Devrim Zelyut yazdı: Umursamıyorsan üreteceksin!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ABD’de Bloomberg Televizyonu’nun konuğu oldu. Yaptığı konuşmada, Türkiye’nin kredi notunun derecelendirme kurumları tarafından, sırf politik nedenli, yanlış bir karar olarak indirilmesi ile ilgili endişeli olmadığını belirtti.

Erdoğan, “Hiçbirini umursamıyorum, hatalar yapıyorlar ve bunu bilerek yapıyorlar” dedi ve sözlerine şöyle devam etti;

“Çökmüş bitmiş ekonomileri yükseltirken öbür tarafta diri duran, ayakta duran, yatırımlarına devam eden bir ülkeyle ilgili bakıyorsunuz ya donduruyor ya da şöyle kıl payı da olsa düşürme yoluna gidiyor. Bu saygın bir duruş değil. Bir defa kredi derecelendirme kuruluşlarının kesinlikle siyasi davranmaması lazım. Bu ekonomik etiğe de aykırıdır. Olması gereken neyse bunu açıklamaları lazım. Bunu açıklamıyorlar. Bu yanlış bir şey. Başbakanlık dönemimde de bunu çok açık söyledim. Cumhurbaşkanlığı dönemimde de söylüyorum. 'Dürüst olun' diyorum, onları dürüstlüğe davet ediyorum. Dürüst olsanız da olmasanız da Türkiye ekonomisi zaten güçlü, dimdik ayakta ve ayakta durmaya devam edecek."

Sayın Cumhurbaşkanı ile derecelendirme kuruluşlarının politik davrandığı konusunda mutabıkız ancak bu kuruluşların açıklamalarını umursamıyorum diyerek ekonomik gerilemeyi ne kadar gizleyebilirler?

Neden derseniz, iki noktayı hatırlatmak isterim:

1) Sermaye daima siyasi istikrarın olduğu yere gider. Derecelendirme kurumlarının savunduğu nokta da Türkiye’de kutuplaşmanın artacağı şeklindeydi. Yenikapı ruhu ile bu konuda önlemler alındı ancak Meclis başkanı İsmail Kahraman gibi yöneticilerin Abdülhamid çıkışları ile Yenikapı ruhu içindeki Atatürkçü-Ulusalcı kesimi polarize eden yaklaşımlar derecelendirme kuruluşlarının tezini kuvvetlendiriyor. Bu noktada mevcut ekonominin anlık iyiliğinin önemi kalmaz.

2) Ekonomide büyüme momentum kaybediyor. İşsizlik artmış durumda. Ordunuz içeride ve dışarıda bir savaş yürütüyor ve bütün bunlar bir şaka değil. İç talep bir noktaya kadar büyüme sağlayacak, Araplar bir noktaya kadar ev alacak, bu ülkenin geliri (tasarrufu) belli, gideri (yatırımı) belli. Bir noktada borçlanma gerekecek, dış yatırım gerekecek.

Eğer o not inerse ne mi olur? İlk etapta olacağı JP Morgan 20 Temmuz tarihli raporunda söyledi: Moody's'in Türkiye'nin notunu yatırım yapılamaz seviyeye indirmesi durumunda, 7.2 milyar dolarlık devlet tahvili ve 1.5 milyar dolarlık şirket tahvili zorunlu satış riskine girer. Borçlanmanız ancak daha yüksek faizle mümkün olur.

Daha sonra ise bu konu dönüp uzun vadeli yatırımları vurur. Zaten yurt içine yönelik doğrudan yatırımlarda yıllık bazda izlenen bir ivme kaybı var. Bu durum Temmuz’da da devam etmiştir. Bu çerçevede, geçtiğimiz yılın ilk yedi ayında 10,5 milyar USD olan yurt içine yönelik net doğrudan yabancı yatırımlar, bu yılın ilk yedi ayında 4,8 milyar USD ile sınırlı düzeyde kalmıştır. Bu rakamlar daha da aşağıya iner. İşsizlik artar.

Yapılması gereken artık acilen Türkiye'nin tüm kesimlerini kucaklayıcı bir üslup belirleyerek ekonomik anlamda üretimin teşvik edilmesidir. Umursamayacaksan üreteceksin!