Borçların bitirdiği rüya
İki kez Asya Şampiyonlar Ligi Şampiyonu olan bir takım. Kadrosunda Brezilya'dan Elkeson ve Luiz Muriqui ile Arjantin'den Dario Leonardo Conca gibi önemli oyuncular yer alıyordu. Eski adı Evergrande olan Çin’in Guangzhou Kulübü ağır borç yükü nedeniyle zafer dolu 32 yılın ardından kapandığını açıkladı.
Çin'in en çok şampiyonluk kazanan futbol kulübünün çöküşü, ülkenin yerel lig sistemi için sert bir uyarı oldu. Uzmanlar futbolun kalıcı canlılığı için daha rasyonel ve sürdürülebilir bir yaklaşım çağrısında bulunuyor.
8 kez Çin Süper Ligi (CSL) Şampiyonu olan Guangzhou FC'nin kapanması; beklenen ancak yine de şoke edici bir gelişme oldu. Taraftarlar devin düşüşüne üzülürken, eleştirmenler Çin liglerinin “büyük harcama döneminin” sonuna işaret ediyor.
Eskiden Guangzhou Evergrande olarak bilinen kulüp, ağır borçlar nedeniyle 2025 sezonuna katılmak için Çin Futbol Federasyonu'nun mali incelemesinden geçemediğini ve bu nedenle kapanacağını duyurdu. Bu, taraftarlarına kıta sahnesinde bolca sevinç ve gurur yaşatan 32 yıllık tarihi bir yolculuğun ani bir şekilde sona ermesi anlamına geliyor.
Kulüp tarafından yayınlanan açıklamada, “kulübün tüm olası kaynaklardan fon toplama çabalarına rağmen, önceki sezonlardan kaynaklanan ağır mali yüklerin sonucu olan borçlarını zamanında ödeyemediği” belirtildi. Açıklamada, “Sadık taraftar kitlemize içten özürlerimizi iletiyor ve tüm taraftarların anlayışı ve affı için çok teşekkür ediyoruz” ifadesine yer verildi.
MALİ ÇÖKÜŞ
Uzun süreli mali sıkıntılar, 2021'deki çöküş ve geçen yıl Ocak ayında ana şirketi Guangzhou Evergrande Emlâk Grubu’nun nihai tasfiyesi kulübün geleceği konusunda yaygın endişelere yol açmıştı. 2022'nin sonunda, Çin Süper Ligi’nden ikinci kademedeki Çin Birinci Ligi’ne düşürüldü. Çin'in tüm futbol ligi sistemindeki gelir sıkıntısı nedeniyle işler daha da kötüleşti.
Çin futbol piramidinin zaten kırılgan olan mali durumu, pandemi nedeniyle ağır bir darbe aldı ve uzun bir yatırımcı listesi birbiri ardına futboldan çekildi. Kulüpler ve oyuncular, özellikle de bazı pahalı yabancı oyunculara ödenmemiş ücretler konusunda yaşanan bir dizi anlaşmazlık uluslararası medyaya taşındı.
Çin Futbol Federasyonu, Guangzhou'yu 20 Aralık'ta yaptığı ilk incelemede lige katılabilecek finansal yeterliliği olan kulüpler listesine almıştı. Bunun üzerine Evergrande’in eski oyuncusu olan Çin milli takımının forveti Wei Shihao, 2022’deki küme düşme sezonundan uzun süredir gecikmiş ücretlerini gerekçe göstererek bu kararı sorguladı ve Weibo'da şu gönderiyi paylaştı: "Guangzhou nasıl geçti?"
Bu arada Birinci Lig takımı Cangzhou Mighty Lions ve Üçüncü Lig takımı Hunan Billows da yeni sezon için finansal gereklilikleri karşılayamadıkları için kapandıklarını açıkladılar.
Bir zamanlar nakit zengini yatırımcılara ve sahiplere güvenen Çin Süper Ligi kulüpleri, 2010'larda kıta sahnesinde kısa süreli bir başarı elde etti. Bu başarı, sırasıyla İtalya'dan Dünya Kupası kazanan Marcello Lippi ve Brezilya'dan Luiz Scolari liderliğindeki Guangzhou'nun 2013 ve 2015'teki Asya Şampiyonlar Ligi zaferleriyle ve yüksek profilli yabancılarla dolu pahalı kadrolarla desteklenerek elde edildi.
RENKLİ GÜNLER
Perakende ve gayrimenkul sektörlerinden milyoner sahipler tarafından finanse edilen Çin kulüplerinin cazibesi, 2016'da Avrupa'nın en iyi yıldızlarının bile reddedemeyeceği seviyeye çıktı. Alman spor sitesi Transfermarkt'a göre, o sezonun kış transfer döneminde Çin Süper Ligi kulüpleri toplam 334 milyon avro gibi şaşırtıcı bir miktar harcadı ve bu, o dönemde dünyadaki ligler arasında en yüksek rakamdı.
Arjantinli Carlos Tevez, Belçikalı Axel Witsel ve Brezilyalı oyuncular Oscar, Alexandre Pato ve Paulinho gibi isimler göz kamaştıram transfer ücretleri karşılığında Çin Süper Ligi’ne katıldı. Harcama çılgınlığı sırasında büyük isimli transferlerin sonuncusu olan Chelsea’nin eski orta saha oyuncusu Oscar geçen ay Çin Süper Ligi kulübü Shanghai Port'a veda ederek yetiştiği Sao Paulo'ya geri döndü. Böylece Oscar Çin liglerinin nakit enjeksiyonlu patlamasının altın çağına tanıklık ettiği sekiz yıllık Çin macerasını tamamladı.
FEDERASYONUN AÇIKLAMASI
Şu anda, Çin'de çok ünlü bir yabancı oyuncu top koşturmadığından Çin Futbol Federasyonu tüm kulüpleri makul yatırımlar yapmaya ve uzun vadeli başarı için gençlik gelişimine ve daha sürdürülebilir operasyonlara daha fazla odaklanmaya çağırdı.
Federasyonun açıklamasında, “Kulüpler yalnızca uzun vadeye odaklanarak, mali operasyonlarının durumunu sağlıklı tutarak ve gençlere sabırla yatırım yaparak sağlam bir gelecek inşa edebilirler” dendi.
Aşırı harcamaları azaltmaya yardımcı olmak için federasyon geçen ay, 2025 sezonunda, ilk olarak 2020'de uygulanan Süper Lig’deki maaş sınırının devam edeceğini duyurdu. Bu sınırlama, bir yerli oyuncunun yıllık maaşını vergiden önce 5 milyon yuan (682 bin 520 dolar) ve her kulübün tüm yabancı oyuncularının maaşlarına yaptığı toplam harcamayı vergiden önce 10 milyon avro ile sınırlandırıyor.
ESKİ FUTBOLCUNUN ÇAĞRISI
Manchester City’nin eski defans oyuncusu ve 2002'de Çin'in Dünya Kupası kadrosunun önemli ismi Sun Jihai, Çin kulüplerinin kalıcı başarı elde etmek için oyunun temelini geliştirmeye daha fazla yatırım yapması gerektiğini vurguluyor.
Sun, son yıllarda memleketi Liaoning eyaletinde, Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi’nde ve Yunnan eyaletinde gençlik eğitim programları yürütüyor.
Sun, “Belki de elit seviyedeki sonuçlara gereğinden fazla takıntılı olduk. Şimdi gerçeklerle ilgilenmenin, yani uzun vadeli planlar ve tutarlı çabalarla gençlik eğitimi ve lig gelişimi üzerinde çalışmanın zamanı” diyor.