Ebubekir Efendi’nin Güney Afrika’daki etkisi memleketi Erzurum’da kutlanıyor
1814 yılında Osmanlı topraklarında doğan Seyit Ebubekir Efendi uzun seneler müderrislik yaptığı Erzurum şehrinde İslam ilimlerine ve Güney Afrika'daki Afrikaans dilinin gelişimine yaptığı katkılarla tanınmıştır. Ebubekir Efendi, 19. yüzyıl ortalarında Güney Afrika'ya davet edilerek özellikle Cape Müslüman topluluğuna dini eğitim vermek için görevlendirilmişti.
Cape Kolonisi'ndeki Müslüman toplumunun entelektüel ve kültürel yaşamını şekillendirmede önemli bir rol oynadı. O dönemde Güney Afrika Müslümanlarının konuştuğu Afrikaans dilinin korunması ve teşvik edilmesindeki çabaları, ona Güney Afrika'da kalıcı bir miras kazandırdı.
Afrikaans lisanı, Felemenkçe, Malayca ve yerel Afrika dillerinin karışımı olarak ortaya çıkan bir dil olup, Ebubekir Efendi’nin katkıları bu dilin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.
BU MİRAS KULLANILAMADI
Ne yazık ki bu kültür mirası ne Güney Afrika’daki büyükelçiliğimiz ne de Ankara’daki diğer temsilciliklerimiz tarafından ikili münasebetlerde kullanabilmiş değildir. Halbuki Ebubekir Efendi’nin dini eğitim, dil ve dini alanlarındaki çalışmaları, Osmanlı dünyası ile Cape Müslüman topluluğu arasında bir köprü işlevi görmüş, kültürel mirası hem Türkiye'de hem de Güney Afrika'da kutlanmaya devam etmiştir.
Özetle Afrika tarihinde yerli halka hizmet etmek için o coğrafyaya gönderilen ve orada vefat eden tarihin yazdığı tek kişi, o sömürgeci zihniyete yaşamıyla kafa tutmuş Osmanlı münevveri olan Ebubekir Efendi’dir.
ERZURUM’DA ONURLANDIRILDI
Uzun seneler sonra Erzurum'daki memleketinde açılan bir okul ve müze aracılığıyla anısı onurlandırılmaktadır.
İslam alimliği, Afrikaans dili ve Cape Müslüman kültüründe saygı gören bir figür olan Ebubekir Efendi, geçen hafta memleketi Erzurum’da onurlandırıldı. Erzurum Belediyesi tarafından adını taşıyan bir okul açıldı, bu da onun kültürel ve entelektüel mirasını koruma adına önemli bir adım olmuş oldu.
Ayrıca, 12 Kasım 2024 tarihinde, Ebubekir Efendi’nin torunlarından ve eski Güney Afrika Ticaret ve Sanayi Bakanı Ebrahim Patel, Erzurum’daki okulun açılışına bizim davetlimiz olarak katıldı. Erzurum Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, Ebubekir Efendi’nin çalışmalarının özellikle Cape Müslüman cemiyeti olmak üzere Güney Afrika’daki Müslüman topluluğuyla olan bağını vurguladı.
Ebubekir Efendi, hem Osmanlı İmparatorluğu’nda hem de ötesinde kalıcı bir etki bırakmış, ilahiyat alanlarındaki çalışmalarıyla özellikle tanınan büyük bir alimdi. Yazıları, sadece kendi zamanındaki İslam dünyasını şekillendirmekle kalmadı, aynı zamanda Güney Afrika'daki Afrikaans dilinin gelişimine de önemli katkılar sağladı. Bu miras, ölümünden sonraki nesiller boyunca devam etti.
ENTELEKTÜELLERİN TAKDİRİNİ ALDI
Ebubekir Efendi’nin Güney Afrika’daki etkisi, genellikle kültürel ve İslami eğitimdeki boşlukları kapatan bir dilbilimci olarak üstlendiği rol ile ilişkilendirilir. Onun özellikle dil alanındaki akademik çalışmaları, Güney Afrika'daki entelektüeller tarafından büyük takdirle karşılandı ve katkıları, Türkiye’deki Müslüman topluluklarla Cape Müslüman topluluğu arasında daha derin bir bağ kurulmasına yardımcı oldu.
Açılan bu okul, Efendi’nin hayatı ve eserleriyle ilgili zengin bir eser, el yazması ve sergi koleksiyonuna ev sahipliği yaparak halka onun derin etkisini öğretmeyi amaçlıyor. Ziyaretçiler, onun yazılarını, fotoğraflarını ve diğer tarihi materyalleri inceleyerek bir alim, dilbilimci ve manevi lider olarak hayatına dair kapsamlı bir tarihi şahsiyeti keşfedebilirler. Bu okul, aynı zamanda Efendi’nin hayatı boyunca teşvik ettiği öğrenme ve entelektüel merak ruhunu yaşatmak için bir platform olarak hizmet vermektedir.
Bu kurumun açılışı, Erzurum’un kültürel ve tarihi peyzajında önemli bir dönüm noktasını işaret ediyor ve gelecekteki nesillerin, şehrin en saygıdeğer evlatlarından birinin mirasına erişmesini sağlayacaktır.
Erzurum’daki okulun açılışı, sadece onun hasret kaldığı memleketinin değerini bilmesi değil, aynı zamanda Afrika’nın İslam ve kültürel tarihinin şekillendirilmesindeki rolünün de tanınması anlamına gelir. Ebubekir Efendi 1880’de Cape Town’da vefat etti, ancak mirası Türkiye ve Güney Afrika’daki iki toplumu etkilemeye devam ediyor.