Çin’in 2022’de önceliği halkın refahı

Atlara neden gözlük takılır, hiç düşündünüz mü? “At Gözlüğü”nün sözlük tanımı şöyle: “Atların sağa sola bakmadan doğruca gördüğü yere gitmesi için koşum takımının atın başına gelen bölümünün iki yanında göz hizasında bulunan parçası.”

Ne yazık ki bizim entelektüellerimiz de “NATO gözlüğü” takmış! ABD’nin gösterdiği yoldan sapmamak, Amerikan siyasetinin hizasından çıkmamak için kendini paralıyor. Siyaset kavramının at terbiyecisi “seyis”ten geldiğini kanıtlamak için sanki… Örnek mi?

ÇİN’İ HESABA KATMAYAN DÜNYAYI ANLAMAZ

Çin Halk Cumhuriyeti 2021 yılının sonunda, “zengin ülkeler” sınıflandırmasının eşiğine geldi.

Dünya Bankası’nın belirlemesine göre saptanan “zengin ülke” sınıflandırması, ülkenin toplam geliri, ülkenin nüfusuna bölünerek belirleniyor. 70 yıl önce dünyanın en yoksul ülkelerinden sayılan Çin, 21. Yüzyılda gelişmekte olan ülkeler için başarılı bir örnek oldu.

Mart ayının başında Çin Ulusal Halk Meclisi ve Çin Halkının Siyasi Danışma Konferansı toplandı, hükümet 2022 yılı planını açıkladı.

İzlediği Neo liberal ekonomi politikası iflas edenTürkiye’nin bu başarılı örnekten ayrıntılı bir şekilde öğrenmesi beklenir değil mi? Nerede? Hem hükümet yanlısı hem de ABD yanlısı basınımız, dünya çapında öneme sahip Çin’deki “iki toplantı”yı ve açıklanan 2022 Hükümet Raporu’nu görmezden geldi. Yayınlanan tek tük haberler de Batılı ajansların gözünden verildi.

BİLGİLER GİZLİ SAKLI DEĞİL

Oysa bu bilgiler, gizli saklı değil.

Hükümet Raporu’nun tamamı 5 Mart 2022 günü kamuoyuna sunulur sunulmaz Xinhua Haber Ajansı aracılığıyla tam metin olarak yayınlandı. Rapor, Devlet Konseyi adına Başbakan Li Keqiang tarafından sunuldu ve 11 Mart'ta kabul edildi. Çin Başbakanı yaklaşık 400 gazetecinin katıldığı bir basın toplantısı yaptı. Basın toplantısının soruları da içeren tam metni de yayınlandı. (1) Çin Devletinin resmî web sitesinde yer alan Hükümet Çalışma Raporu’nu özetleyerek bilginize sunuyoruz. (2)

Rapor üç bölümden oluşuyor: 2021'deki Çalışmaların değerlendirilmesi, 2022'de Ekonomik ve Sosyal Kalkınma için Genel Politikalar, 2022 için Başlıca Görevler.

2021’deki başarılar şöyle özetleniyor:

• Ekonomide toparlanma ve büyüme devam etti. Çin'in gayri safi yurtiçi hasılası (GSYİH) yüzde 8,1 artarak 114 trilyon Yuan'a (17.96 Trilyon Dolar) ulaştı. Toplam 12 milyon 690 bin kişiye iş yaratıldı. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yüzde 0,9 arttı.
• Çin'in yenileşme kapasitesi güçlendirildi. Araştırma ve geliştirmeye yapılan kurumsal harcamalar yüzde 15,5 arttı. Dijital teknolojinin reel ekonomiye entegrasyonu hızlandırıldı.
• Tahıl üretimi 685 milyon ton ile rekor seviyeye ulaştı. Yüksek teknolojili imalat sektörünün katma değeri yüzde 18,2 arttı.
• Piyasa varlıklarının toplam sayısı 150 milyonu aştı. Toplam mal ticaret hacmi yüzde 21,4 oranında büyüdü ve yabancı sermaye yatırımlarındaki büyüme sürdürüldü.
• Ekolojik koruma geliştirildi. Şehirlerde ortalama ince partikül madde konsantrasyonu (PM2.5) yüzde 9,1 azaldı.
• Yaşam standartları istikrarlı bir şekilde yükseldi. Kişi başına harcanabilir gelir reel olarak yüzde 8,1 arttı.
• Covid-19 ile mücadeledeki başarımız kalıcılaştırıldı. Nüfusun yüzde 85'inden fazlası tam olarak aşılandı. İnsanların sağlığını ve iş güvenliğini sağlama aldık. Yaşamda normal düzeni sağladık.

