Dev-Genç'in 'NATO'ya hayır haftası'

Türkiye Gençlik Birliği, Türkiye’nin bütün üniversitelerinde bu haftayı “NATO’YA Hayır Haftası” ilan etti. Üniversite kampüslerinde NATO’ya karşı birlik rüzgârları estirdi. 65 ilde 150 öğrenci topluluğu “NATO’dan çıkalım” dedi. Hafta boyunca TGB’nin yurt çapında yaptığı çeşitli eylemleri Aydınlık’ta okudunuz. Önceki akşam Ulusal Kanal’da 60’lı yılların efsanevi gençlik örgütü Dev-Genç’in genel başkanı Atilla Sarp, o yıllarda yapılan “NATO’ya Hayır Haftası”nı anlattı. Gelin o günleri hatırlayalım.

FKF KURULUYOR

Üniversite gençliğinin kitlesel örgütü Fikir Kulüpleri Federasyonu’nun (FKF) ilk çekirdeği 60’lı yıllarda atıldı. Üniversitelerde daha çok liberal aydınların egemenliğinde olan Fikir Kulüpleri, süreç içinde devrimcileşti.
Fikir Kulüplerinin tarihinde, Siyasal Bilgiler Fakültesi Fikir Kulübü’nün özel bir konumu bulunuyor. 27 Mayıs Devrimi öncesi en önemli gençlik eylemlerinden olan 29 Nisan 1960 ve “555 K” eylemlerine SBF Fikir Kulübü üyeleri önderlik etmiştir. Ancak Fikir Kulüplerinin, liberal aydınların entelektüel seçkin kulübü kimliğinden kurtulması ve kitleselleşmesi 27 Mayıs Devrimi’nden sonra oldu.
Fikir Kulüplerini bir federasyon olarak birleştirme düşüncesi 1965-66 öğrenim yılında gündeme geldi. Fikir Kulüplerinin üyelerinin çoğunluğu TİP’e bağlı gençlerdi. Öğrenci dernekleri, bütün öğrencilerin doğal üye oldukları dernekler iken, Fikir Kulüplerinin ise özel bir amacı vardı. Bir fikir akımına, sosyalizme bağlı gençlerin derneğiydi. Bir düşünce çevresinde örgütlenmeyi FKF başlattı. Diğer düşünce akımları da bundan sonra gençlik içinde örgütlenmeye başlayacaklardı. CHP’ye bağlı Sosyal Demokrasi Dernekleri, Adalet Partisi’ne bağlı Hür Düşünce Kulüpleri, MHP’ye bağlı Ülkü Ocakları FKF’den sonra kuruldular.

AMERİKAN KARŞITI İLK EYLEM

FKF, 19 Nisan 1966 günü ilk antiemperyalist eylemini gerçekleştirdi. ABD Dışişleri Bakanı Dean Rusk’ın CENTO toplantısına katılmak için Ankara’ya gelişi FKF tarafından protesto edildi. 70 öğrenci gözaltına alındı.
İlk antiemperyalist miting ise 12 Kasım 1966 tarihinde oldu. Türk-İş’in, Amerikan üslerinde çalışan işçilere yönelik baskıları protesto etmek için Ankara Cemal Gürsel Meydanı’nda düzenlediği mitinge FKF de destek verdi. Mitingde “Kahrolsun Amerika”, “Türkiye sömürge değildir”, “Yanke Go Home” sloganları atıldı.

1968 BAHARI

FKF’nin doğru politikalarının açtığı zeminde, 1968 eylemleri boy verdi. 1968 baharındaki hareketlere ve Haziran ayındaki üniversite işgallerine, hem FKF Genel Başkanı olarak kamuoyu önünde resmi önderliğini ve hem de fiili önderliğini Doğu Perinçek yaptı.
Milli Demokratik Devrim stratejisini savunan bir önderliğin FKF’nin başına gelmesi, 1968 Hareketi’nin ideolojik ve örgütsel ortamının oluşmasında belirleyici oldu. FKF, emperyalizme karşı ortak eylem ve cephe siyaseti izlemeye başladı; bunun üzerine ortam birden bire değişti.
29 Nisan 1968’de Ankara’da FKF’nin önderliğinde görkemli bir miting düzenlendi. Devrimciler Güçbirliği’nin (Dev-Güç) düzenlediği mitigde, gerici saldırganlar ilk kez bozguna uğratıldı.
14-19 Mayıs 1968’de İstanbul FKF’nin başında bulunduğu 17 örgüt “NATO’ya Hayır Haftası” yaptı. 10 Haziran’dan 25 Haziran 1968’e kadar süren üniversite işgalleri oldu. Temmuz-Ağustos 1968’de İstanbul, Ankara ve İzmir’de 6. Filo’ya karşı protesto eylemleri gerçekleşti. Kasım 1968’de ise Samsun’dan Ankara’ya “Mustafa Kemal Yürüyüşü” yapıldı.
FKF, 1968’in büyük öğrenci hareketleri içinde kitleselleşecek ve 1969 yılında Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (Dev-Genç) adını alacaktır.

NATO’YA HAYIR HAFTASI

14-19 Mayıs 1968’de İstanbul FKF’nin başında bulunduğu 17 örgüt “NATO’ya Hayır Haftası” yaptı. Çoğunluğunu öğrenci derneklerinin oluşturduğu örgütler arasında TÖS İstanbul Şubesi ve Halk Ozanları Derneği de bulunmaktadır. 14 Mayıs sabahı Taksim Cumhuriyet Anıtı önünde NATO bayrağı yakılarak hafta başladı. Yapılan açıklamada, “Emperyalizme karşı ilk kurtuluş savaşını veren ordumuz, sonradan NATO’ya girmemiz nedeniyle Kıbrıs’ta bile kendi öz çıkarlarımızı korumaktan alıkondu” denildi. Hafta boyunca değişik etkinlikler düzenlendi. Açık oturumlar, toplantılar, halk ozanlarının konserleri yapıldı. “Emperyalizmin Sömürge Aracı NATO’ya Hayır” broşürü basılarak dağıtıldı. TGB’nin eylemleri işte böyle bir tarihe dayanıyor.