Dolar neden artıyor?

Doların Eylül başında 2.15 iken 2.29 TL’ye gelmesi, Merkez Bankası’nın döviz satım ihalelerinde günlük alımı 40 milyon dolara çıkarmasına rağmen yükselişin durmaması ve devam edeceği hususundaki beklentiler dikkatleri FED’e ve küresel gelişmelere tekrar çevirdi.
FED YOLUN SONUNDA
2007 krizinde FED piyasalara fon desteğini kesmek üzere iki şey yaptı.
1- Faiz oranlarını sıfıra çekti.
2- Piyasadan devlet tahvilini ve ipoteğe dayalı tahvilleri satın alarak yatırımcıları özel sektör tahvillerini ve hisse senetlerini almaya yöneltti.
3- Piyasadan tahvi alımlarını Ekim ayında sonlandıracak ve tahvil alım programı bitecek.
FAİZ ARTIRIMI KAPIDA
FED ABD ekonomisinin durumu düzelinceye kadar faiz artırımı yapmama kararı almıştı. Şu anda ABD ekonomisinde FED’in dikkate aldığı göstergelerde bariz iyileşme var.
1- Aylık istihdam artışı 200 bin ortalamayı aştı.
2- İşsizlik maaş başvuruları aylık 400 binin altına düştü.FED işsizlik oranın yüzde 6.5’un altına düşmesini bekliyordu.Bu gerçekleşmiş durumda.
3- ABD büyümesi yüzde 2-3 aralığına ulaştı.
4- Enflasyon oranının yüzde 2’lerde olmasını istiyordu. Enflasyon reseayon tehlikesini yaratan yüzde 1’in üstüne çıktı. Korkular ortadan kalktı.
Bu göstergeler artık faiz artırımına gitmeyi olanaklı kılıyor.
2014 sonu veya 2015 yılı ilk yarısında FED faiz artırımına gidecek.
FED FAİZİ BİZİ YAKINDAN İLGİLENDİRİYOR
FED faizleri sıfır olarak tuttukça Amerika’dan sıfır maliyetle kredi bulan yatırımcı soluğu Türkiye gibi yükselen piyasalarda aldı. Bu yüksek bir geliri ifade ediyordu.
Bir de politik riskler bu kadar değildi. Türkiye hem güvenilir hem de kazançlı pazardı.
Ama devran değişti. Faiz artırımınından sonra yabancı yatırımcı Türkiye’ye gelirken artık şunları hesaplayacak ve eskisi gibi kolay gelmeyecek:
1- Kazancım azaldı. Türkiye’nin politik ve ülke riski ciddi biçimde artmış durumda. Değer mi, değmez mi?
2- Türkiye cari açıkta Hindistan, Brezilya, Endenozya ve Meksika ile birlikte dünyanın en tehlikeli sınırında.
Yani ekonomimizin kırılganlığı her kesim tarafından dillendiriliyor. Bu da FED faiz artırımından sonra en fazla dikkat edilecek husus olacak.
PARANIN PATRONU RAHATLIYOR
Dünya para musluğunu açan ve kapatan FED rahatladıkça ve dolar lehine kararlar aldıkça ve alacağını bildirdikçe dolar değer kazanacak.
Avrupa’daki gelişmeler ters yönde olsa bile doların avro karşısındaki değer artışı devam edecek.
ÇEVREDE TEHLİKE İŞARETLERİ VAR
IŞİD ve Güney’imizdeki olaylar bizi tahmin edemeyeceğimiz yerlere sürüklüyor.
Savaşa girme korkusu insanları dövize yöneltmiş durumda. Piyasalar FED faiz artırımı ve savaş risklerinin çok az bir bölümünü fiyatladı.Büyük kısım duruyor. Bu nedenle dolardaki artış devam edecek, diye bekleniyor.
Bütün bu gelişmeler, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci tarafından tehlikeli bulunmazsa da ekonomimiz açısından kaygılanmaya yetiyor ve artıyor bile...