Çocuğunuzun maddeye karşı tutumunu etkileyebilirsiniz (2)

Geçen hafta İstanbul Valiliği tarafından Uyuşturucu ile Mücadele toplantısı yapıldı. İstanbul Valiliği internet sitesinden edindiğimiz bilgiye göre 2016’da narkotik olay sayısı 20.406 iken bu rakam 2018’de iki kattan fazla artarak 46.153’e çıkmış. 2016’da işlem yapılan şüpheli şahıs sayısı 30.695’ten 2018’de 64.315’e çıkmış. Valiliğin internet sitesinde daha birçok rakam var. Bu rakamlar bize İstanbul’da madde kullanımı ile mücadeleye ilişkin önemli bilgiler veriyor. Aynı zamanda yıllar içinde gözlenen bu artış madde kullanımının arttığının da bir işareti.
Madde kullanımı ile ilişkili koruyucu çalışmalar arzın önlenmesi ve talebin azalmasını hedeflemelidir. Arzın önlenmesi, maddeye ulaşımı önlemeyi hedefler. Güvenlik güçlerinin sorumluluk alanına girer. Ancak sadece arzın önlenmesi, madde kullanımını önlemeye yetmez. Talebin azalmasının da sağlanması gerekmektedir. Talebi azaltmaya yönelik birçok girişim vardır.
Aile içinde yapılacak bazı müdahaleler gencin maddeye yönelmesini etkileyebilmektedir. Geçen hafta aile içinde uygulanabilecek yöntemler üzerinde düşünmeye başlamıştık. Bu hafta kaldığımız yerden devam edelim.

KURALLARINIZ AÇIK, ANLAŞILIR VE UYGULANABİLİR OLSUN
Çocuğunuzun alkol, madde, sigara kullanımını onaylamadığınızı açık bir şekilde bilmesini sağladığınız zaman, kullanma olasılığı azalmaktadır. Sigara, madde ve küçük yaşta alkol kullanımının neden kabul edilemez olduğunu konuşun ve onun bu kuralları anladığından emin olun. Bu kurallara uymadığı zaman sonuçlarının neler olacağını netleştirin ve kurallara uymazsa önceden kararlaştırmış olduğunuz sonuçları uygulayın.
Dördüncü sınıf insan hakları ders kitabında özgürlük kişinin kendi kararlarını verebilmesi şeklinde tanımlanıyor. Ancak bu kararların ve seçimlerin bir sonucu olduğu, sonuçlarını göze alabildiğimiz kararları vermemiz gerektiği de dikkate almamız gereken bir durum. Yani çocuğunuz madde veya küçük yaşta alkol kullanacak olursa, bunun sonuçlarının neler olacağı ile ilişkili net bir bilgiye sahip olsun. Sonuçların uygulanabilir özellikte olması önemlidir. Uygulayamayacağınız sonuçlar sunarsanız, ciddiyetiniz zedelenecektir. Sonuçlar durumla uyumlu ve mantıklı olmalıdır. Çocuğunuz bu konuda koymuş olduğunuz kurallara uyduğu zaman onu da fark edin ve takdir ettiğinizi gösterin.
Kurallar ve sonuçları önemlidir. Böylece çocuğunuz madde kullanımı ile ilişkili tam olarak nerede durduğunuzu bilecektir. Kuralların cezalandırıcı değil koruyucu olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
Çocuğunuz kimlerle olduğunu, nereye gittiğini, neler yaptıklarını bilin.
Çocuğunuzun arkadaşlarını tanıyın. Onları evinize davet edin, onlarla sohbet edin. Gençlik döneminde arkadaş etkisinin çok önemli olduğunu aklınızdan çıkarmayın.
Arkadaşlarının ailelerini de tanıyın. Böylece nereye, kimlerle gittiklerini, neler yaptıklarını denetleme şansınız olur.
Yıllar önce bir anne-baba geldi, lisede okuyan bir oğulları vardı. Bir arkadaşının babasının onları ve diğer yedi arkadaşının anne-babasını davet ettiğini söylediler. Lise ikide okuyan sekiz yakın arkadaş hafta sonları buluşuyordu. Babalardan biri çocukların davranış değişikliğini gözlemiş ve buluştukları eve gitmişti. Çocukların madde etkisinde olduklarını fark etmiş, diğer çocukların ailelerine bu durumu haber vermişti. Ailelerin bir kısmı bu haberi veren babayı yalan söylemekle suçlamış, diğerleri bu bilgiyi ciddiye almıştı. Delikanlıyı gördüğüm zaman merak ettikleri için birkaç kez hap kullandıklarını öğrendim. Bir süre görüşmelerimiz devam etti. Madde kullanımının etkileri ve sonuçları ile ilişkili psikoeğitsel bir çalışma yaptık. Bu sırada bu bilgiyi ciddiye alıp önlem alan ailelerin çocuklarının hiçbiri madde kullanmaya devam etmezken, durumu açığa çıkaran babayı suçlayan ailelerin çocukları kısa bir süre sonra yine madde kullanmaya başladı. Anne-baba tutumundaki farkların, gencin madde kullanımı üzerindeki etkisini en çarpıcı gösteren örneklerden biriydi bu vaka.
Anne-babaların çocuklarının madde kullanımını etkilemede çok önemli bir rolü olduğunu bir kez daha hatırlayarak, diğer önlemleri bir başka yazıda düşünmeye devam edeceğiz.