülke içinde yoktu. Kapsama alınan ülkeler şunlardı: Arjantin, Avustralya, Belçika, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Meksika, Hollanda, Rusya, Güney Kore, İspanya, Birleşik Krallık ve ABD.

Katılımcılara şu soru yöneltilmişti: ‘İyi yaşam kavramını düşündüğünüzde, sunulan çizelgeden hangilerini kişisel olarak düşünürsünüz, ilgilenmektesiniz ve sahip olmak istersiniz?’

17 unsurlu çizelge ise şöyleydi:

ARAŞTIRMANIN GENEL BULGULARI

Araştırmada en çok belirtilen beş unsur, iyi sağlık (yüzde 78), finansal güvenlik (yüzde 70) ve serbest zaman-eğlence zamanı (yüzde 64), mutlu bir evlilik (yüzde 60), turistik seyahat (yüzde 57) olarak çıkmıştı. Ardından gelenler ise kendi evine sahip olma (yüzde 54) ve kendi yaşamının denetimine sahip olma (yüzde 53), ilginç bir iş (yüzde 50) olmuştu.

Beklenenin aksine, insanların yarıdan azı çocuklar (yüzde 46), manevi zenginleşme (yüzde 39) veya hoş bir bahçe – avlu unsurlarını (yüzde 36) seçmişlerdi.

İnsanların dörtte birinden azı hoş elbiseler-aksesuar-mücevher (yüzde 24), kolej eğitimi (yüzde 23), son teknoloji elektronik ve diğer ev gereçleri (yüzde 23), lüks bir araba veya ikinci araba unsurlarını (yüzde 22) seçmişlerdi.

Gençler, bir kolej eğitimi unsurunun seçiminde başı çekerken, daha yaşlı gruplar da finansal güvenlik unsurunda başı çekiyorlardı.

Katılımcılara sunulan çizelgede bunların hiçbiri diyenler (yüzde 1) ve bilmiyorum (yüzde 1) yanıtını verenler de çıkmıştı.

CİNSİYETE GÖRE MANZARA

Cinsiyete göre tercihlerin değişmesi kimi okurların katılacağı, kimilerinin de katılmayacağı bir tablo olabilir. Tablo şöyle: (E: Erkek, K: Kadın ve rakamlar yüzde olarak.)

YAŞA GÖRE MANZARA

Sonuçlara göre, ilk iki unsurda (iyi sağlık ve finansal güvenlik) katılımcıların yaşları arttıkça seçim yapma oranlarında da artış gözüküyor. Üçüncü unsurdaki (serbest zaman-eğlence zamanı) oranlarda 15 yaşından başlayarak 50 yaşına dek artış var, sonra giderek 50-59 ve 60 yaş sonrası evrelerde düşüş vardı. Mutlu bir evlilik unsurunda seçim oranlarında düşüş 40 yaşından sonra başlıyordu! İlginçtir, manevi zenginlik de 50’den sonra düşüyordu. Hoş elbise-aksesuar-mücevher 15-19 ilk yaş grubundan başlayarak sürekli düşüyordu.

UNSURLARA GÖRE İLK ÜÇ ÜLKE

Ülke sonuçlarına göre hangi unsurların hangi ülkelerde en çok rağbet görmekte olduğu da önemli; ona da bakalım. (Ülke adlarının yanındaki rakamlar seçilme yüzde oranlarıdır.)

Son yılların en çok konuşulan ülkesi olan Çin’i manevi zenginlik unsuru dışında unsurlara göre ilk üç ülke tablosunda göremedik. Bunun neden(ler)i ayrıntılı bir sosyo-ekonomi-politik inceleme konusu olabilir. Kısaca manevi zenginlik dışında hiçbir şeyi abartmıyorlar diyebilir miyiz acaba?

SONSÖZ

Ülkemizde de TÜİK Yaşam Memnuniyeti çalışmaları yapıp sonuçları yayınlıyor ama böyle ayrıntılı çalışmalara gereksinim var. Umarız ilgililer bilgilenir ve sonra da ilgilenirler! Gerçeği ilgili egemenler biliyorlar da , göstermek isterlerse elbette bu gerçekötesi (gerçekdışı mı desek) çağında!

(*) https://www.gfk.com/insights/factors-that-make-up-the-good-life