SORUNLAR HALKTAN GİZLENMİYOR

Çin’den öğrenmemiz gerektiğini düşündüğüm en önemli gelenek, alçakgönüllülük! Övünmeyi hiç sevmeyen bir kültürel gelenek var. ÇKP ile bu bir devlet tarzı olmuş.

Başbakan Li Keqiang şöyle diyor: “Başarılarımızın farkına varırken, önümüzde duran sorunlar ve zorluklar konusunda da çok net olmalıyız. Covid-19 salgını halen devam ediyor. Batılı ekonomiler durgunluğa gidiyor, ekonomik toparlanmanın itici gücü yok. Emtia fiyatları yüksek kalmaya devam ediyor ve dalgalanmaya açık. Tüm bunlar, dış çevremizi giderek daha değişken, ciddi riskli ve belirsiz hale getiriyor. Çin, ekonomik kalkınmayı sürdürürken, -azalan talep, kesintiye uğrayan arz ve zayıflayan beklentilerin üçlü baskısı altında. Yeniliği destekleme kapasitemiz kilit alanlarda eksik. Bazı yerel yönetimlerin bütçe dengesizlikleri daha belirgin hale geldi. Ve dijital ekonomi ve finansal sektörlerde birçok potansiyel risk mevcut. Halkın refahı için önemli olan alanlarda, çok sayıda konunun ele alınması gerekmektedir. Anlamsız formaliteler ve bürokratizm akut bir sorun olmaya devam ediyor. Bazı yerel yönetimler, ‘herkese uyan tek beden’ veya ‘tek kampanya’ tarzı yaklaşımlar kullanıyor. Az sayıda memur ya sorumluluklarından kaçıyor, işlerini yapmıyor ya da sorumsuz davranıyor. Yolsuzluk, bazı sektörlerde yaygın bir sorun olmaya devam ediyor. Çin gelişmekte olan bir ülke olmaya devam ediyor. Hala kayda değer bir kentsel-kırsalyaşam farkı var. Ülke genelinde kamu hizmetlerine eşit erişim sağlamamız uzun zaman alacak.”

2022 HEDEFLERİ VE ANA GÖREVLER

Türkiye ve dünyadaki ekonomik gelişmeleri anlamak için Hükümet Raporu’nun 2022 hedeflerini öğrenmek çok değerli.

Rapor, 2022'de kalkınma için öngörülen ana hedefleri şöyle sıralıyor:

• Ekonomi yüzde 5,5 büyüyecek,
• 11 milyondan fazla yeni kentsel iş yaratılacak,
• TÜFE artışı yüzde 3’ün üzerine çıkarılmayacak,
• Ekonomik büyüme ile uyumlu kişisel gelir artışı sağlanacak,
• İthalat ve ihracatın hacmi ve kalitesi artırılacak,
• Ödemeler dengesi dengede tutulacak,
• Tahıl üretimi 650 milyon tonun üzerinde olacak,
• Çevre daha da iyileştirilecek,
• Kişi başı enerji tüketimi artacak, yenilebilir enerjiye öncelik verilecek.

Çin Hükümeti, 2022 için ana görevlerini ise şöyle belirliyor:

• İstikrarlı bir makroekonomik politika uygulanacak,
• Piyasa kuruluşlarının faaliyetlerinde istikrar ve iş güvenliği sağlanacak
• Pazar canlılığını ve kalkınma için içsel ivme güçlendirilecek
• Yenileşmeye dayalı kalkınma stratejisi geliştirilecek
• Reel ekonominin temeli güçlendirilecek,
• İç talep genişletilecek ve bölgesel kalkınma ilerletilecek ve yeni kentleşme teşvik edilecek,
• Her boyutuyla“Kırsal canlanma” teşvik edilecek ve tarımsal üretim artırılacak,
• Dışa açılmanın daha yüksek standartta olması sağlanacak,
• Yeşil ve düşük karbonlu kalkınma teşvik edilecek,
• Halkın refahını artırmak, toplumun yönetime katılımı geliştirilecek.

