Bilim tarihi dikkatli araştırılmalıdır! - 2

(Mektup)
New York City
15 Eylül 2012
Sayın Editör:
“Yeni Ateistler’e Marxist Eleştiri’ yazısının Birinci ve ikinci bölümlerini okumaktan zevk aldım ve son bölümünü sabırsızlıkla bekliyorum. Yazının birinci bölümü Richard Dawkins’in, kamu okullarında evrimin öğretilmesini savunduğu için ‘Darwin’in Rottweiler’i olarak saygınlık kazandığından sözediyor. Yedi yıl önce Dawkins’i, yaradılışçılara karşı savaştığı için ‘Evrim Savaşları: Dinsel Tepkiler ve Irksal Baskılar - Charles Darwin’e Selam!’ (The Evolution Wars: Religious Reaction and Racist Oppression-Hail Charles Darwin! - Workers Vanguard, No.854, 16 Eylül 2005) makalesiyle selamlamıştık. Bu nedenle, şimdi 2005 yılı makalemizde, Karl Marx’ın Kapital’in ikinci cildini Darwin’e ithaf ettiğini yanlış bir biçimde dile getirdiğimiz için küçük bir düzeltme zamanı geldiğini düşünüyoruz.
“Yaptığımız bu yanlışın kaynağı, Stephan Jay Gould’ın Darwin’den Beri (Ever Since Darwin) adlı kitabının ilk baskısıdır. Gould daha sonra yaptığı yanlışı düzeltti (değişiklik yaptığını onamadan). Hiç de zekice olmayan bir biçimde biz, Gould’un bu erken dönem kitabına güvenip makalemize, ‘Darwin’in organizmalarla çevreleri arasındaki sürekli etkileşime ilişkin bulgusu, Karl Marx ve Frederick Engels tarafından coşkuyla karşılanmıştır. Gould’a göre, Marx, Kapital’in ikinci cildini Darwin’e ithaf etmeyi önermişti (Darwin de kitabı okumadığı için bu öneriyi reddetmişti)’ biçiminde not düşmüştük. Ancak Gould, düzeltilmiş olan (revised) Darwin’den Beri adlı kitabına, ‘Marx’ın Kapital’in ikinci cildini Darwin’e ithaf ettiği (ve Darwin’in bu öneriyi reddettiği) yaygın inancı yanlış olduğunu gösterdi. Ancak Marx ve Darwin’in mektuplaştığı ve Marx’ın Darwin’e saygı duyduğu biliniyor’ biçiminde not düştü.
“Gould çok ilginç bir deneme eserinde, ‘Marx’ın Cenazesindeki Darwinci Beyler: Evrimin En Tuhaf Eşleşmesinin Çözümü’, bu konuyu ayrıntılarıyla inceliyor. 1939 yılında yazdığı Marx’ın biyografisi adlı eserinde Isaiah Berlin, ‘Marx ile Darwin arasında çok benzerlik olduğuna’ ve Marx’ın Kapital’in ikinci cildini Darwin’e ithaf ettiğine değinmişti.
“Gould’un deneme eserinde konuyla ilgili paragraflar aşağıda:
“Marx’ın ithaf önerisine ilişkin öykü, Darwin’den Marx’a yazılmış izlenimi veren, ancak Marx’ın adını geçmeksizin, ‘Sayın Bay’ diye başlayan ikinci mektup, Amsterdam’daki Uluslararası Toplum Tarihi Enstitüsü’nde ortaya çıkınca, güvenilirlik kazandı. 13 Ekim 1880 tarihinde yazılmış olan bu mektupta önerilen ithaf Darwin tarafından kibarca reddediliyordu: ‘Kitabın belli bir bölümünün veya tamamının tarafıma ithaf edilmemesini yeğlerim (böyle bir niyetinizin olması beni onurlandırmış olmasına karşın) çünkü, kitabınız hakkında hiçbir şey bilmediğim için ithafa olur vermem kitabınızı genel olarak onaylıyorum anlamına gelecektir...’.
“Bu uzun öyküyü özetleyecek olursak, 1970 li yılların ortalarında birbirinden bağımsız olarak çalışan bu iki biliminsanı aynı anda bu yanlışın komik kaynağını keşfettiler...Marx’ın kızı Eleanor, İngiliz sosyalisti Edward Aveling’in evli eşi oldu. Bu evli çift, Marx’ın makalelerini ve mektplarını birkaç yıl koruma altına aldılar. 1880 yılında yazılmış olan ve Darwin’in Aveling’e gönderdiği mektup Marx’ın koleksiyonuna girmiş olmalı. 
“Aveling, radikal ateistler grubunun bir üyesiydi. Aveling, Darwin’e ilişkin bir kitabın editörlüğünü yapıyor ve kendisine ithaf etmek için Darwin’in onayını almayı düşünüyordu. Aynı zamanda yazdığı kitabın toplumsal olarak ne anlama geldiği konusunda Darwin’in görüşünü almayı amaçlıyordu. 1881 yılında yayınlanan Öğrencilerin Darwin’i (The Students’ Darwin) Uluslararası Bilim ve Özgür Düşünce Kitaplığı’nda yer aldı...Darwin’in (esas konusu din olmayan Marx’ın Das Kapital’i için yazmadığı) Aveling’e yazdığı mektup şu şekilde son buluyordu: 
‘Dahası, tüm konularda özgür düşünceyi kuvvetle desteklememe karşın, bana öyle geliyor ki (doğru veya yanlış) Hristiyanlığa ve dinsel inanca karşı dolaysız savlar kamu üzerinde herhangi bir etki yapmayacaktır. Düşünce özgürlüğü, bilimin ilerlemesine bağlı olarak, insanların uslarını yavaş yavaş aydınlatmayla yüceltilir. Bu nedenle ben dinsel konularla ilgili yazmaktan kaçınır, yazılarımı bilimsel alanla kısıtlarım’.”
Yoldaşça sevgilerle Richard G.
Kaynak: http://www.icl-fi.org/english/wv/1009/darwin-ltr.html
Workers Vanguard No. 1009