Beş yıllık faturayı yeşile yatıralım enerjide ithalatı yüzde 90 azaltalım

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi, ‘2053 Net Sıfır: Türkiye Elektrik Sektörü İçin Yol Haritası’ raporunu yayınlandı. Rapor dün düzenlenen bir toplantı ile kamuoyuna da sunuldu. Çalışmada, Türkiye’nin tamamen karbonsuzlaşmış bir enerji sistemine geçişinde elektrik sektörünün rolüne odaklanıldı. Türkiye’de öncelikle elektrik üretiminin karbondan arındırılması gerektiği vurgulanırken, bu konuda bir yol haritası oluşturuldu. Buna göre 2053'e giden yolda 526 milyar dolarlık bir yatırıma ihtiyaç var. Şayet bu yatırımlar kademeli olarak yapılabilirse 2053'e gelindiğinde Türkiye'nin enerji üretiminde ithal kaynakların payı yüzde 69'dan yüzde 9'a düşürülebilecek.

Sadece geçen yıl enerji ithalatına 100 milyar dolardan fazla ödeyen ve enerji fiyatları böyle giderse bundan sonra her yıl bu kadar dövizi ithalata harcamak zorunda kalacak Türkiye'nin, beş yıllık enerji ithalat faturası kadar bir parayı dönüşüme harcamasıyla ithalat faturasını sonraki yıllarda sıfırlarken aynı zamanda karbonsuzlaşması demek. Eğer Türkiye bu yatırımları yapmakta bugünden başlamak üzere gecikirse son on yılda 215 GW'lık bir kurulum yatırımı yapması gerekecek ki bu ne teknik anlamda ne ne mali anlamda imkansız.

BAŞIMIZA NELER GELECEK?

Raporda yer alan bazı bulgular ise şöyle:

*2025 yılında zirve yapacak emisyonlar, tüm sektörlerde fosil yakıt kullanımının azalmasına bağlı olarak 2030’dan sonra hızla düşüşe geçebilir.

*Net sıfır emisyon hedefine ulaşabilmek için 2020-2055 boyunca elektrik sistemine yıllık 15 milyar dolarlık yatırım gerekiyor.

*2053’te toplam elektrik üretiminde rüzgar ve güneş enerjisi dahil yenilenebilir enerji kaynaklarının payı yaklaşık yüzde 90’a ulaşacak.

*2053’te gaz şebekesinde yurt içinde üretilen e-yakıtlar kullanılacak ve enerji dönüşümüyle birlikte 2020’de yüzde 69 olan enerji ithalatı yüzde 9 seviyelerine düşebilecek.

*Enerji dönüşümü eylemleri gecikirse, 2053 yılına kadar elektrik sektöründeki kümülatif karbon emisyonları yüzde 46, 2031 ile 2055 döneminde enerji ithalat maliyetleri yüzde 20 daha yüksek gerçekleşecek.

FENA DURUMDA DEĞİLİZ

2022 yılı sonu itibarıyla, Türkiye elektrik kurulu gücünün yaklaşık yüzde 54’ü yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşuyor. Toplam elektrik üretiminde ise yenilenebilir enerjinin payı yüzde 40 civarında. Rapora göre, söz konusu rakamlar Türkiye elektrik sisteminin şimdiden düşük karbonlu teknolojilere başarılı bir geçiş sürecinde olduğunu gösteriyor. Ancak halihazırda elektrik, Türkiye’nin toplam nihai enerji tüketiminde yaklaşık yüzde 20 paya sahip, kalan bölümünü ise binalarda, ulaştırmada ve imalat sanayinde ağırlıkla fosil yakıtlardan elde edilen enerji kullanımı oluşturuyor.

Toplantıda konuşan SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Yönlendirme Komitesi Başkanı Selahattin Hakman, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefine ulaşabilmesi için, yenilenebilir enerji kaynaklarının sisteme azami entegrasyonun sağlanması gerektiğini söyledi. Toplantıda konuşan SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Direktörü Alkım Bağ Güllü de, “Sadece Türkiye değil, tüm dünya enerji arz güvenliğini sağlamak ve temiz, yerli ve ucuz enerji üretimi için çalışıyor. Türkiye, iklim değişikliğiyle mücadele için yeni kurumsal çerçevelerin oluşturulmasında önemli ilerleme kaydetti.” mesajı verdi.