EĞİTİMİN AMACI ERDEMLİ İNSAN

Hükümet Raporu’nda en geniş bölümü “Halkın Refahını Artırma” başlığı oluşturuyor. Sırasıyla eğitim, sağlık, barınma, kültürel gelişme ve kamu güvenliği başlıkları ele alınıyor:

“Çin'de okullarda ve üniversitelerde 290 milyon öğrenci var. Eğitimde eşitliği ve kaliteyi artıracağız. Eğitimin para kazanmaktan çok erdemi teşvik etme temel misyonunu yerine getirmesini sağlayacağız. Şehirlerdeki kırsal göçmen işçilerin tüm çocuklarının eğitime erişimini sağlayacağız. Öğretmenlerin maaşlarını yükselteceğiz. Zorunlu eğitimde öğrencilerin üzerindeki yükü azaltmak için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Okul öncesi eğitim için kaynakları artıracağız. Mesleki eğitimi sanayi ile bütünleştirme mekanizmasını iyileştireceğiz. Dünya çapında üniversiteler ve akademik disiplinler yaratacağız. Çin’in orta ve batı bölgelerindeki üniversite ve yüksek okulları geliştireceğiz, üniversiteler orta ve batı bölgelerinden ve kırsal alanlardan daha fazla sayıda öğrenci almaya devam edecek. Eğitimi ilerletmek için okullarımızın, ailelerimizin ve tüm toplumun birlikte çalışacağı bir mekanizma oluşturacağız

DÜNYANIN EN BÜYÜK SAĞLIK SİGORTASI

Başbakan Li’nin görevi üstlendikten sonraki birinci önceliği, Çin’in sosyal güvenlik sistemini geliştirmekti:

“Çin'de yaklaşık 1,4 milyar insanı kapsayan dünyanın en büyük sağlık sigortası sistemini kurduk. Tıp ve sağlık hizmetlerini iyileştireceğiz. Tedaviden çok hastalığı önleme önceliğini geliştireceğiz. Bunun için sağlık eğitimi ve yönetimini güçlendirecek ve ‘Sağlıklı Çin’ girişimini ilerleteceğiz. Hastalık önleme ve kontrol ağını iyileştirecek, hastalık kontrol kurumları ve hastaneler arasındaki işbirliğini artıracak, halk sağlığı personelini eğitmek için daha fazla çaba sarf edeceğiz. Hem geleneksel Çin tıbbının hem de Batı tıbbının gelişimini destekleyeceğiz ve geleneği canlandırma ve geliştirme girişimlerine daha fazla destek vereceğiz.

“Kırsal bölgelerdeki sağlık hizmetini iyileştirecek ve insanların evlerine yakın daha kaliteli tıbbi ve sağlık hizmetlerine erişebilmelerini sağlayacağız. Sosyal güvenliği ve sosyal hizmetleri iyileştireceğiz. Nüfus yaşlanmasına karşı oluşan sağlık sorunlarına daha hızlı yanıt vereceğiz. Kentsel ve kırsal alanlarda yaşlı bakımını iyileştirecek, gündüz bakımı yardımı ve rehabilitasyon bakımı gibi yaşlı bakım hizmetlerinin sağlanmasında özel kuruluşları destekleyeceğiz, özellikle kırsal alanlardaki yaşlıların bakımını geliştireceğiz ve hepsinden önemli olarak yaşlılar için karşılıklı yardımlaşmayı teşvik edeceğiz.

“Üç çocuk politikası için destekleyici önlemleri iyileştireceğiz. Bireysel gelir vergisinden üç çocuk için kesinti yapacağız, doğum maliyetlerini ve çocukların eğitim giderlerini azaltmak için birden çok kanaldan kamu yararına çocuk bakım hizmetlerini geliştireceğiz.”

KONUTLAR SPEKÜLASYON İÇİN DEĞİL BARINMA İÇİN

Çin’de kentlerdeki en önemli sorun konutların ve kiraların pahalı olması. Çin hükümetinin gündeminde de barınma sorunu öncelik taşıyor:

“İnsanların barınma ihtiyaçlarını karşılamaya devam edeceğiz. Evlerin spekülasyon için değil, içinde yaşamak için olduğu ilkesinden hareketle, konut geliştirme için yeni modeller keşfedecek ve hem konut kiralamayı hem de satın almayı teşvik edeceğiz. Uzun vadeli kiralama piyasasını geliştireceğiz, devlet destekli konut inşaatını teşvik edeceğiz ve konut piyasasını desteklemek için daha hızlı hareket edeceğiz. Arsa maliyetlerini, konut fiyatlarını ve piyasa beklentilerini sabit tutacağız. Gayrimenkul sektörünün pozitif döngüsünü geliştirmek ve sağlıklı gelişmeyi kolaylaştırmak için her kente göre özel önlemler alacağız.”

