Damar sertliğine karşı yeni bir hedef

Ateroskleroz (Damar sertliği), atardamar duvarlarında kan akışını kısıtlayabilen yağ, kolesterol ve diğer maddelerin birikmesini ifade eder. Amerika Birleşik Devletleri'nde ateroskleroz; hastalık ve ölümün önde gelen nedenlerindendir. 2016 yılında koroner arter hastalığı (kalbe kan sağlayan atardamarları etkileyen ateroskleroz) ve felç (beyne giden atardamarları etkileyen ateroskleroz) dünya çapında yaklaşık 18 milyon ölüme neden olmuştur.

Sağlıklı bir diyet, egzersiz yapmak ve kan basıncını düşürmek ateroskleroz riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Son araştırmalar, enflamasyonu/yangıyı/iltihaplanmayı engellemenin kalp krizi ve felçleri önlemeye yardımcı olabileceğini de göstermiştir. Araştırmacılar, bizi enfeksiyonlara karşı koruyan vücudun geri kalan savunmasını engellemeden aterosklerozda yangıyı engellemenin yollarını arıyorlar. Hollanda Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi (Radboudumc) araştırmacıları, aterosklerozda önemli bir rol oynadığı gösterilen bir protein, prosaposini tanımladıklarını bildirdiler.

Araştırma ekibinin bulguları Science Translational Medicine dergisinde "Prosaposin aterosklerozda inflamasyona aracılık eder" başlığıyla yayımlandı. Çalışmayı yürüten Radboudumc’den Raphaël Duivenvoorden aterosklerozda iltihaplanmanın arkasındaki hücrelerin makrofajlar olduğunu ve bunu nasıl yaptıklarını çözebilmenin, enflamatuvar aktiviteyi nasıl yavaşlatabileceklerine ve böylece aterosklerozu nasıl azaltabileceklerine dair fikir vereceğini belirtti.

Araştırmacılar makrofajlardaki çalışma anahtarını kapatmaya karar verdiler. Ana metabolik anahtar mTOR adı verilen bir protein kompleksidir. Nanoteknolojiyi kullanarak, makrofajlarda bu anahtarı özel olarak kapatabildiler ve bir fare modelinde ateroskleroz üzerindeki etkisini araştırdılar. Sadece bir haftalık tedaviden sonra aterosklerotik lezyonların küçüldüğünü ve iltihabın azaldığını gördüler.

Araştırmacılar, "Apolipoprotein E eksikliği olan (Apoe - / -) farelerde miyeloid hücreye özgü nanobiyolojikleri kullanarak, mTOR ve ribozomal protein S6 kinaz-1 (S6K1) sinyal yollarını hedeflemenin plak makrofajlarının yangı aktivitesini hızla azalttığını buldular. Transkriptom modifikasyonlarını araştırarak, lizozomal protein prosaposin'i kodlayan bir gen olan Psap'ın mTOR sinyal yolağıyla yakından ilişkili olduğunu belirlediler.

PROSAPOSİN PROTEİNİ

Araştırmacılar çalışmaları sırasında, prosaposin proteininin önemli bir rol oynadığını keşfettiler. Ek deneylerde, prosaposinin makrofaj metabolizması üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu gösterdiler. Ayrıca prosaposin üretemeyen farelerde ateroskleroz ve damar duvarı iltihabının daha az geliştiğini gözlemlediler.

Araştırmanın bulguları, ateroskleroz gelişimine yeni bir anlayış kapısı açmakta. Prosaposinin potansiyel bir terapötik hedef olarak keşfedilmesi, yeni terapötiklerin geliştirilmesine yol açabilir.

Özgün içerik: https://stm.sciencemag.org/ content/13/584/eabe1433.abstract