ABD'nin Suriye'deki kırmızı çizgisi aşıldı

M. Birol Güger

6 yıldan bu yana devam eden Suriye iç savaşında, sahadaki güçlerin adeta burun buruna geldiği cephelerden sonuncusu da ülkenin 7. büyük kenti Deyrizor oldu.

Suriye ordusu 5 Eylül'de, batıdan doğuya doğru IŞİD'i süpürerek ilerleyen kuvvetlerinin yardımıyla kentte bulunan 137. Tugay'la buluştu ve böylelikle, 3 yıldan fazla süredir devam eden IŞİD ablukası da kırılmış oldu (1).

Ordu birlikleri, takip eden günlerde de Rus Hava-Uzay Kuvvetleri'nin yoğun taaruzu eşliğinde, kentin güneydoğusundaki, Suriye ordusuna ait hava üssüne uygulanan ablukanın kırıldığını duyurdu (2).

Bu gelişmelerle birlikte Suriye ve müttefikleri, Deyrizor'un, Fırat nehriyle ayrılan Batı yakasında büyük ölçüde kontrolü sağladı.

IŞİD, KURŞUN ATMADAN ÇEKİLDİ

Öte yandan, ABD'nin güdümündeki PKK/PYD unsurları da 11 Eylül'de sürpriz bir şekilde kentin kuzeydoğu yönünden 1 günde 45 km ilerleyerek Deyrizor'un 6 kmdışındaki 'sanayi alanı ile tekstil depoları'na ulaştı (3).

PKK/PYD unsurlarının, 'Cezire Operasyonu' adını verdiği bu operasyonda, kayda değer bir IŞİD direnişi ile karşılaşmaması akıllara, Mayıs ayı sonunda Rusya Savunma Bakanlığı tarafından yapılan; yine aynı tarihte Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov tarafından da teyit edilen "PKK/PYD ve IŞİD anlaştı" açıklamalarını getirdi (4).

IŞİD militanlarının tek kurşun atmadan Deyrizor'un güneyindeki Ebu Kemal bölgesine çekildikleri bilgisi basında geniş yer buldu.

SURİYE ORDUSU FIRAT'IN BATISINA GEÇTİ

Bütün bu gelişmelerin ardından, son ve en önemli gelişme Cuma günü dünya basınının gündemine oturdu. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zaharova basına yaptığı açıklamada, "Suriye hükümet güçleri, Deyrizor'daki büyük zaferlerinin ardından, IŞİD'e bağlı teröristleri ülkenin doğu yakasından da temizlemeye devam ediyorlar" dedi ve ekledi, "İl merkezinin kenar mahalleleri özgürleştirilmiştir. İleri birlikler başarılı bir şekilde Fırat'ı geçerek, kentin doğu yakasında mevzileniyor (5)."

Bu açıklamayla birlikte, Suriye ordusunun Fırat'ın doğu yakasına geçerek IŞİD ve PKK/PYD unsurlarına karşı mevzilendiği netlik kazandı.

RUS UÇAKLARI PKK/PYD'Yİ VURDU

Ardından ajanslar, Suriye ve Rus Hava Kuvvetlerine bağlı savaş uçaklarının, Deyrizor'un doğu yakasındaki Sina bölgesinde konuşlu PKK/PYD hedeflerini vurduğu bilgisini geçti (6). Ortadoğu merkezli Al Masdar haber sitesi, PKK/PYD unsurlarının, Suriye veya Rusya'ya ait hava araçları tarafından 16 Eylül'de yerel saatle 3:00civarında bombalandığını duyurdu. Bölge kaynakları operasyonda ölü ve yaralılar olduğunu bildirdi.

Dün gece operasyonla ilgili açıklama yapan ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, PKK/PYD'ye mensup 6 teröristin ölümüyle sonuçlanan saldırının Rusya tarafından, üstelik 'örgüte danışmanlık hizmeti veren, Koalisyon'a bağlı güçlerin oldukça yakınında gerçekleştirildiğini' duyurdu (7).

Dolayısıyla, ABD'nin kırmızı çizgileri aşılmakla kalmadı, bölgedeki birlikleri de ağır bir kayıp yaşamaktan kıl payı kurtuldu.

ABD'NİN KIRMIZI ÇİZGİSİ HÜKMÜNÜ YİTİRDİ

Bilindiği üzere, 'Suriye ordusunun Fırat'ın doğu yakasına geçmemesi', sahada PKK/PYD'yi destekleyen ABD'nin sözde kırmızı çizgilerinden biriydi.

ABD tarafından IŞİD'le mücadele adı altında kurulan uluslararası koalisyonun Komutan Yardımcısı Robert Jones, 17 Ağustos'ta yaptığı bir açıklamada açıkça, "Suriye ordusunu, uçuşa yasak bölge olması sebebiyle, Fırat'ın doğu yakasına geçmesine izin vermeyeceğiz demişti."

Robert Jones,
We will not allow the Syrian regime forces to bypass the Euphrates River this region is a no -fly zone pic.twitter.com/zBdqA5Vb1t

— Dr Abdulkarim Omar (@abdulkarimomar1) 17 Ağustos 2017

Dr. Abdulkarim Omar - PKK/PYD Cezire Kantonu Dışilişkiler Eş Başkanı

ABD'nin Suriye'deki kırmızı çizgisi, Suriye ve müttefiklerinin kararlı tutumuyla hükümsüz kılındı.

