Ekonomide uçuşlar ve çakılışlar

Küresel ekonomik döngüde bazen ekonomi şaha kalkar yani uçuşa geçer, bir dönem gelir uçak çakılır. Sonra tekrar toparlanma dönemi yaşanır. Krizlerden sonra durgunluk, sonrasında yavaşlama ve sonunda toparlanma gelir. Bu döngü böyle sürer gider.

ÇÖKÜŞLER

Dünyada çok büyük dört çöküş dönemi yaşandı.

| 1920’lerin sonunda Walt Stret’in çöküşü,

| 1970’lerdeki petrol krizinin tetiklediği çöküş,

| 2000-2002 yılındaki çifte dot-com çöküşü (Dot-com balonu 2000 yılının Mart ayında teknoloji firmalarını yer aldığı borsa endeksi olan NASDAQ’daki senetlerin büyük değer kaybı yaşamasıyla sönen ekonomik balon. Söz konusu kriz, gelişen bilgisayar ve İnternet teknolojilerine yatırım yapan risk sermayesi şirketlerinin yatırımlarının geri dönüşünü sağlayamamaları sonucunda bu sektörlerden çekilmeleri sonucu yaşanmıştır. Yatırımlardaki bu azalma yüzünden hisse senetleri büyük oranda değer yitirmiştir)

| 2007-2008 geniş ölçekli küresel finans krizi

UÇUŞLAR

| 1920’lerde otomobil ve hisse senetleri spekülasyonları döneminde sanayinin başını çektiği yükseliş

| II. Dünya Savaşı’ndan sonra çok hızlı bir nüfus artışı ve bunun etkisi ile tüketici patlaması da büyük bir ekonomik yükselişe sebep oldu.

| 1990 ve 2000’lerde, teknoloji ve finansın ekonomiyi şaha kaldırışı yaşandı.

YATIRIMCI TERCİHLERİ

Ekonomik döngülerde yatırımcılar nereye yatırım yapacaklarına karar verirken dünyada olup biten her şeyden etkilenirler, tüm veriler bu tercihleri etkiler. Genellikle çöküşlerden sonra toparlanmanın geleceği düşünüldüğünden uzun vadeli yatırım tercihlerini muhafazakâr yatırımcılar yapar.

Ama yatırım kararlarını daha çok ekonomik döngülerdeki hareketler etkiler.

Çöküş dönemlerinde birçok varlık değer kaybeder. Bazı varlıklar çekici hale gelir. Ekonomik yavaşlama dönemlerinde devlet tahvillerine yatırım gözde yatırımdır. Yavaşlamadan sonra hisse senetleri yatırımcının ilgi alanına girer. Ekonomi toparlandığında riskli yatırımlar tekrar gündeme gelir.

ŞİMŞEK ÇAKILMA

4 Mayıs 2010’da Dow Jones 5 dakikada 700 puan birden düştü. Ama sonra yine aynı hızla yükselişe geçti. Buna “kuant” bilgisayarlı alım-satım programlarından gelen satış emirleri neden olmuştu. Bu sistem karmaşık alım-satım modellerine dayanan ve şirket verilerini inceleyerek alım ve satım yapma emrini oluşturan otomatik program emirleri içeren bir sistemdi. Bu sistem şimşek çakılışa sebep olmuş ve 800 milyar doları bulan bir kayıp yaşanmıştı.

TÜRKİYE UCUŞTA MI?

Söylenenler ve yazılanlara bakılırsa Türkiye ekonomisi küresel uçuş ve çöküşlerden bağımsız son 14 yılda fantomlar gibi uçtu. Şimdi de anayasa referandumundan evet çıkarsa füze gibi fırlayacak (mış)

Çünkü başkanlık rejimi küresel ekonomide olan bitenlerin ülkemiz üzerinde teğet geçmesini sağlayacak. Büyüme yüzde 5’lerin üzerine çıkacak. İşsizlik yüzde 5’in altına düşecek. Türkiye artık döviz gereksinmesi duymayacak. Cari açık kapanacak. Turist sayılarında patlama yaşanacak ve turizm gelirleri kısa sürede 40-50 milyar dolara çıkacak. Bütün ülkeler ve uluslararası finans kuruluşları Türkiye’ye akın edecek ve para verme yarışına girecek. Petrol bulunacak. Reel sektörde düğün-bayram başlayacak. Asgari ücret en az 1000 dolar olacak ve vergiden istisna edilecek. Vergisini ödemeyen ve vergi kaçıran vatandaş kalmayacak. Vergi incelemeleri tarihe karışacak. Bunu gören ülkeler hemen Türk usulü başkanlık sistemine(rejimi değiştirmeden!) geçecek. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Türkiye Kararnameler Cumhuriyeti Devleti haline gelerek göz kamaştıracak! Ama hayır çıkarsa ekonomi çakılacak.

Bunu sağlayacak anayasa değişikliğine evet denmez de ne denir? Ah hayırcılar ah! Ekonomide hayırlara vesile olacak bu anayasa değişikliklerine nasıl hayır dersiniz? Sizi gidi vefasızlar sizi!