Çin’den bir kadın portresi
Çin dünyada kadınların en özgür olduğu ülke. Çinli kadınların gelişmişlik düzeyi, sosyalizmin kadınlara sunduğu olanakları anlamamıza yardımcı oluyor. Feodalizmin en koyu baskısını neredeyse bin yıldan fazla çeken Çin kadınının, son 70 yılda nasıl bu kadar serpildiğini anlamak için örnek kadınları yakından tanımak gerekiyor. Bu nedenle size zaman zaman Çin’den bu tür portreler sunacağız.
KAHRAMAN BİR KURTARMA TİMİ KOMUTANI
Bu yazımızda 6 Şubat depremi sonrasında Türk halkının yardımına ilk koşanlardan bir kadın önderi tanıtacağız: Çin'deki “Mavi Gökyüzü” kurtarma ekibinin Hefei şubesinin başkanı Su Qin.
Onun öyküsünü bayan Qin Lan’ın kaleminden, Çin Kadın Federasyonu’nun aylık yayın organı “Çin Kadını” dergisinin Kasım 2024 sayısından aktarıyoruz. (1)
44 yaşındaki Su hanım, bir arama kurtarma gönüllüsü. Gerekli eğitimi aldıktan sonra hizmet verdiği 10 yılda ekip arkadaşlarıyla 300'den fazla arama-kurtarma görevini tamamlayarak çok sayıda hayat kurtarmışlar.
Çin Komünist Partisi’nin seçkin bir üyesi olan Su hanım, Çin kurtarma ekiplerinin “demir kadını” olarak tanınıyor. Tehlikeyle doğrudan yüzleşirken muazzam bir cesaret ve adanmışlık sergilemesiyle öne çıkıyor.
‘TEHLİKEYİ ÖNCE LİDER GÖĞÜSLER’
6 Şubat 2023 tarihinde Türkiye'de 7.8 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Bir günden kısa bir süre içinde, Çin'in dört bir yanından 127 Mavi Gökyüzü Kurtarma Grubu üyesi, felaketten etkilenen bölgelere gitmek üzere Çin'in orta kesimindeki Hubei Eyaletinde bulunan Wuhan Havaalanı’nda toplandı.
Su hanım, acil kurtarmada en çok deneyime sahip olduğu için Türkiye’nin değişik bölgelerine giden ekiplerin baş koordinatörü olarak görev üstlendi.
Mavi Gökyüzü ekibinin Türkiye’de yürüttüğü çalışmalar konusunda, onlara Türkiye’den katılan Mustafa Altınkaya’nın 11, 12, 13 Mart 2023’te yayımlanan üç günlük dizisi ayrıntılı bilgiler veriyor. (2)
SEL AFETİNİN YARALARINI SARMADA BAŞ ROLDE
Hefei 2020 yazında, önceki yıllara kıyasla üç kat fazla şiddetli yağmura maruz kaldı. Şehir yıkıcı sel baskınlarıyla mücadele etti. 14 Temmuz 2020'de, Su hanım ve 10 ekip arkadaşı, su altı aramasını tamamlamak üzere Anhui'nin güneyindeki dağlık bir bölgeye doğru yola çıktı. Ekip, beş saatten fazla süren yolculuğun ardından gece 23’te bölgeye ulaştı.
Karanlığa rağmen Su hanım, ertesi gün için tahmin edilen şiddetli yağmurun felekatin büyüteceğini öngörerek aramayı gece yarısı başlatmaya karar verdi. Bu son derece tehlikeli ve zor bir görevdi. Görüş mesafesinin düşük olması koşulları daha da kötüleştiriyordu.
Su hanım, kaygan zeminde düştü ve bacağını incitti. Ekipteki tek kadın dalgıç olan Su hanım, bacağındaki acıyı görmezden geldi. Soğuk suya daldı ve gece geç saatlere kadar su altından kurtarılacak bir can aradı. Yüzeye çıktığında, aşırı soğuk nedeniyle kolları morarmıştı ve bacağı kan içindeydi.
Kendisini tehlikeye attığına yönelik eleştirileri, “Ben ekip lideriyim, suya dalma konusunda öncülüğü ben yapmalıyım.” diye yanıtladı.
Bu dönemde Su hanım, 824 kurtarma görevlisine önderlik etti. Çok zor koşullardaki 517 şehir sakini tahliye edildi.
Orta Çin'deki Henan eyaletinin başkenti Zhengzhou da Temmuz 2021'de yıkıcı bir sel felaketine maruz kalmıştı. Su hanım, 19 kişilik Mavi Gökyüzü Kurtarma ekibiyle afet bölgesine koştu. Ancak, bazı selzedeler evlerini terk etmek konusunda isteksizdi. Su hanım, sabırla, tehlikeyi anlattı ve onları ikna etmeyi başardı. Başarısının sırrını, “kurtarma ekipleri görev sırasında sakin ve sabırlı olmaları gerekir” diye açıkladı.
NAZİK, ROMANTİK BİR KADIN
Su hanım bir yandan cesur, dirayetli bir kurtarma ekibi lideri olmakla birlikte özel hayatında nazik, romantik bir kadın olarak tanınıyor.
Ne zaman kurtarma ekibiyle yola çıksa, kocası Lu Haitao onu havaalanında ya da tren istasyonundan uğurluyor. Su görevde olmadığı seyrek zamanda evde kalmayı ve ailesi için yemek yapmayı sevdiğini söylüyor.
