2024’te Afrika’da bağımsızlık mücadelesi ivme kazandı

Son dört yılda Afrika’da yeni sömürgeciliğe karşı mücadele başarılar elde ederek devam ediyor. Öncesi de var elbette ama 2020’de Mali’de bir grup anti emperyalist devrimci subayın Fransız işbirlikçisi iktidarı yıkması, Fransa’nın üslerini kapatması ve askerlerini kovması Afrika’da yeni sömürgeciliğe karşı bir süreç başlattı.

Mali’de yaşananlar devletin, milletin desteğiyle yeni sömürgecilere karşı bağımsızlığını ve güvenliğini savunma ve sağlamada ordunun ne kadar önemli olduğunu gösterdi.

Mali’nin ABD ve Fransa’ya karşı mücadelesi ve zaferi bir model yarattı. Batı medyası askerler darbe yaptı diye verdi. Ama darbe emperyalizme karşı yapılmıştı. ABD ve Fransız emperyalistleriyle birleşen ve onların çıkarı için iktidarı ele geçiren askerler darbecidir.

Ama, emperyalist ve sömürgecilere karşı milletle birleşen ve halkın desteğini alan askerler devrimcidir.

SAHEL DEVLETLERİ KONFEDERASYONU KURULDU

Mali’den esen bağımsızlık mücadelesi Burkina Faso’da yankılandı. 2022’de Yüzbaşı İbrahim Traore’nin önderliğinde bir grup genç subay Fransız emperyalizmine büyük bir darbe vurarak iktidara geldi. Ve 2023’te Nijer’de Abdurrahman Tiani liderliğindeki askeri isyan Fransız işbirlikçisi iktidarı yıktı.

Afrika’da Fransız ve ABD emperyalizmine karşı mücadelenin bu üç öncü ülkesi 16 Eylül 2023 tarihinde, ülkelerinin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü savunmak, Batı destekli terörizme karşı mücadele etmek, ortak bir ordu kurmak ve dış politikada birlikte hareket etmek için Sahel Devletleri İttifakı’nı (AES) kurdu.

Fransa’nın kontrolündeki G5 Sahel - Sahel Beşlisi - ve Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğunu ECOWAS’tan ayrıldılar. Avrupa Birliği ile askeri-güvenlik alanı da dahil olmak üzere yapılan tüm anlaşmaları iptal ederek, askeri ve ekonomik alanda Çin, Rusya, Türkiye, Hindistan ve İran ile ilişkilerini geliştirerek BRICS’e katılmaya karar verdiler.

Bu üç ülkenin liderleri General Tiani, Albay Goita ve Yüzbaşı Traore 6 Temmuz 2024 tarihinde bir araya gelerek Sahel Devletleri Konfederasyonu'nun kuruluşunu ilan etti.

ÇAD VE SENEGAL FRANSIZ ASKERLERİNİ KOVMA KARARI ALDI

Afrika’da yeni bir dönem başladı. 2024’de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini Fransa’nın eski sömürgeleri Senegal’de Bassirou Diomaye Faye ve Çad’da Mahamat Idriss Déby kazandı. Cezayir’de Abdülmecid Tebbun ve Tunus’ta Kays Said yeniden seçildi.

2015'te Orta Afrika Cumhuriyeti, 2022'de Mali, 2023'te Burkina Faso ve Nijer'in ardından Çad ve Senegal de Fransız askerlerini ülkelerinden kovma kararı aldı. Sömürge sonrası askeri varlığın son kalıntıları olan Senegal'deki Ouakam ve Çad'daki N'Djamena Fransız askeri üsleri kapatıldı.

Dışişleri Bakanı 28 Kasım 2024 tarihinde yaptığı açıklamada “Çad Cumhuriyeti Hükümeti, Fransa Cumhuriyeti ile imzalanan savunma işbirliği anlaşmasını feshetme kararını ulusal ve uluslararası kamuoyuna bildirir.” dedi.

Çad Cumhurbaşkanı Mahamat Idriss Deby Ocak 2024’te Moskova’yı ziyaret etmiş ve mevkidaşı Vladimir Putin ile iki ülke arasında stratejik ilişkileri güçlendirme kararı almıştı. Aynı gün Senegal Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye’dan “Senegal bağımsız bir ülkedir, egemen bir ülkedir ve egemenlik egemen bir ülkede askeri üslerin varlığını kabul etmez.” açıklaması geldi.

Faye, “Senegal hiçbir yabancı gücün himayesinde değildir. Tüm ortaklıklara açık bir ülkedir ve tarafsız bir konuma sahiptir.” dedi.

YAPTIRIMLAR AFRİKA-RUSYA İLİŞKİLERİNİN GELİŞMESİNE YARADI

Ukrayna savaşında ABD’nin Rusya’ya karşı uyguladığı yaptırımlara Afrika ülkelerinin çoğu katılmamış ve Rusya ile ilişkilerde önemli adımlar atılmıştır.

Çad ve Senegal’in Fransız askerlerini kovma kararını açıkladıkları gün, Rusya'nın Enerjiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Aleksander Novak başkanlığında geniş bir Rus heyeti Mali, Burkina Faso ve Nijer’i ziyaret etti.

Novak’ın bu ziyaretinde Sahel bölgesinde özellikle Batı destekli terörle mücadele bağlamında askeri işbirliğini geliştirmek, ekonomik kalkınmaya yönelik enerji, altyapı ve tarım sektörlerinde yatırım konuları ele alındı.

ABD VE FRANSA TERÖR ÖRGÜTLERİNE DESTEĞİ İLE SAHNEDE

Sahel bölgesinde yenilen ve kapı dışarı edilen ABD ve Fransız emperyalistleri bölgede kendi kurdukları, eğittikleri ve finanse ettikleri ayrılıkçı ve cihatçı terör örgütlerini yeniden harekete geçirdiği görülüyor.

2011’de Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi'nin NATO tetikçisi Fransa tarafından katledilmesiyle başlayan Afrika’da terör örgütlerinin özellikle Sahel bölgesine yayılması ABD ve Fransa desteğiyle olmuştu.

Ayrılıkçı ve cihatçı terör örgütleri başını ABD’nin çektiği Batılı emperyalist ülkelerin kullandığı en önemli araçlardan biri olmuştur. İşgallerle, darbelerle, etnik ve dini temelde oluşturdukları terör örgütleri ile kışkırtma ve istikrarsızlık yaratarak bu ülkeler üzerindeki etkilerini sürdürmeye çalışmışlardı.

FRANSA AFRİKA KOMUTANLIĞI KURULDU

Rusya’nın askeri alanda önemli bir etkiye sahip olması ABD ve Fransa’yı (NATO da diyebiliriz) rahatsız etti. Afrika’da Rusya ve Çin’in önünü kesmek, Ordu-Millet işbirliği ile kurulan Sahel devletlerini ayrılıkçı ve cihatçı terör örgütleriyle istikrarsızlaştırmak için yeni bir askeri strateji belirledi.

Fransa, ABD Ordusu'nun Afrika için birleşik komutanlığı olan AFRICOM'a benzer Afrika için bir komutanlık kurdu. Fransa Afrika Komutanlığı'na (CPA) Fransız varlığının “operasyonel kontrolünden” sorumlu olacak. Cibuti, Fildişi Sahili ve Gabon’da bulundurduğu askerlerini iyi eğitimli istihbarat ve mobil özel kuvvetlerden oluşturacak. Destekledikleri yerel terörist gruplar da Rusya karşıtı bir vurucu güç olarak harekete geçirildi.