22 Kasım 2024 Cuma
İstanbul 17°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

ABD’de Biden senaryoları

Ali Rıza Taşdelen

Ali Rıza Taşdelen

Gazete Yazarı

A+ A-

ABD’nin Afganistan yenilgisi Batı dünyasında bir şaşkınlık yaratırken, ABD’de de Biden’a karşı dozu giderek artan bir tepkiye dönüştü.

Biden'ın görevden azli, hatta istifasının senaryoları konuşuluyor. Görevlerini yerine getirmek için giderek daha belirgin hale gelen zihinsel ve fiziksel yetersizlik durumu, yenilgi öncesi de dile getiriliyordu.

Özellikle Cumhuriyetçiler, ABD’nin apar topar Afganistan’dan kaçmasının, kendi askerleri ve Afgan işbirlikçilerinin tahliyesinin iyi planlanmamasının, Kabil Havaalanı ve çevresindeki patlamalarda 13’ü ABD askeri olmak üzere 200’e yakın insanın yaşamını yitirmesinin faturasını Biden’a ödetecek gibi görünüyor.

CUMHURİYETÇİLERDEN BİDEN’A İSTİFA ÇAĞIRISI

Eski ABD Başkanı Trump, "Joe Biden'ın Afganistan'da yaptığı, Amerikan tarihinin en büyük yenilgilerinden biri olarak tarihe geçecek!" diyerek Biden’ın istifasını istemişti.

Kabil saldırısından sonra da art arda Cumhuriyetçi senatörlerden Biden’ın istifa etmesi veya görevden alınması yönünde açıklamalar geldi.

Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham "Joe Biden tüm Amerikan vatandaşlarını ve bizimle birlikte savaşanları tahliye edemezse, bunlar katledilecekler ve Joe Biden ciddi bir suç işlemiş olacak. Anayasada belirtildiği şekilde görevden almayı gerektirecek bir suç.” ifadelerini kullandı (francesoir.fr). Temsilciler Meclisinde Cumhuriyetçi Parti’nin üç numaralı ismi Elise Stefanik, Twitter hesabından “Joe Biden’ın ellerinde kan var” açıklamasında bulundu. Senatör Josh Hawley, “Afganistan’daki korkunç başarısızlıktan sorumlu olan Demokrat Başkanın istifa etmesi gerektiğini” söylerken bir başka Cumhuriyetçi Marsha Blackburn, “Biden yönetiminin tüm üst düzey yetkililerini istifa etmeye” çağırdı (lalibre.be).

GÖREVDEN AZLİ Mİ, İSTİFA MI?

France Soir gazetesinde Anthony Lacoudre’ın “Joe Biden: Hörevden azli mi, istifa mı? Demokratların İmkânsız İkilemi” başlıklı yazısında, “Joe Biden'ın anlaşılır bir cümle kuramadığını, gerçek dünyadan kopuk olduğunu, entelektüel yetisini kullanamadığını, farklı seçenekleri değerlendiremeyeceği ve danışmanlarının tavsiyelerini özümseyemeyeceğini, eylemlerinin (veya eylemsizliğinin) sonuçlarını anlayamayacağını ve bunun ülkeyi büyük bir tehlikeye sokacağını” belirtiyor.

Lacoudre, “Kasım 2022 ara seçimlerinin ardından Cumhuriyetçiler Kongre'nin her iki kanadında da çoğunluğu yeniden kazanırsa, Joe Biden'a karşı derhal bir azil davası açılacağına şüphe yok” diyor ve dava açmak için Biden’in aleyhine yeteri kadar kanıt olduğunu belirtiyor. İkinci seçenek olarak, “Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in Biden’ı -ara seçimlerden önce- Anayasa'nın 25. Ek Maddesinde öngörülen görevden alma prosedürüne başvurması olacaktır” diyor.

Her iki hipotezin de “Biden’ın aşağılanmasına yol açacağını” belirten Lacoudre, çevresinin “kendisini istifaya ikna etmesini sağlayabileceğini” ifade ediyor. Her halükarda Biden’ın görevini sonuna kadar götüremeyeceğinin altı çiziliyor.

ABD’DE İÇ KARGAŞALIĞA DOĞRU

Dışarıda yenilen ve çıkmaza giren ABD’yi içeride de kargaşalar beklemektedir. Özellikle son dönemde artan koronavirüs vakaları (günde ortalama 100 bin, hızla yayılan delta varyantıyla birlikte önümüzdeki aylarda 200 bin olarak öngörülüyor) ve yeterli sağlık hizmeti alamayan geniş halk kitleleri, ekonomik sıkıntı ve işsizlik vs. içeride huzursuzluğun artacağının göstergeleri.

Var olan bu sorunlara bir de başkanlık gibi önemli bir siyasi sorunun eklenmesi, ABD’yi içeride belirsizliklerin beklediğinin işaretlerini veriyor.