SOSYALİST KÜLTÜRÜ GELİŞTİRME

Çin yönetimi insanı sadece ekonomik bir varlık olarak görmüyor. İnsanın manevi dünyasını geliştirmek de hükümetin öncelikli görevleri arasında:

“İnsanların entelektüel ve kültürel hayatlarını zenginleştireceğiz. Temel sosyalist değerleri teşvik edip gözeteceğiz. Kültürel ve ahlaki gelişmeyi teşvik etmek için kamu inisiyatifleri yürüteceğiz. Halkımıza okuma sevgisi aşılamaya devam edeceğiz. Çevrimiçi yayınların içeriğin gelişimini güçlendirmek ve sibernetik yönetişimi ilerletmek için yeni yollar geliştireceğiz. Kaliteli kültürel ürün ve hizmetlerin arzını artıracak ve kültür endüstrilerinin gelişimini destekleyeceğiz. Güzel geleneksel Çin kültürünü ileriye taşıyacağız, kültürel eserleri ve eski el yazmalarını daha etkin bir şekilde koruyup kullanacağız, somut olmayan kültürel mirasımızı daha iyi koruyup aktaracağız ve milli kültür parkları inşa edeceğiz. İnsanların evlerine yakın yerlerde daha fazla spor salonu ve tesisi inşa edilecek ve kapsamlı kamusal sağlık için spor etkinliklerini destekleyeceğiz.”

GÜVENLİ ÇİN’İ GELİŞTİRECEĞİZ

Çin, dünyanın en güvenli kentlerine ve köylerine sahip. Polisin silah taşımadığı, nüfusun kalabalıklığına göre suç oranlarının en düşük olduğu ülkelerden biri. Hükümet Raporu’nda kamu güvenliğini geliştirmede, kadın ve çocukların korunması öncelik taşıyor:

“Kadın ve çocukların ticaretinin ve satın alınmasının önüne geçeceğiz ve onların yasal haklarını ve çıkarlarını koruyacağız. Halkın şikayetlerini ele alma, toplumsal sorunları tespit etme ve ortadan kaldırma sistemini iyileştirecek, halkın haklı taleplerinin yasalara uygun olarak ivedilikle karşılanmasını sağlayacağız. Kamu psikolojik ve danışmanlık hizmetlerine büyük önem vereceğiz. Daha iyi kamu hukuk hizmetleri sunacağız ve adli yardımı geliştireceğiz. Gıda zincirinin tamamında kalite ve güvenlik üzerindeki denetimi sıkılaştıracağız.”

HALKIN SORUNLARINI ÇÖZMEYE YÜREĞİNİ KOYMAK

Çin Başbakanı Li Keqiang’ın rapordaki bitiriş sözleri, halkçı bir hükümete sahip olmanın üstünlüğünü gösteriyor:

“Burada bir halk hükümetinin, halkın yasal haklarını ve çıkarlarını koruma sorumluluğunu yerine getirmesi gerektiğini vurgulamak istiyorum. Halkımızın temel yaşam ihtiyaçlarını sağlamak için her türlü çabayı en üst düzeyde göstermeli ve buna yüreğimizi koymalıyız. Sahadaki durumun tamamen farkında olmalı ve her zaman halkın çağrısına kulak vermeliyiz. Geçim sorunları, insanların karşılaştığı koşullar, kamuoyu ve hatta halk desteği ile bağlantılıdır. Hükümet, halkın özlemlerini takip etmek, zorlukları çözmelerine yardımcı olmak ve daha iyi bir yaşam sürmelerini sağlamakla yükümlüdür.

“Zorluklara doğrudan göğüs gerecek, kararlılıkla yolumuza devam edecek, bu yılki amaç ve görevleri yerine getirmek için çok çalışacağız, ÇKP'nin 20. Genel Kurultayı’nı somut başarılarla hazırlayacak ve ülkemizi ‘Büyük, Güçlü, Modern Sosyalist Ülke’ haline getirmek için yorulmadan çalışmaya devam edeceğiz. Müreffeh, güçlü, demokratik, kültürel olarak ileri, uyumlu ve güzel ve Çin'in ulusal şahlanma Rüyasını gerçekleştirmek için çok çalışacağız.”

Durum bu, Çin gerçeği bu merkezde, Asya’da gelişme yolu bu yönde... Bu gerçekler karşısında insan sormadan edemiyor: Ekranlarda her konuda ahkam kesen arkadaş, kafandaki At Gözlüğünü ne zaman atacaksın?

http://english.www.gov.cn/premier/ news/202203/11/content_WS622b67b8c6d09c94e48a685e.html

http://en.qstheory.cn/2022-03/14/c_724965.htm