03 Kasım 2024 Pazar
İstanbul 12°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Dünya Limit Aşım Günü 2024 - 2

Melih Baş

Melih Baş

Gazete Yazarı

A+ A-

Küresel Ayakizi Ağı (Global Footprint Network:GFN)’nın her yıl hesapladığı Dünya Limit Aşım Günü (Earth Overshoot Day: EOD) dünyanın biyolojik kapasitesinin insanlığın ekolojik ayakizini karşılayabilmede sınır olarak kabul ediliyor. Yılın sonraki diliminde ise insanlık limit aşılmış bir dünyada gelecekten çalarak yaşıyor. Dün giriş yaptığımız bu konuyu bugün, ülkelere göre inceleyerek devam ediyoruz.

ÜLKELERE GÖRE LİMİT AŞIM GÜNÜ

Bu konuda her ülkenin başarısı ya da başarısızlığı farklı elbette. Bu bağlamda hesaplamada her ülkenin Dünya Limit Aşım Günü farklı çıkıyor. Yazımıza eklediğimiz şekilde bu haritada her ülke için ak koyun kara koyun gözüküyor. Galiba bu haritanın şerefine Jamaica müziğinden bir parça dinlemek kaçınılmaz oldu.

Haydi Bob Marley’den bir Reggae parçası, konumuzla da ilgili: Natural Mystic

(bkz. https://www.youtube.com/watch?v=zNBjPwrLOEQ)

ŞAMPİYON ÜLKELERE YAKINSAK BAKIŞ

DLAG konusunda şampiyon ülkelere bakalım. Önce en hızlı tüketicilere bakalım. Başta Katar geliyor: 11 Şubat. Ardından Lüksemburg: 20 Şubat, Birleşik Arap Emirlikleri: 4 Mart, Kuveyt: 5 Mart, Bahreyn: 8

Bir de en iyilere bakalım: Kırgızistan şampiyon : 30 Aralık, Moldova Cumhuriyeti: 28 Aralık, Fransız Ginesi (1958’den beri Gine) : 27 Aralık, Morokko (Biz Fas diyoruz): 22 Aralık, Fransız Ginesi: 22 Aralık, Kasıma geçmeyelim meraklısı çizelgeden bakabilir. İyice ülkeler içinde Uruguay’ı da sayalım (11 Eylül). Uruguay’ı çoğumuz dünyanın en yoksul devlet başkanı Jose Mujica ile daha bir sevdik!

Mujica’ya ait çok video var ama yazımızın konusu bağlamında şunu salık veriyorum: https://www.uplifers.com/para-harcarken-aslinda-neyi-harciyoruz-uruguayin-efsane-lideri-el-pepeden-47-saniyelik-hayat-dersi/

YA TÜRKİYE ?

Ülkemiz her konuda olduğu gibi bu konuda da açık veren bir ülke konumunda. 1967’de (0,7 küresel hektar) ekolojik fazla verirken 1980’de durum değişmiş. O tarihten bu yana Çankaya’nın şişmanı işçi düşmanı Nakşibendi camiadan T.Ö.’nün neoliberal kapitalist sisteme ülkeyi otomatik pilota bağlar gibi bağlamasıyla ekolojik açık vermeye başlamışız. AKP döneminde ekolojik açık giderek büyümüş! Şekle bakın lütfen! AKP seçim afişlerinde Menderes-Özal-Recep Tayyip Erdoğan üçlüsü fotoğrafları vardı, anımsar mısınız? Eh, aynı çizgi devam! Aynı yolun yolcuları!

Şimdi son raporda ise ülkemizin ekolojik açık derecesi – % 180.

Ülkemizin Biyokapasitesi (kişi başı küresel hektar) 1,5, Tüketimin ekolojik ayakizi (kişi başı küresel hektar) 3,3. Aradaki fark : - 1,8 yani eksideyiz!

Ülkemizin Limit Aşım günü 11 Haziran olmuş, dünya felekten bir gece çalarken biz 11 gece çalmışız geçen yıl 22 Haziran idi! Türkiye’ye yılda 2,2 Türkiye gerekli. Dünya çapında ise 2,1 dünya gerek!
Ülkemiz bu hale Özalizm ile başlayan ve AKP iktidarı ile devam eden süreçte gelmiş. Şimdi külahları önümüze koyup düşünme zamanı! Hem de şu şarkının gereği ile : Moğollar Bişey Yapmalı

(bkz. https://www.youtube.com /watch? v=8vPphK-Lvq4)

Dipnot:

- Bu konuda CGTN Radyo için yaptığımız videoyu dinlemek isterseniz linki şöyle: https://www.youtube. com/watch?v =yljHR7uYttM

Dünya Türkiye Recep Tayyip Erdoğan Uruguay Kırgızistan