'Bu günler kurun iyi günleri olarak hatırlanabilir!'

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Mart 2018 dönemine ilişkin ödemeler dengesi verileri açıklandı.

Buna göre, cari işlemler açığı, Martta geçen yılın aynı ayına kıyasla 1 milyar 695 milyon dolar artarak 4 milyar 812 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda, 12 aylık cari işlemler açığı 55 milyar 380 milyon dolara çıktı.

Durum iyiye gitmiyor. Aşağıdaki tabloya bakıp konuyu açalım:

Tablonun can alıcı kısmı mal dengesi kısmı, yani sattıklarımızla aldıklarımız arasındaki fark. 2017 Ocak-Mart ayında bu fark -8,3 milyar dolarken, 2018 Ocak-Mart ayında bu fark -17,1 milyar dolar oldu.

Diğer detaylara baktığımızda da karamsar tablo devam ediyor. Türkiye’ye doğrudan yatırım (fabrika kurmak, iş yeri açmak vb.) girişlerinin azaldığını görüyoruz. Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler, bir önceki yılın aynı ayına göre 269 milyon ABD doları azalarak 1.029 milyon ABD doları olarak gerçekleşti.

Portföy yatırımlarında da (Türk hisse senedi, tahviline yatırım yapmak) çıkış olması bu açığın telafisini zorlaştırıyor. Turizm gelirleri var ancak bu da durumu kurtarmaya yetmiyor. Portföy yatırımlarının 2.381 milyon ABD doları tutarında net çıkış kaydettiğini görüyoruz. Alt kalemler itibarıyla incelendiğimizde, yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 361 milyon dolar ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 123 milyon dolar net satış yaptığı görülüyor.

Resmi rezervlerde bu ayda 4.836 milyon dolar rezerv azalışı görüyoruz ki bu çok yüksek.

DOLAR NASIL ETKİLENECEK?

Finans matematiğine gerek var mı? Tablonun kıyas yaptığı önceki tarih olan 2017 yılı Mart ayına baktığımızda dolar kurunun 3,55 TL olduğunu görüyoruz. Peki o zamandan bu zamana olanlara baktığımızda karşımıza neler çıkıyor?

*Enflasyonunuz artıyor

*Ekonominiz orta gelir tuzağına düşmüş ama siz hala konut satacağım diye yanlış bir stratejide ısrar ediyorsunuz. Katma değeri yüksek mal üretimi için gereken reformlar yapılmıyor.

*Küresel ticari ve askeri savaş riskleri tavan yapmış durumda.

*Suriye kuzeyinde bir süper güçle beraber, diğeri ile pazarlık halindesiniz her an çatışma olasılığınız var.

*2008 yılında Amerikalıların piyasaya bastığı bol dolar şimdi geri çekilmeye başlamış, faizler yukarı gidiyor. Kredi maliyetleri artmaya başlamış, bu dönmüş yatırımları vurmuş…

*Petrol fiyatları uçuşa geçmiş, Türkiye'nin enerji maliyeti artmış...

*İç siyasi huzursuzluk tavan yapmış çünkü toplum kutuplaşmış, öpüşün barışın modu çoktan geçmiş…

Sözün özü bütün bu verileri üst üste koyduğumuzda ekonomiyi bekleyen riskler ile mevcut kur seviyesi olan 4,35 TL’yi kıyasladığımızda henüz kötü ile karşılaşmadık...

Gereken önlemleri almazsak bu günler kurun iyi günleri olarak hatırlanabilir!