Büyüdük oh ne güzel!

TÜİK 2015 3. çeyrek büyüme oranını açıkladı. Sabit fiyatlarla GSYH’miz yüzde 4 artmış. Yani Temmuz-Ağustos-Eylül aylarında ülkemizin cirosu yüzde 4 büyümüş. Büyüme oldu mu, buna hemen oh ne güzel demek, durumundayız. Ama nasıl büyüdük, sorusuna da yanıt bulmak lazım. Bunun yanında bu büyümeyi neyle finanse ettik, yanıtlanması gereken ikinci önemli soru.
BÜYÜME ORANLARIMIZGayrisafi yurtiçi hâsıla (GSYH)2015 yılının üçüncü çeyreği bir önceki yılın aynı çeyreğine göre;- Sabit fiyatlarla yüzde 4’lük artışla 34 milyar 934 milyon TL - Cari fiyatlarla yüzde 12.1’lik artışla 518 milyar 637 milyon TL- Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla yüzde 5.4’lük artış oldu2015 yılının ilk dokuz aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre;- Sabit fiyatlarla gayrisafi yurtiçi hâsıla yüzde 3.4’lük artışla 97 milyar 235 milyon TL’ye ulaştı.
DOLAR CİNSİNDEN GSYHCari fiyatlar üzerinden yapılan hesaplamaya göre - 1.Çeyrekte 181 milyar dolar- 2.Çeyrekte 180.7 milyar dolar- 3.Çeyrekte 184.2 milyar dolar- Dokuz aylık toplam 545.9 milyar dolarGSYH dolar cinsinden dokuz ayda yüzde 9.3 küçülmüş durumda. TL olarak ise 1 trilyon 445 milyar 614 milyon olarak gerçekleşti.Dolar bazında küçülme kur artışlarından kaynaklanıyor.
NİYE BÜYÜDÜK?- Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları sabit fiyatlarla yüzde 3.4 arttı.- Devletin nihai tüketim harcaması sabit fiyatlarla yüzde 7.8 arttı.Yani büyüme yine tüketim harcamalarından kaynaklandı. Tüketim odaklı büyüme bizim kaderimiz olmuş durumda.
OLUMSUZ ETKENLERBüyüme oranını azaltan etkenler ihracat, ithalat ve yatırımlardan kaynaklandı.- Gayrisafi sabit sermaye oluşumu sabit fiyatlarla yüzde 0.5 azaldı- Mal ve hizmet ihracatı sabit fiyatlarla yüzde 0.6 azaldı- Mal ve hizmet ithalatı sabit fiyatlarla yüzde 1 azaldı
EKONOMİYE BAHAR MI, GELDİ?Tüketim harcamalarının artışından kaynaklanan 9 aylık büyüme (geçen yılın aynı dönemine göre) büyümenin beklentilerin üzerinde çıkması nedeniyle yazılanlar, söylenenlere baktığımızda ekonomiye bahar geldi sanırsınız.Aslında ekonomik göstergeler statik ve aslında gerçek ekonomiyi yansıtmayan rakamlar. Büyüme oranı yüzde 4 olunca Borsa’da artış oldu. Döviz kurları geriledi. Niye bu oldu, nasıl bir ilişki ki anında borsalar ve kurlar etkilendi. Tabi bu piyasa ekonomisinin illizyonlarından biri. Gerçeklerle ilgisi olmadan bir şeyler iyi olur, kötü olur...16 Aralık’ta FED faizleri artıracak. Bu durumda bizim gibi gelişen ülkelerden 500 milyar dolar sermaye çıkışı olacağı bekleniyor. Böyle olursa önümüzdeki 1 yılın kısa vadeli döviz ihtiyacı +200 milyar dolar; nasıl karşılanacak, bu merak konusu. Ama maliyeti artmış borçlanmaya gideceğimiz kesin. Peki, bu durumda yüzde 4 büyümeyi nasıl analiz edeceğiz?Bir şirket sahibine sorsanız cironuz yüzde 4 büyümüş ama banka kredi borcunuz da yüzde 4 artmışsa şirketiniz büyümüş olur mu? Vereceği yanıt “evet büyüdüm, ama banka için büyüdüm” olacaktır. Not: Büyüme ile ilgili detaylı analizleri www.mustafapamukoglu.com adresinden görebilirsiniz.