Ekonomide 2018 zorlu bir yıl olacak -3

DÜN de zorlukları sıralayarak belki canınızı sıktık. Bugün 2018 yılı ekonomisi ile ilgili beklentilerin sonuncusunu yazarak yeni yılın başında daha fazla moralinizi bozmayalım. Çözüm seçenek önerilerimizi de sunuyoruz.

DIŞ BORÇ

2017 yılının ilk 9 ayının sonunda Türkiye’nin toplam brüt dış borç stoku 438 milyar dolar. Bu borç stokunun 129.4 milyar doları kamu kesimine, 704 milyon doları TCMB’ye ve 307.9 milyar doları ise özel sektöre ait.

1 YILDA ÖDENECEK DIŞ BORÇ

Önümüzdeki 1 yılda ödenecek dış borcun toplamı 102.5 milyar dolar.
Borcun vadesi: Milyar dolar
Kısa vadeli: 23.590
Kamu: 5.251
Özel: 18.339
Uzun vadeli borçların gelen taksitleri: 79.006
Kamu: 15.774
Özel: 63.232
Genel toplam: 102.596

2018’DE DIŞ BORCUMUZ

Türkiye hem bütçe açığı hem de cari açık verdiğinden dış borçlarının azalmayacağını 450 milyar dolar mertebesinde olacağını tahmin edebiliriz.

YILLIK DÖVİZ İHTİYACI

Türkiye’nin döviz ihtiyacı aşağıdaki kalemler ve tutarlardan oluşmaktadır. Bu hesaplamaya göre Türkiye 1 yılda yaklaşık 200 milyar dolar dövizi bulmak zorundadır. Bu parayı bulmak için Türkiye Varlık Fonu devreye sokulacak.
Dövizin harcanacağı yer: Milyar dolar
Vadesi gelmiş borçlar: 102.5
Cari açık: 40
Bütçe açığı: 15
Rezerv ve ihtiyat (cezalar vb.): 30
Toplam: 187.5

TEŞVİKLER VE DESTEKLER

Reel sektör kredi ile ayakta kalıyor. Bu nedenle KGF veya benzeri kredi teşvik sistemi yeniden ticari yaşam alanına girmek zorunda.
Torba Yasa ile gelen vergilerdeki değişiklikler reel sektöre olumlu yansıyacağı tahmin ediliyor.
Hükümetin gündeminde KDV Reform Paketi var. Bunun KDV sisteminde ciddi bir değişiklik yaparak iş hayatına olumlu katkısı olacağı bekleniyor.
Eximbank kredileri desteği devam edecek.
Kalkınma Bankacılığının gelişmesi için projeler var.

İNŞAAT SEKTÖRÜ

Yıllardır ciddi biçimde desteklenen ve büyümede önemli payı olan inşaat sektörü ciddi sıkıntıda. Projeler borçla yürüyor. Birçok inşaat el değiştiriyor.
Ciddi satılmayan konut/işyeri stoku bulunuyor. Fiyatlar hâlâ yüksek. Konut kredileri eskisi gibi revaçta değil. Faiz oranları oldukça yüksek. Buna rağmen hâlâ inşaat yapımı devam ediyor. Hatta inşaat terörü diyebileceğimiz kadar durum vahim.
2018’de inşaat sektörünün daha da zorlanacağı ve birçok iflasların yaşanacağını tahmin ediyoruz.

TÜKETMEYE DEVAM

2018’de de bol para harcayacağız. Kredi kartlarımız ciddi biçimde bu tüketimi kamçılayacak. Akıllı telefonlar değiştirilecek. Sıfır arabalardan vazgeçmeyeceğiz. Tüm kafeler ve eğlence yerleri dolup taşacak. Durmadan harcayacağız. Yani gelecek gelirlerimizi yemeye devam edeceğiz.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

1- Reel sektörün durmaması gerekiyor. Bu nedenle kredi kullanım akışı bozulmamalı. KGF destekli kredilere devam edilmeli.
2- Eximbank daha esnek pozisyon almalı.
3- Kalkınma bankalarının işlevi artırılmalı.
4- Borç yapılandırma taksitlerini ödemede kamu borçluları zorlanıyor. Yapılandırma ihlalleri var. Hükümet ihlal edenlere erteleme ve yeni haklar vermeli.
5- Saygın bir dış politikaya dönülmeli. Bu makas değişimi ile ekonomik ilişkiler de çok taraflı olarak geliştirilmeli.
6- Çin-Rusya-İran-Irak-Suriye başta olmak üzere yeni pazarlara ve projelere odaklanmalı.
7- Seçim ekonomisi uygulanarak mali disiplin daha da bozulmamalı 8- Bireyler ve kurumlar tasarrufa yönelmeli.
9- Sıcak para gelsin diye yüksek faiz politikasından vazgeçilmeli. Merkez Bankası bağımsız olmalı ve itibarı yükseltilmeli.
10- İnşaat sektörünün hızı yavaşlatılmalı ve stokların eritilmesi için teşvik sistemi getirilmeli. Rant ve spekülasyona meydan verilmemesi için kentsel dönüşüm yasası değiştirilmeli.
11- Hukuk sistemi güvenilir biçimde yeniden yapılandırma hamlesine geçilmeli ve bu konuda tüm kesimler beyan ve taahhütte bulunulmalı.
12- KHK ile ekonomiyi de idare etme sisteminden vazgeçilmeli.
Millet olarak çok yorgunuz.
Morale ihtiyacımız var. Siyasette nezaket olsun istiyoruz. Kavgalardan, kötü üsluptan bıktık artık. Bunun için herkese görev düşüyor.
2018 yılının insanlığa ve ülkemize barış, huzur ve refah getirmesini diliyor, yeni yılınızı kutluyoruz.