DEBKA: SURİYELİLER GEÇTİ, PENTAGON İZLEDİ

İsrail istihbarat örgütü Mossad'a yakın haber sitesi Debka'da yer alan bir analize göre, Suriye ordusu ve 'Lübnan Hizbullahı'na bağlı güçler 15 Eylül itibariyle, Rus MiG-29SMT savaş uçaklarının korumasında, Rus yapımı seyyar köprülerle Fırat'ın doğu yakasına geçmeye başladı (8).

Debka'ya göre, çift motorlu MiG-29SMT'lerin tercih edilme sebebinin başında, söz konusu jetlerin ABD'nin bölgede kullandığı F-18'lerin muadili olması geliyordu. Keza, koalisyon komutanı Jones'un 'Fırat'ın doğusuna geçeni vururuz' tehdidi de, MiG-29'ların bölgeye intikalinin hemen ardından gelmişti.

Debka'dan elde ettiğimiz bilgilere göre, ABD'nin keşif uçakları seyyar köprülerin kurulduğunu gözlemlemiş ancak Pentagon karargahındaki yetkililer olayı sadece izlemekle yetinmişti.

SURİYE-IRAK SINIRINDA 'BÜYÜK RANDEVU' HAZIRLIĞI

Debka'ya göre, yakın zamanda Fırat'ın doğusunda da hakimiyeti ele alacak olan Suriye ve müttefikleri bu hamlenin ardından Suriye-Irak sınır hattında, IŞİD'in yoğun bir şekilde mevzilendiği Ebu Kemal kasabasına intikal edecek.

Suriye ordusunun sahadaki önemli müttefiklerinden biri olan Iraklı Haşdi Şabi milislerinin de sınırın Irak tarafından bu bölgeye doğru ilerledikleri biliniyor. Debka'ya göre, Iraklı milisler ve Suriye ordu güçleri sınırda büyük randevuya hazırlanıyor. Bu buluşmanın gerçekleşmesi ise 'İran-Irak-Suriye arasında her türlü malın sevk edildiği ana ikmal hattının açılması' anlamına geliyor.

Şüphesiz bu durum en çok İranlı generallerin her fırsatta 'yok edeceklerini' söyledikleri İsrail'i tedirgin ediyor. Bu sebeple de İsrail Savunma Güçleri (IDF), savaşı lehlerine çevirmek için her yolu deniyor.

BİR SONRAKİ HEDEF HASEKE

Konuya ilişkin görüşlerini aldığımız, Şam Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Yuva'ya göre, Deyrizor'da ablukaya alınan IŞİD'e bağlı lider kadrolar, ABD askeri helikopterleriyle çeşitli noktalara sev ediliyorlar. Teröristlerin, Ürdün'ün başkenti Amman'ın yanı sıra Irak sınırına yakın bölgelere sevk edildikleri de gelen bilgiler arasında.

Yuva'ya göre, "Suriye ordusu ve müttefikleri Deyrizor'da hakimiyet sağlar sağlamaz kuzey batı yönündeki Haseke'ye yönelecek. Ordunun, kontrol altında bulundurduğu Haseke kent merkezinin çevresindeki PKK/PYD ablukasının dağıtılması halinde ise Kuzey Irak'tan, Suriye'nin kuzeyindeki Kürt bölgelerine uzanan ABD'ye ait ikmal hatları ağır darbe yiyecek".

Suriye ordusu ve müttefiklerinin doğrudan ABD'nin kontrolündeki güçleri hedef alıp almayacağını sorduğumuz Yuva, "Tereddütsüz vuracaklar" dedi. Suriye ve Rus hava kuvvetlerinin geçen 2 gün içinde PKK/PYD unsurlarına yönelik gerçekleştirdikleri ağır hava saldırıları Yuva'yı kuvvetli bir biçimde doğruluyor...

NİHAİ HEDEF, SURİYE'NİN TAMAMINI ÖZGÜRLEŞTİRMEK

Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Faysal Mikdat, Suriye ordusunun Deyrizor zaferinin ardından El Masdar'a yaptığı açıklamada, Deyrizor zaferiyle birlikte, 'bir sonraki adımda Haseke'ye yönelecek olan hükümet güçlerinin önlerinin açıldığını' söyledi. Suriye devletinin Fırat'ın batısına razı olduğuna yönelik spekülasyonlara da cevap veren Mikdat, "Suriye'nin tamamı Suriye ordusunun denetimine girecek, Suriye bayrağı her yerde dalgalanacak" dedi.

Mikdat sözlerinin devamında, "ABD güçleri iyisi mi Suriye topraklarını kendi istekleriyle terk etsinler, aksi takdirde, 'işgalci güçler' olarak muamele görecekler"dedi.

Aydınlık'a konuşan Yuva bu bağlamda, Suriye ordusunun Haseke'ye uzanan bir koridor açarak ablukayı kırmasının, ABD'nin oksijen borularının kesilmesi anlamına geleceğini belirtti.

Suriye, Rusya ve İran'ın ciddi bir savaş planı üzerinde çalıştıklarının da altını çizen Yuva, bu plandan asla taviz verilmeyeceğini de sözlerine ekledi.

***

Kaynaklar

(1) Suriye ordusunun Deyrizor zaferinin kodları

(2) Deyrizor hava üssünde kuşatma delindi

(3) IŞİD, Deyrizor'u kurşun atmadan PKK'ya teslim ediyor

(4) Lavrov: IŞİD'in YPG ile anlaştığına dair güvenilir veriler var

(5) Russia: Syria Government Forces Now on East Bank of Euphrates River

(6) Suriye ve Rus uçakları ABD destekli YPG'yi vurdu!

(7) Pentagon: Rusya PKK/PYD'yi vurdu

(8) Syrian/Hizballah troops cross Euphrates to east