Su ve Lu 10 yıldan uzun bir süredir evliler; ancak ikisi de evlilik yıldönümlerini unutmuşlar. Her günü yıldönümü gibi geçirmenin daha anlamlı olduğuna inanıyorlar.
Sürekli gönüllü kurtarma faaliyetlerine liderlik eden Su hanımın tek üzüntüsü, evde kocası ve oğluyla fazla vakit geçirememesi. Neyse ki oğlu ve eşi anlayışlılar. Su hanımı yürekten destekliyorlar. Bu durum aileyi daha sıkı birleştiriyor.
‘HER GÜN BİR İYİLİK YAP’ ÖĞÜDÜ
Su Qin, 1980 yılının Şubat ayında Anhui Eyaleti, Qingyang İlçesinde sıradan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş. Çin Devrimi’ne filen katılan büyükbabası dürüst, namuslu ve disiplinli olmayı öğütler ve örnek olurmuş. Su, büyükbabasının etkisiyle dürüst, nazik ve cömert olarak yetiştirilmiş. Ve büyükbabasının “her gün bir iyilik yapmalısın” öğüdünü yerine getirmeyi düstur bellemiş.
2012 yılında Hefei’deki Mavi Gökyüzü ekibine katılmaya karar veren Su, ekibin az sayıdaki kadın üyesinden biri olmuş. Yüzme, dalış, ilk yardım, kara aramaları ve bot kullanma gibi çeşitli becerilere hakim olduğu için 2015 yılında ekip lideri seçilmiş.
KURTARMAYA İHTİYAÇ KALMAMASI İÇİN EĞİTİM
2016 yılında Yangtze Nehri'nin Anhui'deki Anqing bölümünde dört genç boğulur. Kurtarma ekibi gençlerin naaşlarını üç gün sonra bulunur. Bu olaydan büyük üzüntü duyan Su hanım, gençlerin kurmaya ihtiyaç duymayacak bilince ulaşması için harekete geçer. Ekip arkadaşlarıyla birlikte 2017 yılında okullarda ve köylerde boğulma vakalarının önlenmesi için halkı bilinçlendirme kampanyası yürütür.
Afet durumu eğitimini eğlenceli oyunlarla birleştiren Su hanım ve ekip arkadaşları 2017'den bu yana 1 milyon 700 milyon öğrenciye ulaşmış. Bu çabaların neticesinde, Hefei'de öğrencilerin boğulma vakaları sayısında bir azalma gözlemlenmiş.
‘KORKMAK NORMAL İNSAN GEREKENİ YAPABİLMELİ’
Yıllar boyunca pek çok kişi Su'ya “Sen bir kadınsın ama tehlikelerle her zaman ilk sen yüzleşiyorsun. Korkmuyor musun?” diye sormuşlar. Su hanım, bu sorular karşısında sadece gülümseyerek şu yanıtı veriyor:
“Tehlike yaklaştığında, korku herkes için doğal bir tepkidir. Herkesin sevdikleri var ve herkes farklı sorumluluklar taşıyor. Kurtarma mahallindeyken korkunun üzerinde duramayacak kadar meşgulüm. Sadece işimi yapmak ve görevi tamamlamak istiyorum. Ben ekip lideriyim, bu nedenle tehlikeyle yüzleşmek için ilk ben gitmeliyim!”
YÖNETİME KATILMAK DA BİR SORUMLULUK
Su hanım, Ekim 2023'te yapılan Çin'in 13. Ulusal Kadın Kongresi'ne delege olarak seçildi. Daha çok kadının arama kurma ekibine katılmasını teşvik etti. 3 Mart 2024'te Dünya Kadınlar Günü’nde “Ulusal 8 Mart Kırmızı Bayrak Yarışçısı” oldu.
Su hanımın örnek tutumu sayesinde, Mavi Gökyüzü Kurtarma Ekibine son yıllarda giderek daha fazla sayıda kadın katılıyor. Polislik, avukatlık ve doktorluk yapan pek çok kadın arama-kurtarma gönüllüsü olmuş. Kurtarma görevlerini yerine getirip birer kahraman olurken, özel hayatlarında ise anne, kız ve eş olmaya devam ediyorlar. Çin’deki kadınlara yaklaşım, her ikisinin uyum içinde yürütülmesine imkan veriyor.
Su hanım, “Hiçbir zaman kimliğimizin başkaları tarafından tanımlanmasına izin vermedik ve hiçbir zaman kendimize karşı kolaycı olmadık. İlerlemek için cesaretimiz olduğu kadar gerektiğinde geride durmak için de özgüvenimiz var.” diyerek Çinli kadınların duruşunu açıklıyor.
Su hanım, içten gülümsemesiyle “Özsaygı, özgüven, bağımsız karar verme becerisi ve kendimize inançla güzel bir yaşam yaratırız; özverili, cesur ve fedai ruhuyla, kadınlar olarak ulusal kalkınmaya güçlü katkılarda bulunabiliriz.” diyor.
1. Çin Kadınlar Federasoyu’nun yayın organı Çin Kadını dergisinin Kasım 2024 sayısı: https://www.womenofchina.cn/womenofchina/html1/culture/2411/1190-1.htm